HODOWLA ZWIERZĄT FUTERKOWYCH
Produkcja skór norki i lisów w ostatnich 10 latach
Wielkość produkcji: Polska jest znaczącym w świecie producentem futer. Największe fermy, liczące nawet do 10 tys. samic norek, znajdują się w północno-zachodniej Polsce, fermy lisów mają przeciętnie około tysiąca samic. Ostatnio w duże fermy w Polsce inwestują też Holendrzy. Co roku w naszym kraju ubija się około 600 tys. norek, 250 tys. lisów i 20 tys. Szynszyli.
Europa odpowiada za 70% światowej produkcji futer. Na naszym kontynencie jest ponad 8 tys. ferm. Roczna całkowita produkcja wynosi 4,3 miliona futer z lisów oraz 29,5 miliona z norek. Największym wytwórcą futer z lisów jest Finlandia, mogąca się "poszczycić" 2,1 miliona wyprodukowanych skór rocznie. W produkcji futer z norek przoduje Dania, co rok zdzierając z tych zwierząt około 12,3 miliona skór.
Cały czas odnotowuje się wzrost hodowli zwierząt na futra w Polsce. Ostatni Powszechny Spis Rolny przeprowadzony w Polsce w 2002 roku wykazał, że ilość samic zwierząt hodowanych na futra (za wyjątkiem królików) zwiększyła się w latach 1996-2002 o blisko 80%! W późniejszym dokumencie („Charakterystyka gospodarstw rolnych - 2007r.) GUS informuje nas, że w latach 2005-2007 nastąpił kolejny wzrost ilości samic zwierząt hodowanych na futra o następne 51.3% . W połowie 2007 roku, odnotowano w Polsce ponad milion samic królików i blisko 184 tysiące samic pozostałych zwierząt hodowanych na futra. („Charakterystyka gospodarstw rolnych - 2007r.).
Rozród lisów pospolitych
U samic z rodziny Canidae ruja występuje raz w roku (monoestryczne)
Okres przedrujowy:
trwa 30-40 dni
lisy ruja grudzień (zwierzęta starsze) lub styczeń (młodsze)
samice niespokojne lub osowiałe, często oddają mocz
pod koniec okresu zmiany w wyglądzie zew. Narządów płciowych-obrzmienie warg sromowych
samce-spermatogeneza już pod koniec sierpnia i września, wzrost objętości i masy jąder
Przygotowanie do sezonu rozpłodowego
selekcja
kondycjonowanie
plan kopulacji
szczepienia
Objawy rui
niespokojne zachowanie
dreptanie z zadarta kitą
przysiadanie
nabrzmienie otworu sromowego i zaczerwienienie łechtaczki
częste oddawanie moczu
wyciek śluzu pochwowego
akceptacja samca-gotowość do krycia
Systemy kojarzeń:
w praktyce stosuje się 1, 2 lub 3 krotne krycie lisic
krycie przeprowadza się w klatce samca
u wszystkich Canidae dochodzi do skleszczenia, a kopulacja trwa u lisow 10-50 min
okres kryc: lisy pospolite 15.01-26.02
ciąza trwa: 48-57 dni
Poród
odbywa się nocą
trwa 45min-6h
oznaki porodu: czarny kał pod klatką, brak samicy na wybiegu przy porannym karmieniu, nie wyjedzona karma poranna, piski dochodzące z domku
Kontrola gniazda:
Wykonuje się ja w pierwszym dniu po porodzie. Polega na: liczeniu szczeniąt, usuwaniu martwych płodów, sprawdzaniu stanu skóry, sprawdzaniu rozproszenia szczeniąt, sprawdzaniu odgłosów szczeniąt
Straty przychówka:
martwe urodzenia, zagryzienia, porzucenie młodych, wynoszenie ich z gniazda, niedorozwój lub słabe przy urodzeniu, słaba mlecznośc samicy lub bezmleczność
Wychów szczeniąt:
