I. Identyfikacja problemu

W trakcie odbywanych praktyk w klasie pierwszej miałam możliwość obserwowania pewnych zachowań. Szczególną uwagę poświęciłam 7-letniemu chłopcu o imieniu Kacper. Chłopiec wykazywał wysoki poziom pobudzenia ruchowego i chwiejność emocjonalną. Jego stan psychiczny był daleki od komfortu co wyrażało się w jego oddechu i głosie oraz nerwowej
i niezorganizowanej aktywności.

Stwierdziłam, że Kacper ma objawy nadpobudliwości psychoruchowej. Dziecko doskonale wyczuwało nastroje: nastawienie innych osób, fałszywe gesty, miny, sztuczny ton głosu. Był bardzo szczery w swoich wypowiedziach, gdzie kierował się głównie potrzebą poznania prawdy. Był bardzo dociekliwy
i miał dużą wyobraźnię.

Głównymi objawami wskazującymi na istnienie problemu są:
- trudności w koncentracji uwagi,
- częste zapominanie poleceń
- szybkie przerywanie jakiegoś zadania, najczęściej w połowie,
- trudności w zorganizowaniu sobie pracy,
- gubienie rzeczy potrzebnych do pracy,
- nerwowe ruchy rąk i nóg,
- gryzienie kredek podczas prac plastycznych,
- nieumyślne niszczenie rzeczy, przedmiotów,
- kłamstwa,
- agresja słowna i fizyczna

II. Geneza i dynamika zjawiska

Kacper jest jedynakiem. Wychowaniem dziecka zajmuje się matka, gdyż ojciec nie mieszka z rodziną. Kacper spotyka się z nim kilka razy w roku.

Matka chłopca to kobieta, która nie stroni od mężczyzn. Często goszczą oni
w jej domu. Niestety Kacper bardzo często był świadkiem imprez alkoholowych oraz niedwuznacznych sytuacji z udziałem matki.Chłopiec był najbardziej ruchliwy w grupie , nie umiał usiedzieć spokojnie w jednym miejscu przez dłuższą chwilę. Wyznaczone zadanie sprawiało mu wiele trudności. Kręcił się na krześle, wszczynał rozmowy nie dotyczące tematu.

Chłopiec widział jakie stosunki panowały w domu. Z rozmowy
z opiekunką Kacpra dowiedziałam się, że sprawiał w domu duże problemy. Nie słuchał matki, często wychodził z domu nie mówiąc gdzie i z kim idzie.

Kacper przejawiał także silny niepokój psychoruchowy. Jego dłonie były wciąż w ruchu, machinalnie niszczył drobne przedmioty: łamał kredki, darł obrazki. Zdarzały mu się nagłe ekscesy w rodzaju: przegryzienia ołówka, darcia książek. Jego wzrok był rozgniewany, nastrój zmienny, silne napięcie psychoruchowe wywoływało chaos myślowy. Kacper dążył do zdobycia akceptacji ze strony rówieśników i osób dorosłych.

III. Znaczenie problemu

Dzieci sprawiające kłopoty wychowawcze, dzieci niespokojne, nadmiernie ruchliwe i aktywne, o zmiennych nastrojach, impulsywne i roztrzepane. Nazywamy je dziećmi nadpobudliwymi psychoruchowo lub krótko dziećmi
z ADHD. Zjawisko nadpobudliwości występuje coraz częściej. Obecnie jest bardzo ważny problem.

Dziecko z ADHD łatwo się denerwuje, płacze jest bardzo wrażliwe. Inne dzieci mogą być agresywne, mieć stałe konflikty z kolegami. Taki właśnie jest Artur. Objawy nasilają się w szkole, gdyż zwiększają się wymagania, sytuacja jest nowa i dziecko nie jest już jako jedyne w samym centrum zainteresowania dorosłych. Często chęć dominacji może powodować odseparowanie, odrzucenie przez kolegów. Może to doprowadzić do znacznego obniżenia samooceny, co
z kolei może stać się przyczyną depresji.

Ostatnio mówi się , że zespół nadpobudliwości dziecięcej (ADHD) jest zaburzeniem przekazywanym z pokolenia na pokolenie, czyli uwarunkowanym genetycznie. Trudna sytuacja domowa, brak stałych norm, zasad, niekonsekwencja rodziców i ich impulsywność mogą tylko nasilać objawy.
Za czynniki ryzyka powstawania ADHD uważa się również nadużywanie przez matkę w czasie ciąży alkoholu, narkotyków, leków i nikotyny. Mózg dzieci
z ADHD jest bombardowany różnymi informacjami, których nie umie odfiltrować czyli wybrać najważniejszych w danej sytuacji. Dlatego dzieci te szybko się rozpraszają, wszystko jest dla nich ciekawe.

