Rz 16,1-15
Kim była Feba???
Autentyczność Rz:
Nie ma wątpliwości co do14 rozdz, problem 15 i 16-wg Marcjona list kończy się na 14 rozdz. A najczęsciej uważa się,że Rz kończy się na 15v rozdz a 33wers ma charakter zakończenia listu. Gdyby pierwotnie r.16 należał do Rz to byłoby podwójne zakończenie. Teoria, że 16rozdz to było odrębne pismo skierowane do Ef i dołączone do listu do Rz.
Rz16,1-5
Najwięcej tu pozdrowień, oprócz Feby wymienia jeszcze7 kobiet. R.16 zaczyna się od plecenia do Feby. Feba prawdopodobnie dostarczyła adresatom list do Rz. Feba to imię pogańskie,ale autor zwraca się do niej ,,siostro”, węc chodzi o chrześcijankę. Określenie Feby DIAKONOS. Nie ma w gr tego rzecz w rodz żeńskim, dlatego wyjechał jej z męskiego, (rodzajnika oczywiście) ale wcześniej jest termin ousan-więc w 100%chodzi o kobietę.
CZY FEBA BYŁA DIAKONISĄ, CZY TYLKO SPEŁNIAŁA RÓŻNE POSŁUGI CHARTYTATYWNE???
Jedni są przekonani o istnieniu urzędu diakonis.
Inni tu widzą Febę jako spełniającą różne posługi charytatywne we wspólnocie
Inni ciągle zmieniają zdanie. Np. Romaniuk- najpierw uważa, że chodzi tu o pewnien urzedowy tytuł,że pierwotne chrześcijaństwo znało instytucję diakonis. Do ich obowiązków należała troska o ubogich i chorych i mogły też udzielać chrztu. a 20 lat pożniej zmienia zdanie, że ten fragm. nie jest dowodem na to,że Febe była diakonisą.
Zwolennicy, ze była diakonisą powołują się na sam tekst i gramatyczne tekstu zastosowanie. Ze z gramatycznego punktu widzenia chodzi o stały urząd i to w dodatku o kobietę. A poza tym, w pierwotnym kościele tę funkcję sprawowali mężczyźni i kobiety też. Poza tym zwolennicy, że była diakonisą powołują się też na pozaboblijne argumenty- pisma Pliniusz Młodszego, Ojców K-ła, Orygenesa, Pelagiusza. Klemensa Aleksandryjskiego, Teodora z Cyru u których MOŻNA znaleźćślady istnienia w pierwotnym K-le f. diakonis.
Przeciwnicy uważali, że można tak było nazywać kobiety w pierwotnym K-le ale to nie był czysto urzędowystatus. Być może rozumiano go jako tylko posługiwanie w ramach możliwości danej osoby.. Trzeba przypomnieć, że granica w czasach Pawełka między pomagającymi a tymi, którzy pełnili urzędową posługę w K-le nie była jasna tak jak dziś!
A jeden z uczonych(Barretta) stwierdził, że pyt. czy Febe była diakonisą, czy cenną współpracownicą jest po protu niedobre, złe, brzydkie.
Np. w 1Tm też jest mowa o diakonach i diakonisach, ale ten list jest późniejszy, nawet z 50lat a poza tym wątpliwość czy poch. od Pawła, więc to jest inny problem, bo w tym czasie była wyraźniejsza inst. diakonatu i mogła się wykształtować f. diakonis.
Warto jest też dodać, że miasto Kenchry, z którym ona miała doczynienia było portowe, wiec bogate, wiec zapewne też ona biedna nie była. I termin diakonos nie był terminem technicznym na określenie urzędu kobiet. Lepiej stwierdzić, że termin ten urzędowo był zastrzeżony tylko dla facetów, a określenie Feby jako diakonisy ma podkreślić jej rolę, że jest liderem w K-le w Kenchrach. (to chyba x Załęski wymyślił)
Jeszcze inny wymyślił,że ona miala pomóc Pawełkowi w podróży do Hiszpanii, dlatego nazwano ja diakonisą, ale to nie uznało dużego poparcia.
Paweł poleca adresatom, żeby przyjęli Febę (bo ona ten list dostarczyć miała). Zachęca ich by dali jej wsparcie we wszystkim czego będzie potrzebować, bo biedna znalazła się w obcym mieście, w Rzymie. Należy się jej pomoc., bo ona wspomagała wielu i bo ona pomaga Pawłowi. Wskazuje to, ze ona należała do grona osób, które miały duże znaczenie (pewnie była piękna, bogata i wpływowa...). Zasada,że wszystkim należy dobrzeczynić, odwołuje się tym Paweł do wdzięczności, która jest wyrazem miłosci.
Z tego wszystkiego wynika, że na podstawie tego fragm. nie można stwierdzić, że w pierwonym kościele były święcone kobiety na diakonise.
Potem długa lista pozdrwień jest. Ciekawe, że Paweł najpierw wymienia Pryskę, a potem jej męża Akwilę. Autor oboje nazywa współpracownikami. Może pRyska była bardziej znana, wpływowa, może pochodziła z e szlacheckiego rodu i dlatego Paweł wymienia ją pierwszą. W Koryncie z Pawłem się 1-wszy raz spotkali. Ich zasługi w głoszeniu Ewangelii. Prowadzili działalnść ewangelizacyjną w Efezie między 2 a3 podróżą misyjną Pawła. Dalej w Rz 16,5 mówi, że dorobili się troszeczkę, bo użyczali swego domu na spotkania chreześciijan rzymskich. I ich Paweł też pozdrawia.
Potem pozdrawia inne kobiety. One trudziły się w Panu dla dobra rzymskich chrezścijan. Pewnie rozwijały działalność misyjną na rzecz swoich wspólnot. Trudziły się w Panu, więc były chrześcijankami.
Rz16,7. Czy Junias jest kobietą czy mężczyzną???
Jedni uważają, że to jest nie do rozstrzygnięcia.
Świadectwa rękopis są na ten temat bardzo podzielone. W niektórych jest nawet zmiana imienia Junias na Julia.
Reasumując
W tym fragm. na 27 wspomnianych imiennie osób 8 to kobiety + 2 kobity wspomniane bezimiennie. Kobiety te były zaangażowane misyjnie na rzecz Ewangelii. Nie wiemy, czy ich zaangażowanie było takie jak facetów. Ale wiemy, że KOBIETY ODZNACZAŁY SIĘ DUZĄ AKTYWNOŚCIĄ W ŻYCIU PIERWOTNYCH WSPÓLNOT CHRZESCIJAŃSKICH.