samica lisa pospolitego rodzi 4-6 szczeniąt, masa szczeniąt: 120g
stopien rozwoju: ślepe, bezzębne, z zamkniętymi kanałami słuchowymi, łyse
Wychów szczeniąt lisich:
2 tydz. Życia otwierają oczy, 3 tydz. Wyrastają zęby mleczne i otwierają się kanały słuchowe, 4tydz. Zaczynają zjadać karmę, 5-6 tydz. Spada mleczność samicy, 7-8 tydz. Odsadzenie młodych
Faza porujowa:
dla samic jałowych i samców zaczyna się po sezonie kopulacji
dla samic ciężarnych- po odsadzeniu młodych
jest to okres kondycjonowania zwierząt po okresie rozrodczym
jest to również okres wymiany okrywy letniej na zimową
Rozród norek
Charakterystyka cyklu płciowego norek:
sezonowość (jeden cykl/ rok)
dojrzałość płciową osiągają w wieku 10 m-cy i utrzymuje się przez 3-4 lata
owulacja prowokowana
okres kopulacyjny: marzec (wydłużający się dzień świetlny)
cykliczność 7-9 dniowa wzrostu i dojrzewania pęcherzyków jajnikowych
Krycie norek:
przenoszenie samicy do klatki samca (zawsze)
stopień poligamii 1:4-6
krycie wielokrotne (powtórzenie 2-4 razy)
system krycia (dni rui) 1+2+7 lub 8
koniec kryc 25.03
Ciąża:
na rozwój płodu przypada ok 30 dni
trwa z powodu opóźnionej implantacji 39-78 dni (śr. 45-55)- DIAPAUZA
Poród:
w terminie od 23.04-15.05
na 1-2 dni przed porodem samice ścielą gniazdo puchem z okolic sutek
tuż przed porodem nie wyjadają karmy
bezpośrednio po porodzie nie wychodzą z gniazda
po porodzie kał pod klatką jest czarny
Norczęta przy urodzeniu:
w miocie rodzi się średnio 3-8 norcząt, masa przy urodzeniu 9-14 g, 5-7cm długości, ślepe, głuche, łyse, bezzębne
należy przeprowadzić kontrole gniazda w pierwszym dniu po porodzie
Wychów norcząt:
7 pierwszych dni jest krytycznych
po 2 tyg należy co 3-4 dni czyścić domki
po 4 tyg usuwa się dodatkową podłogę
ok. 18-29 dnia życia wyrastają zęby mleczne
ok. 30 dnia życia otwierają oczy i kanały słuchowe
6-7 tyg odsadzenie od matek
Rozród szynszyli
Dojrzałość płciowa:
samice 6-9 m-cy (4-7 m-cy)
samce 9 m-cy (6-10 m-cy)
Zawsze należy czekać na zestawienie do rozrodu do osiągnięcia dojrzałości fizycznej
Cykl płciowy:
30-50 dni
wzmożona aktywność plciowa trwa w naszych warunkach od listopada do maja
poliestryczne, nieznaczna sezonowość w rozrodzie
Chów poligamiczny:
zestawy poligamiczne 1 samiec i 4-6 samic
samce maja nieograniczony dostep do samic (korytarz przebiegowy)
samice mają kołnierz na szyi żeby nie przechodziły przez korytarz
ciąża trwa 111 dni
Wychów szynszyląt:
owłosione, otwarte oczy, słuch, same się poruszają
masa ciala 30-70 g
okres laktacji do 60 dni
miot 1-4-5 szt, najlepiej 2-3
po 1 tyg życia jedzą już paszę matki
Odsadzenie:
42 dni (6tyg) lub 180g masa ciała
rodzeństwo razem do innej klatki
w wieku 4 m-cy rozdzielamy do pojedynczych klatek
liczne mioty- stopniowe odsadzenie
Charakterystyka okrywy włosowej szynszyli i lisa polarnego
Gęstość - oceniana wzrokowo lub laboratoryjnie (liczenie włosów na 1cm2)
- okrywa bardzo gęsta - lis polarny - 20 tys. włosów/cm2 w partii grzbietu
- okrywa gęsta - szynszyle - 12 - 20 tys. włosów/cm2
Wysokość - zależna od długości włosów