IV. Prognoza

1. Prognoza negatywna

Nie rozpoznane i wyrównane w porę deficyty i wywołane nimi specyficzne trudności w nauce, mogą doprowadzić do wtórnych zaburzeń rozwoju.

Niezauważenie problemu może doprowadzić do tego, iż Kacper
- będzie miał zaniżoną samoocenę,
- będzie buntował się przeciw normom społecznym,
- nie będzie akceptowany przez rówieśników,
- osiągnie dużo niższe wyniki niż jego możliwości intelektualne,
- zacznie próbować różnych używek: papierosy, alkohol, narkotyki,
- może popaść w depresję.

2. Prognoza pozytywna

Na podstawie nabytej wiedzy myślę , że wczesna diagnoza i interwencja rozpoczęta w odpowiednim okresie rozwoju może przynieść szybkie i wyraźne rezultaty. W związku z występującymi zaburzeniami emocjonalnymi
i trudnościami w nauce (rozmowa w wychowawcą), należałoby rozpocząć współpracę z psychologiem, aby lepiej poznać przyczyny i podjąć odpowiednie działania w celu likwidacji zaburzenia.

Prognoza pozytywna w stosunku do Kacpra , zakłada, że:
- będzie akceptował i postępował według przyjętych norm społecznych,
- obniży mu się poziom napięcia nerwowego i pobudzenia ruchowego,
- będzie akceptowany przez rówieśników,
- jego koncentracja uwagi będzie się wydłużała,
- dostosowanie wymagań edukacyjnych do możliwości Kacpra wpłynie na osiąganie sukcesów szkolnych,
- system pozytywnej motywacji: pochwały, gesty aprobaty w obecności rówieśników i dorosłych, podniesie samoocenę dziecka, a tym samym rozbudzi się u niego motywację do pracy nad wyrównywaniem braków,
- kierowanie i kontrolowanie etapów pracy pomoże w ukierunkowaniu działalności dziecka.

V. Propozycje rozwiązań

Nadrzędnym celem jako pedagoga będzie (byłaby) ścisła współpraca
z pedagogiem , psychologiem i nauczycielką dziecka w poznawaniu jego postaw i nawyków. Doprowadzenie do tego aby był akceptowany przez rówieśników, prawidłowo funkcjonował w grupie i przestrzegał zasad i norm społecznych.

Działania naprawcze i profilaktyczne:
- zapewnienie chłopcu ogólnego wsparcia emocjonalnego, zwłaszcza poprzez wytwarzanie atmosfery zaufania i bezpieczeństwa
- zapobieganie wtórnym zaburzeniom emocjonalnym i likwidacja istniejących
- wyrabianie właściwej motywacji zarówno do współpracy w grupie rówieśniczej jak i do nauki
- włączenie się do zabawy i pracy dziecka jako uczestnik, wywierając wpływ na jego przebieg
- przydzielenie Kacprowi ról społecznych np. dyżurnego podczas wydawania posiłków
- uatrakcyjnianie czynności ,w których może wykazać się wiedzą i umiejętnościami - aktywne włączenie do wykonywania różnych zadań

VI Narzędzia diagnostyczne

1. Rozpoznawanie sprawności grafomotorycznej pisma:

- rysowanie według poleceń słownych

- rysowanie znaków graficznych po zakropkowanych wzorach

- rysowanie szlaczków i kształtów litero podobnych

2.Rozpoznawanie sprawności w pracy na materiale wzrokowym:

- analiza i synteza

-spostrzeżenie

-wyszukiwanie i nazywanie figur geometrycznych

2. Rozpoznawanie sprawności w ćwiczeniach motoryki:

Przykładowe ćwiczenia motoryki małej :

- ugniatanie papierowych kul i rzucanie nimi do celu

- wykonywanie drobnych ruchów po stole palcami

-ściskanie piłeczek

- zwijanie palcami chusteczek

- zabawy z wlewaniem, przelewaniem, strząsaniem wody z palców

- ćwiczenia dłoni; wymachy, krążenia, uderzenia, pocierania, otwierania

Przykładowe ćwiczenia motoryki dużej:

- leżenie na plecach

- tupanie

- turlanie i przesuwanie stopami lasek kółek

- zabawy w kole

- bieganie slalomem

- omijanie przeszkód

- upuszczanie i podnoszenie przedmiotów

- turlanie i toczenie piłki do celu z miejsca, w marszu, w biegu

DIAGNOZA PSYCHOPEDAGOGICZNA

Magdalena Błażejewska

nr albumu 1296

Gr. EE II

9

---