Jung- psychologia głębi 1875- 1961
„O psychologii i patologii tzn. zjawisk tajemnych” 1902
„Przemiany i symbole libido” 1911- w 1950 przeredagował ją na „Symbole przemiany”
„Archetypy i symbole”
„Symbol przemiany w mszy”
„Odpowiedź Hiobowi”
Wpływy, które ukształtowały Junga:
religia protestancka (jego ojciec był pastorem)
filozofia niemiecka (od Kanta do Schopenhauera)
wpływ niemieckich twórców artystycznych- Johann Wolfgang Goethe, Schuller, Novalis
strefa nauki, przyrodoznawstwo- genetyka Mendla, ewolucja Darwina; antropologia i etnologie
psychologia klasyczna- Freud
Jung rozszerzył zakres pojęcia libido- oznacza ogólną energię psychiczną, a u Freuda tylko seksualną. Odrzucał psychoanalityczną teorię seksualności dziecięcej, osłabił Tabu kazirodztwa i kompleksu Edypa. Wg Junga u chorego ważne jest także życie codzienne a nie tylko dzieciństwo i jego wpływ.
Proces indywidualizacji- dezintegracja ja aktualnego ukształtowanego przez biosocjokulturowy model (przez otoczenie) i do tego dołączamy coraz to nowe treści psychiczne i dochodzi do reintegracji ja- pojawia się na nowym, wyższym poziomie świadomości.
Zagrożenie procesu indywidualizacji:
Scylla- skostnienie ego- brak przemian prowadzący do nerwic
Charybola- zmieszczenie ja, prowadzi do psychozy
Cechy procesu indywidualizacji:
rozpad osobowości
reintegracja na nowym wyższym poziomie świadomości- narodziny nowej osobowości, narodziny nowych treści (poznawczych, moralnych) twórczych- dany każdemu człowiekowi i pozwala każdemu na rozwój
proces indywidualizacji przechodzimy w połowie życia
Ruch energii psychicznej:
progresja- rozwijanie procesu przystosowania
regresja- cofa jednostkę na wcześniejszy stopień
ekstrawersja- oznacza skierowanie energii do świata zewnętrznego
introwersja- oznacza skierowanie energii do świata wewnętrznego
U Junga i jego uczniów proces może być postrzegamy w znaczeniu szerszym (proces naturalny, dany każdemu człowiekowi i przebiega przy udziale świadomości i refleksji) i w znaczeniu węższym (proces świadomy z aktywnym zaangażowaniem człowieka, który bierze w nim udział).
Fazy procesu indywidualizacji i w szerszym i w węższym znaczeniu) obejmuje 2 fazy- pierwszą i drugą połowę życia.
Człowiek jest zwrócony do rzeczywistości zewnętrznej
Człowiek jest zwrócony do rzeczywistości wewnętrznej
Dwa typy postaw:
Ekstrawertyczny- ku- przedmiotowy, kształtowany przez świat zewnętrzny
Introwertyczny- od-przedmiotowy, kształtowany przez świat wewnętrzny
Pierwsza faza- eliminuje nieświadomość indywidualną
Druga faza przebiega w sferze nieświadomości zbiorowej- w świecie archetypów i symboli- kryzys połowy życia- relatywizacja naszego stosunku do zewnętrznego, tradycyjnego ładu.
Archetyp- forma wspólna dla całej ludzkości; psychologiczne odpowiedniki instynktów, gotowe formy zachowania, wzorce odczuwania, myślenia, ujawniają się w sytuacjach granicznych, struktura bipolarna (ma jasna i ciemną- destruktywna stronę). Przejawiają się w formie symboli i personifikacji.
Archetypy:
ANIMA- kobiecy aspekt psychiki mężczyzny; ideał kobiety istniejący w męskiej nieświadomości.
ANIMUS- męski archetyp o psychice kobiety.
CIENIA- uosobienie zwierzęcej natury człowieka, odpowiada za pojawienie się u człowieka treści nieakceptowanych społecznie.
WIELKIEJ MATKI- symbol natury, zwłaszcza w jej namacalnym, rzeczowym aspekcie, uosobienie matki, bogini-żywicielki, bogini-matki, macierzyństwa, nieśmiertelności, jedności życia i śmierci;
OJCA- niebo i słońce, piorun i wiatr, fallus i broń, czarodziej i książę, a także wszystkie męskie zwierzęta i rośliny;
STAREGO MEDRCY- symbol pierwiastka duchowego, mądrości kultury, uosobienie mędrca, wewnętrznego, duchowego przewodnika;
JAZNI- obraz pełni i doskonałości człowieka; archetyp jaźni stanowi cel działań ludzkich, motywuje człowieka do dążenia ku pełni i jedności; często jest wiązany z obrazem mandali (krzyża, czwórcy, koła) i doświadczeniami religijnymi i mistycznymi; postacie takie jak Jezus Chrystus czy Budda stanowiłyby tu przykład rozwiniętych wyobrażeń tego archetypu.
Inne: Niewinny i Sierota; Męczennik i Wojownik; Wędrowiec i Mag; Trickster
Dwa typy myślenia:
Logiczne- trudne i wyczerpujące (nauka i technologia)
Symboliczne- nie wymaga wysiłku i jest spontaniczne (mity, symbole, archetypy)
Metanoja- przemiana sensu- moment inicjujący wejście w drugą fazę.