Prawa polityczne i ich geneza.
Prawa polityczne zaliczane są do I generacji praw człowieka. Gwarantują jednostce nieskrępowany dostęp do udziału w życiu politycznym, udziału w rządzeniu państwem czy kształtowaniu polityki kraju. Do praw politycznych zalicza się również wolność wypowiedzi, bierne i czynne prawo wyborcze, równy dostęp do służby publicznej, prawo do udziału w referendum i wyborach, dostęp do rzetelnej informacji o działaniach władz i osób publicznych, wolność zrzeszania się, uczestniczenie i organizowanie pokojowych manifestacji, prawo do składania wniosków, petycji, skarg.
Wpływ na rozwój i przeobrażenia praw politycznych miały wydarzenia historyczne na przestrzeni wieków.
Chronologicznie, należy zacząć analizę od czasów starożytnych. W państwach położonych nad dorzeczem Tygrysa i Eufratu, np. Asyria czy Babilonia oraz w starożytnym Egipcie, prawa polityczne dla obywateli nie istniały. Wpływ na politykę kraju miał tylko przywódca, bądź król, który nie był wybierany przez naród. Władzę obejmował dziedzicznie lub w wyniku zamachu stanu. Dodatkowo władcy nie można było krytykować ani przeciwstawiać się mu, groziły za to surowe kary. Jedynymi osobami mającymi w pewnym stopniu możliwość oddziaływania na władców w ówczesnym czasie byli kapłani.
Pierwsze ważniejsze zmiany w stronę praw politycznych rozwijały się w starożytnej Grecji i Sparcie. Powstały pierwsze Zgromadzenia, które można zaliczyć do formy zrzeszenia. W czasie tych spotkań decydowano o ważnych kwestiach dla greckich polis, np. w sprawach organizacji polis, obronności. Uczestnictwo w Zgromadzeniach było ograniczone pewnymi cenzusami, np.: wieku, pochodzenia (należało być rodowitym Ateńczykiem), wolności, płci (kobiety nie miały praw politycznych ani możliwości swobodnego udziału w życiu publicznym).
W starożytnym Rzymie, dopiero w czasach Republiki, silnie rozwinęły się prawa polityczne dla obywateli. Ustrój wymagał udziału ludności w rządach - Sejm, Senat, urzędnicy, np.: konsulowie czy cenzorzy - byli obywatelami Republiki. Bardzo często wykorzystywane było prawo do składania skarg czy wyrażania opinii.
W czasach średniowiecza, szczególnie w Polsce, rozwinęły się przywileje szlacheckie. Był to bardzo ważny proces, ponieważ król zrzekał się części swoich uprawnień na rzecz i korzyść szlachty. Często zdarzało się, że o kwestiach bardzo istotnych, tj. zwoływanie pospolitego ruszenia, decydowała leniwa szlachta, co przyniosło później bardzo niekorzystne skutki dla naszego kraju. Jednak sama istota nadawania przywilejów szlacheckich mogła się stać podstawą rozwoju aktywnego społeczeństwa demokratycznego, zaangażowanego w sprawy państwowe.
Rozwijające się w XVI, a mające największe znaczenie i poparcie na przełomie XVIII i XIX wieku koncepcje liberalne i podstawy sformułowanych praw człowieka zostały umocnione przez Rewolucję Francuską. Prawa i wolności polityczne zostały rozszerzone na większą część społeczeństwa, zmieniono ustrój obowiązujący wtedy we Francji, a co najważniejsze: rozgłośniono i uwydatniono istotę tych kwestii na arenie międzynarodowej. Od tamtego czasu, każde państwo wzorując się na Francji, dba o prawa (nie tylko polityczne) swoich obywateli, wydaje akt normatywny, w którym oficjalnie zobowiązuje się do przestrzegania tych wolności. Jest to z pewnością bardzo budujące.
Znoszenie cenzusów (najczęściej określają, kto może swobodnie głosować) nie jest do końca możliwe, chociażby cenzus wieku (przy wyborach) - obowiązuje w każdym kraju. Jednak nastąpił duży postęp - niegdyś obowiązywały cenzusy pochodzenia, majątku, wykształcenia, płci.
Nie można przy omawianiu genezy praw politycznych, pominąć odważniej walki kobiet o swoje prawa, m.in. do możliwości publicznego zabierania głosu, posiadania takich samych praw wyborczych jak mężczyźni, równouprawnienia. Dzięki sufrażystkom, los kobiet - praktycznie na całym świecie - stał się lepszy. Dało to możliwość rozwoju, samorealizacji, robienia kariery zawodowej.
Prawa polityczne obowiązują i są przestrzegane jedynie w państwach demokratycznych. Szczególny rozwój tego ustroju i upowszechnienia praw politycznych nastąpił po II Wojnie Światowej, następnie po upadku Muru Berlińskiego oraz w wyniku transformacji w Europie w latach dziewięćdziesiątych.