MĄDROŚCI WSZECHCZASÓW - PARTNERSTWO NA RYNKU TURYSTYCZNYM

Wykład I 26.II.2011

Literatura:

- Ekonomika Turystyki, A. Panasiuk PWN 2006,

- Zarządzanie turystyką pod red. Pender, Sharpley, PWE, W-wa 2008,

- Relacje z klientem - marketing partnerski, I.H.Gordon PWE W-wa 2001,

- Marketing partnerski na rynku przedsiębiorstw, K.Fonfara PWE W-wa 2004,

- Marketing partnerski na rynku usług, R.Furtak, PWE W-wa 2003,

- Klaster perspektywą dla przedsiębiorców na polskim rynku turystycznym, J. Staszewska, Difin W-wa 2009.

Wg S. Menarskiego

RYNEK to ogół stosunków wymiennych pomiędzy sprzedającym, oferującym do sprzedaży usługi po określonej cenie (zgłaszającym podaż), a kupującymi, wyrażającymi chęć zakupu usług, popartą odpowiednimi środkami płatniczymi (zgłaszającymi popyt).

RYNEK:

Podmioty: Przedmioty:

- sprzedający, - usługi,

- kupujący, - środki płatnicze,

- towary.

Częścią rynku są również wzajemne relacje zachodzące pomiędzy tymi elementami, wpływające na kształtowanie się stosunków wymiennych.

RYNEK

- ujęcie podmiotowe,

- ujęcie przedmiotowe.

Usługi turystyczne:

- przewozowe,

- hotelarskie,

- rekreacyjne,

- gastronomiczne,

- organizatorskie.

Definicje usług turystycznych:
Są to usługi przewodnickie (przewodnik turystyczny), usługi hotelarskie, oraz wszelkie inne usługi świadczone turystom lub odwiedzającym.

[ustawa z 08.1997 r. o Usługach Turystycznych].

Rynek turystyczny: popyt łączony na towary i usługi ze znaczną przewagą ilości usług.

PODZIAŁ RYNKU TURYSTYCZNEGO (wg. J. Altkorna):

- Kryterium geograficzne,

- Rodzaj usług turystycznych,

- Grupy wiekowe turystów,

- Relacja: miejsce zamieszkania i docelowe,

- Cel podróży.

Partnerstwo: relacje równoległe: sprzedawcy ze sprzedawcami i konsumenci z konsumentami.

PODMIOTAMI rynku usług turystycznych są:

- Grupy nabywców:

- Gospodarstwa indywidualne

- Klienci instytucjonalni (turystyka uzdrowiskowa, socjalna, kongresowa).

- Grupy oferentów:

- Przedsiębiorstwa turystyczne zajmujące się organizacją oraz pośredniczeniem sprzedaży gotowych pakietów turystycznych.

- Przedsiębiorstwa turystyczne świadczące usługi cząstkowe (hotele, firmy przewozowe itd.).

- Grupy podmiotów polityki turystycznej:

- Organy polityki centralnej - tworzące ramy funkcjonowania rynków,

- Jednostki samorządu terytorialnego zajmujące się tworzeniem lokalnego i regionalnego produktu turystycznego,

- Organizacje i stowarzyszenia branżowe w turystyce,

- Samorząd gospodarczy.

Grupy gospodarstw domowych:

- gospodarstwa pracowników (pensja z pracy najemniczej),

- gosp. Pracowników użytkujących gospodarstwo rolne (pensja + dochód z roli),

- gospodarstwa rolników (dochód z roli),

- gospodarstwa pracujących na własny rachunek,

- gospodarstwa emerytów i rencistów,

- gospodarstwa utrzymujące się z niezarobkowych źródeł (zasiłki dla bezrobotnych, zapomogi, alimenty, dochody z dzierżawy).

PRZEDSIĘBIORCY W TURYSTYCE:

- Organizator turystyki.

Występuje we własnym imieniu, jako usługodawca wobec klientów, tj. osób zawierających umowy o świadczenie usług turystycznych.

- Pośrednik turystyczny.