- długowłose - lisy- 40mm włosów pokrywowych
- średniowłose - tchórze, nutrie, króliki - 20 - 40mm włosów pokrywowych
- krótkowłose - szynszyle do 20 mm włosów pokrywowych
W zależności od rozmieszczenia barwnika we włosach wyróżnia się futra:
- jednomaściste jednolite (norki) takie samo na grzbiecie i na brzuchu oraz niejednolite (lis polarny) ciemniejszy grzbiet jaśniejszy brzuch
- strefowe szynszyle, jenoty, tchórze (zróżnicowane rozmieszczenie i koncentracja pigmentu)
Okrywa włosowa Piękna srebrnoszara barwa, niezwykła delikatność i puszystość sprawiają, że futerko szynszyli jest uważane za jedno z najpiękniejszych futer świata. Okrywa włosowa jest niezwykle gęsta - na 1 cm? może znajdować się nawet 25 000 włosów - pomimo to nie wymaga skomplikowanej pielęgnacji, a włosy zdrowego zwierzątka nigdy się nie kołtunią i nie spilśniają. Futerko szynszyli składa się przeważnie z włosów puchowych, które tworzą doskonałą warstwę izolacyjną, chroniącą zarówno przed zimnem, jak i przed przegrzaniem . Włosy szynszyli rozmieszczone są grupowo. Pojedyncza kępka włosów składa się z 1-5 pęczków włosów puchowych, włosa przewodniego umieszczonego pośrodku między pęczkami i kilku włosów krótkich . Długość włosów w partii grzbietowej - 21-28 mm. Młode szynszyle przychodzą na świat w futerku, które nazywa się pierwotną okrywą włosową, nie jest ono jednak tak piękne jak u dorosłych osobników .Początkowo ich okrywa włosowa jest znacznie rzadsza, mniej sprężysta i nie ma jeszcze wyrośniętych włosów przewodnich, które nadają futerku piękny połysk. Wraz z wiekiem młode szynszyle wymieniają swoją młodocianą okrywę włosową i jest ona w pełni dojrzała między 9. a 12. miesiącem życia. Linienie. Dorosłe szynszyle przechodzą linienie, czyli wymianę okrywy włosowej, dwa razy w roku - na wiosnę i na jesieni. Polega to na tym, że stare włosy wypadają, a na ich miejscu wyrastają nowe. Proces ten jest jednak mało widoczny i nieregularny.
Genotyp lisa platynowego
U jednego z rodziców lisa platynowego allel warunkujący powstawanie sierści srebrnej został zamieniony innym - kodującym barwę platynową. Jest to typowy przykład mutacji. Ze względu na przyczynę powstawania mutacji dzielimy je na spontaniczne oraz indukowane. Mutacje spontaniczne powstają samoistnie, bez wyraźnego udziału czynników zewnętrznych (fizycznych lub chemicznych).
Symbole genetyczne ważniejszych odmian listów
Lis rudy |
AABB |
Standard srebrzysty |
Abbb |
Krzyżak srebrzysty |
AaBb |
Odmiana recesywna |
|
Polski pastel |
bbtt |
Odmiana dominująca |
|
Platyn srebrzysty |
bbWow |
Białopyski |
bbWw |
Polarny biały |
dd |
Polarny niebieski |
gg |
Odmiany barwne zwierząt futerkowych
Lis pospolity
- srebrzysty
- platynowy
- płomienny
Lis polarny
- niebieski
Norka szafirowa (charakterystyka ,możliwości jej uzyskania)
Kombinowana odmiana norki
Podwójnie recesywne |
|
niebieskie |
|
Szafirowa |
aapp (aleucka x srebrzystoniebieska) |
Nie mogę nic więcej znaleźć o norce szafirowej w necie, jakąs ksiazke musze o tym załatwić !!!
I ostatniego zagadnienia tez nie mam
6