Cztery typy temperamentu
Choleryk (gr. chole - żółć, stąd "żółć go zalewa") - przeciwieństwo flegmatyka, typ pobudliwy, przejawiający tendencje do ciągłego niezadowolenia i agresji. Charakteryzuje go silne przeżywanie emocji oraz duża energia życiowa i aktywność. Głównym pragnieniem choleryków jest dominacja, od innych z kolei oczekują podporządkowania się i uznania dla swojej ciężkiej pracy. Cholerycy bywają uparci, a ich reakcje na bodźce są szybkie i często nieprzemyślane, bywają też zakompleksieni. Często żałują wypowiedzianych słów. Są nastawieni na działania i kierowanie. Wzbudzają wśród ludzi zaufanie i respekt, często pracują dla potrzeb grupy. Są szybcy w działaniu, preferują pracę, którą mogą sami zorganizować. Lubią przewodzić i organizować pracę innym. Gdy ktoś się z nim nie zgodzi, denerwuje się, krzyczy, staje się agresywny. Choleryk to osobnik dominujący, władczy i wyraża to całą swoją postawą i sposobem gestykulowania (wysunięty w kierunku słuchaczy wskazujący palec, uderzanie pięścią w blat stołu). Jego twarz zazwyczaj wskazuje na to, że mocno się zastanawia, mało tam jest uśmiechu, raczej zaciśnięte usta i szczęki oraz zmarszczone czoło.
Według Hipokratesa dominującym narządem w organizmie choleryka jest wątroba, a dominującym "humorem" - żółć. Według Pawłowa, choleryk to osoba o silnym i niezrównoważonym układzie nerwowym.
Melancholik (gr. mélanos - czarny + chole - żółć; prawdopodobnie stąd m.in. "czarne myśli") to osoba o pesymistycznym, lękowym, negatywnym podejściu do przyszłości, życia, samego siebie, a także codziennych spraw.
Melancholik cechuje się temperamentem reprezentującym słaby układ nerwowy (wg teorii Pawłowa). Według Hipokratesa dominującym narządem w organizmie melancholika jest śledziona, a dominującym "humorem" - tzw. czarna żółć i jest to człowiek o powolnych, słabych, lecz długotrwałych reakcjach uczuciowych.
Osoba taka często popada w stany ruminacji, ma trudności z podejmowaniem decyzji, brakuje jej wiary w siebie. Melancholik jest wrażliwy na krytykę swojej osoby, obraźliwy, nerwowy i skłonny do zadumy, spokojny, wyciszony, powściągliwy i mało elastyczny w zachowaniu. Lubi marzyć, oddawać się zadumie.
Sangwinik (łac. sanguis, czyt. sangwis - krew) - najbardziej ustabilizowany typ charakteru. Sangwinik to osoba o optymistycznym podejściu do życia, otwarta na relacje interpersonalne, towarzyska, beztroska. Lubi być w centrum zainteresowania, władcza i dominująca, czasem dumna i spoglądająca na innych "z góry". Jest emocjonalna i spontaniczna, ma duże poczucie humoru, potrafi przyciągać do siebie ludzi. Tryska energią i entuzjazmem, jest twórcza, lubi komplementy, szybko się odwzajemnia.
Sangwinik cechuje się temperamentem reprezentującym silny, zrównoważony i ruchliwy układ nerwowy (wg teorii Pawłowa). Zgodnie z koncepcją czterech temperamentów Hipokratesa-Galena dominującym narządem w organizmie sangwinika jest serce, a dominującym "humorem" - krew.
Flegmatyk (gr. φλεγμη - śluz) cechuje się temperamentem reprezentującym silny, zrównoważony i bezwładny układ nerwowy (wg teorii Pawłowa). Według Hipokratesa dominującym narządem w organizmie flegmatyka jest mózg, a dominującym "humorem" - śluz.
Flegmatyk to osoba:
pogodna
o wysokim poziomie samokontroli
zrównoważona emocjonalnie,
zdystansowana
obiektywna w ocenie i obserwacji
łagodna
solidna
w relacjach interpersonalnych najczęściej nieufna i chłodna
dyplomatyczna
pojednawcza
cierpliwa
cicha
dowcipna
potrafiąca poświęcić dużo czasu sprawie czy człowiekowi
lubiąca obserwować ludzi
potrafiąca współczuć
preferująca pracę nie wymagającą pośpiechu i tempa
powolna w działaniu
potrafiąca słuchać
potrafiąca zachować spokój, nawet w trudnych sytuacjach
choleryczny - (chole - żółć) porywczy, niewyrozumiały, energiczny, urodzony przywódca, człowiek czynu
sangwiniczny - (sanquis - krew) wesoły, pogodny, towarzyski, gadatliwy, niezorganizowany, zapominalski
flegmatyczny - (phlegma - śluz) powolny, zrównoważony, dowcipny, pogodny, obserwator
melancholiczny - (melas chole - czarna żółć) perfekcjonista, uczuciowy, wrażliwy, wierny przyjaciel, podatny na depresje