WYCHOWANIE
B. Suchodolski (Tak kształtować ludzi, aby umieli żyć w warunkach współczesnej cywilizacji, aby potrafili podołać zadaniom, które im się stawia, aby wiedzieli ku czemu i jak dążyć, z jakich źródeł czerpać radość życia)
H. Muszyński (Świadoma działalność pewnych osób zmierzająca do trwałej modyfikacji , ukształtowania lub rozwinięcia dyspozycji emocjonalno-wolicjonalnych /kierunkowych/ w osobowości jednostki)
T. Waitz (Planowe oddziaływanie na jeszcze dające się kształcić wewnętrzne życie innych)
J. Devey (Proces wzrastania jednostki w społeczną świadomość gatunku)
O. Decroly (Przygotowanie do życia przez życie)
S. Kunowski (Proces samorzutnego rozwoju w zakresie różnego rodzaju doświadczenia nabywanego przez wychowanków)
R. Miler (Rozwijanie podmiotu za sprawa jego uczestnictwa w świecie)
T. Gadacz (Jest spotkaniem osób /mistrz i ucznia/ poprzez które otwiera się horyzont wartości, dzięki którym człowiek staje się człowiekiem, bez względu na ideologię, czy system społeczny)
J. Tarnowski ( To pomagać stać się pełnym człowiekiem, a więc otwierać się na wyższe wartości : dobro, prawdę , piękno)
J. Majka ( Udostępnienie wychowankom-zachowującym swoją osobową autonomię- szeregu wartości wytworzonych w społeczeństwie i stanowiących jego trwały dorobek)
J. Maritain (Rozbudzanie wewnętrznych zasobów oraz kreatywności)
K. Olbrycht (Pomóc wychowankowi przygotować się do rozstrzygania skomplikowanych dylematów moralnych, do wybierania informacji i wartości, to pomoc w pracy nad sobą)
W. Soborski (Jest sztuka otwartej komunikacji i współdziałania, co pozwala szczerze ujawniać akceptowane przez siebie wartości)
S. Ruciński (Wprowadzanie dzieci i młodzieży w wartościowy sposób życia)
B. Śliwerski (Współżycie pokoleń w wolnym od wychowania poczuciu odpowiedzialności każdego za samego siebie)
G. Rylke (Pomaganie w rozwoju i ułatwianie mu /człowiekowi/ realizowanie swoich możliwości)
W. Kogut ( Rozbudzanie dobra, prawdy, piękna /które drzemią w każdym człowieku/ poprzez dialog i autentyczny, życzliwy kontakt)
W. Okoń (Świadomie organizowana działalność ludzka, której celem jest wywołanie zamierzonych zmian w osobowości człowieka)
J. Doughton ( Jest procesem rozwoju, który zachodzi w indywidualnej jednostce jako rezultat jej działalności w środowisku i jej reakcji na to środowisko)
A. de Tchorzewski (To byt społeczny, będący wytworem przynajmniej
dwóch osób, pomiędzy którymi zachodzi relacja wyrażająca się w przekraczaniu przestrzeni międzypodmiotowej za pomocą dowolnie wybranego kontaktu, w ramach którego podmiot wychowujący /działający/ kierując się powszechnie uznanym dobrem, umożliwia podmiotowi wychowywanemu /doznającemu/ osiągnąć wzrost własnej tożsamości)
Definicje:
- Kładące akcent na rozwój (psychologiczne)
- Kładące akcent na warunki rozwoju
- Kładące akcent na działania wychowawcy (prakseologiczne)
- Kładące akcent na cele ( teleologiczne)
Cechy wychowania:
/M. Łobocki/ : złożoność, interakcyjność, intencjonalność,
długotrwałość, relatywność
/A.de Tchorzewski/: akomodacja, aproksymacja, indoktrynacja