Rozwój standardów rachunkowości.

Zwiększający się popyt na informacje finansowe oraz powstawanie ponadpaństwowych korporacji gospodarczych, z którymi związany jest międzynarodowy przepływ kapitału i transfery zysku, wymusza potrzebę zabezpieczenia:

• porównywalności danych rachunkowych w czasie i przestrzeni (krajowej i międzynarodowej)

• jednoznacznej interpretacji informacji finansowych

• rzetelności i wiarygodności danych księgowych

Przesłanki te spowodowały utworzenie standardów rachunkowości rozumianych jako wzorzec, norma czy też zasada, która uznana została przez środowiska księgowych.

Stowarzyszenia Księgowych w Polsce prowadzą szkolenia, jednak nie ma ustawowej ochrony zawodu rachunkowca.

Zagadnienia dotyczące dokumentacji, typów operacji, planów kont, charakterystyka aktywów i pasywów tworzą rachunkowość finansową. Rozszerzona jest o rachunek kosztów (kalkulację) i sprawozdawczość. Trzecim elementem jest rewizja finansowa, przeprowadzać ją może odrębna grupa rachunkowców - rewidenci dostarczający informacji o prawidłowości ksiąg. Osoba prowadząca sprawozdawczość nie może być równocześnie odpowiedzialna za rewizję tych sprawozdań - występuje tu podwójne zabezpieczenie przez wtórną biegłą rewizję.

Rodzaje i formy własności przedsiębiorstw kształtują system rachunkowości. W Polsce wyodrębniamy:

• własność państwową (komunalną, publiczną)

• własność prywatną

Rodzaj działalności firm również ma wpływ na stosowanie zasad rachunkowości (np. w bankach stosuje się ustawę o rachunkowości z wyjątkami, podobnie jest z ubezpieczeniami gospodarczymi). Odrębność w zakresie rachunkowości wykazują również:

• towarzystwa naukowe, organizacje naukowe niezarobkowe

• przedsiębiorstwa państwowe

• firmy zajmujące się obrotem papierów wartościowych

Na rachunkowość kraju ma wypływ fiskalizm i system polityczny. Ważne są też oddziaływania innych krajów i organizacji międzynarodowych, jak też czynniki kulturowe wyróżniające dany kraj pośród innych włącznie z postrzeganiem płci.

Standaryzacja rachunkowości dotyczy ujednolicania zasad w ujęciu ogólnoświatowym, o harmonizacji mówi się w przypadku dostosowywania prawa do obowiązującego w Unii Europejskiej. W Polsce rachunkowość oparta na ustawie jest w stanie zaadaptować się (dyrektywy 4, 7, 8) do dużej części prawa obowiązującego w UE. Ciekawostka: Niemcy nie doprowadzili jeszcze swojego prawa do pełnej zgodności z 4 dyrektywą.

Standardy rachunkowości tworzone lub proponowane są przez odpowiednie grupy ludzi z ONZ (Komitet d/s Międzynarodowych Zasad Rachunkowości i Auditingu) i międzynarodowe stowarzyszenia rachunkowców. Procedura standaryzacji:

• dostrzeżenie problemu

• analiza materiałów, prezentacja przyjętej koncepcji

• zapoznanie się z opinią rady, tworzenie projektu

• ocena projektu, akceptacja

• publikacja

• weryfikacja oraz wprowadzanie

Weryfikacja jest procesem ciągłym, normy zmieniają się w zależności od potrzeb.

W Polsce częściowo standaryzacją zajmuje się Biuro Biegłego Rewidenta i Stowarzyszenie Księgowych.

wartości społeczne	wartości rachunkowości	system rachunk. w praktyce
indywidualizm / kolektywizm	profesjonalizm, trwałość / elastyczność	autorytet
siła dystansu
niepewność	konserwatyzm / optymizm	pomiar aktywów i zysków
męskość / kobiecość	dyskrecja / przejrzystość	ujawnienie informacji

Kultura a system rachunkowości w praktyce

---