Wykonuje na zlecenie klienta czynności faktyczne, fizyczne, prawnie związane z zawieraniem umów o świadczenie usług turystycznych. Pośrednik działa w interesie klienta, a często w jego bezpośrednim imieniu. Nie może być związany z agencją turystyczną.

- Agent turystyczny.

Stale pośredniczy w zawieraniu umów dot. usług turystycznych na rzecz organizatorów turystyki mających zezwolenie na działalność w kraju, lub innych (…?)

- Inni usługodawcy turystyczni.

Przewoźnicy, piloci wycieczek, przewodnicy turystyczni, restauratorzy etc.

MODELE RYNKU USŁUG TURYSTYCZNYCH:

- RYNEK KONKURENCYJNY.

Konkurencja to walka przedsiębiorstw o korzyści osiągane ze sprzedaży towarów i usług oraz walka o rynki zbytu i zaopatrzenia, a także o zasoby rynku pracy.

W takim rynku wszyscy konkurują ze sobą, ani sprzedający ani kupujący nie posiadają przewagi rynkowej, a więc brak charakteru monopolistycznego.

Podmioty po stronie podaży wykorzystują instrumenty marketingu takie jak:

- produkt podstawowy (kształtowanie oferty),

- produkty dodatkowe (wzbogacanie oferty podstawowej),

- cena (różnicowanie poziomu oraz warunków ich stosowania),

- dystrybucja,

- komunikacja (polityka informacyjna).

- RYNEK DYCHOTOMICZNY - MONOPOL.
Na rynku występuje tylko jeden oferent (producent/dostawca itp.) danego towaru, który Monopolista kontroluje podaż i ceny, może je dyktować, ma wielu odbiorców, osiąga wysokie zyski, gdyż jest wyłącznym sprzedawcą danego dobra (usługi/towaru) na danym terenie.

Przykład monopoli na rynku turystycznym:

- Turystyka uzdrowiskowa (NFZ wykupuje większość miejsc w sanatoriach, by potem je odsprzedawać poszczególnym pacjentom),

- Przewozy pasażerskie kolejami (monopol faktyczny),

- Turystyka łowiecka (wyspecjalizowane podmioty obsługujące turystów zagranicznych).

- KONKURENCJA MONOPOLISTYCZNA.

Jej funkcjonowanie oparte jest na elementach dwóch przeciwstawnych form rynku; monopolu i rynku konkurencyjnego. Opiera się na zjawisku różnicowania produktów przy istnieniu wielu sprzedawców, oraz na tworzeniu produktów substytucyjnych. Przykładem takiego rynku jest OLIGOPOL.

(z Wiki: Oligopol - forma struktury rynkowej, różna od doskonałej konkurencji, gdzie występuje znaczna liczba małych konkurentów, oraz od czystego monopolu, gdzie istnieje tylko jedna potężna firma; dominująca forma w krajach rozwiniętych; sytuacja na rynku, w której występuje tylko kilku dużych producentów danego dobra czy też dostawców usługi.Charakterystyczną cechą dla oligopolu jest brak konkurencji cenowej między uczestnikami takiego rynku. Rywalizacja przedsiębiorstw odbywa się na innych płaszczyznach (jakość, reklama, usługi dodatkowe itp. Oligopol jest formą konkurencji niedoskonałej, charakteryzuje się najwyższym stopniem monopolizacji.).

9 PODSTAWOWYCH FORM RYNKU (tabelka z wykładów Ekonomika turystyki i rekreacji, I rok TiR )

sprzedawcy	nabywcy	wiele małych	kilka średnich	Jeden duży
wiele małych		POLIPOL #	OLIGOPSON #	NOMOPSON $
kilka średnich		OLIGOPOL #	OLIGOPOL BILATERALNY #	MONOPSON OGRANICZONY $
jeden duży		MONOPOL *	MONOPOL OGRANICZONY *	MONOPOL BILATERALNY !!

# konkurencja pojawia się po wszystkich stronach, zarówno sprzedawcy jak i nabywcy

$ nie ma konkurencji po stronie nabywców

* nie ma konkurencji między sprzedawcami

!! nie ma konkurencji

---