Biologia i biotechnika rozrodu

możliwosci oddziaływania na płec potomstwa,

metody i cele zwiekszania liczby potomstwa u samic jednorodnych,

biotechniki wykorzystywane w rozrodzie samców, samcówniezdolnych do kopulacji lub z azoospermia

Czynniki wpływające na rozród zwierząt

• Czynniki gatunkowe decydujące o efektywności rozrodu

- sezonowość

- poziom owulacji

- wielkość miotu

- wiek dojrzewania

- częstotliwość rui

- czas trwania ciąży

- okres ssania

• Czynniki negatywnie działające na wyniki rozrodu

- nadmiernie intensywna selekcja na cechy produkcyjne (mleko, mięso)

- wczesne zamieranie zarodków

- opóźniona dojrzałość płciowa

- stresujące, ekstremalne zmiany temperatury

- produkcja nasienia słabej jakości

- obniżony popęd płciowy

Znaczenie rozrodu w świecie zwierząt

- ciągła aktywność jajników jest konieczna do produkcji jaj

- przedłużenie gruczołu mlekowego warunkuje dostarczenie dodatkowej produkcji mleka do konsumpcji

- użytkowanie mięsne zależy od regularnych młodych zwierząt

- głównym celem poszczególnych sektorów produkcji zwierzęcej jest wytwarzanie mleka, mięsa, jaj, jak najbardziej opłacalną metodą

- decydującym czynnikiem warunkującym efekt produkcji zwierzęcej jest rozród

• Efektywność rozrodu może się obniżyć w wyniku oddziałujących czynników

- środowiskowych

- sezonowych

- anatomicznych

- patologicznych

- genetycznych

- żywieniowych

- hormonalnych

Przyczyny obniżonej płodności

- błędy w żywieniu (nierównomierne żywienie), przy czym uznaję się, że stanowią ok. 60-65% przyczyn;

→ czynniki infekcyjne i inwazyjne, ta grupa wg FAO to w chwili obecne ok. 10-15% przyczyn;

→ czynniki dziedziczne związane z pracą hodowlaną. W ramach postępów genetyki, niestety powstają linie zwierząt, które obok pozytywów owej pracy, nabywają cechy, które obniżają ich płodność;

→ błędy organizacyjne tzw. ludzkie, nieznajomość przez hodowców fizjologii rozrodu danego gatunku;

→ nieumiejętność inseminatorów w technice, przy zabiegu inseminacji;

- niewłaściwy wybór materiału reprodukcyjnego oraz jego nieprawidłowy odchów.

- niewłaściwy termin i sposób krycia,

- niewłaściwe żywienie zarówno w ciąży jak i w laktacji,

- stan zdrowotny stada i choroby wpływające na płodność

Wymienione zagadnienia w sposób istotny wpływają na efektywność rozrodu i tym samym na opłacalność całej produkcji.

Główne korzyści i i zagrożenia ze stosowania inseminacji

• Korzyści

- eliminacja niekorzystnych czynników związanych z transportem (stres, koszty, urazy)

- nadzór nad rozrodem

- dostęp do nasienia najlepszych reproduktorów

- kontrola jakości nasienia

- ograniczenie przenoszenia chorób

- większa higiena

- możliwość zapłodnienia klaczy z wadami budowy narządów rodnych

- możliwość zaźrebienia klaczy których nie można zaźrebić metodą naturalną

• Zagrożenia

- słaba jakość konserwowanego nasienia

- możliwość rozprzestrzeniania się wad genetycznych

Wnętrostwo i jego wpływ na płodność

• Wnętrostwo jednostronne - jedno jądro nie stąpiły do worka mosznowego. Samiec zwykle jest płodny (produkcja nasienia w normalnym jądrze)

• Wnętrostwo obustronne - oba jądra nie stąpiły do worka mosznowego. Samiec jest bezpłodny.

• Jądra w jamie ciała produkują hormony - wnętry mają normalne, wtórne cechy płciowe i zachowania związane z kryciem

• Jądro, które zstąpiło normalnie jest większe. Te co nie zstąpiło jest mniejsze, gdyż została zahamowana spermatogeneza

• Wnętry nie produkują spermy ale hormony płciowe tak

• Wnętry powinny być kastrowane ze względów hodowlanych, zdrowotnych (duże ryzyko powstania raka ze względu na wyższą temperaturę ciała wewnątrz jamy brzusznej ), bezpieczeństwo

---