NAUKA O POLITYCE - WYKŁAD IV:
GRUPY INTERESÓW, GRUPY NACISKÓW
Proces artykulacji interesów - pokazanie zależności między polityką, a interesami.
Władza
proces Reprezentacja polityka
artykulacji Uzasadnienie
interesów Interesy
Potrzeby
Potrzeba - to uświadamiany stan braku czegoś, stan niezaspokojenia. Ludzie posiadają permanentne potrzeby - rozwój cywilizacji.
W świecie ludzi dobra są zawsze deficytowe.
Interes partykularny - to taki interes, który wpisany jest w interesy ogółu.
Sposób reprezentowania następuje poprzez:
partie polityczne
grupy nacisku
Teoria pluarizmu grup interesu - połowa XX wieku - D. Thruman:
społeczeństwo XIX wieczne: społeczeństwo XX wieczne:
- silne państwo i skonfliktowana polityka - konsensus, porcelain
porcelan - rozdrobnienie władzy na szczeblu poziomym
cleavacja (czyt. kliwicz) - pęknięcie, rozłupanie .
Stain Rokkan & Saymour Lipset - podział socjopolityczny.
Cleavacja to podział społeczny mający skutki polityczne.
Cztery typy podziałów socjopolitycznych:
pracodawcy - pracownicy (dawniej burżuazja - proletariat)
centrum - peryferie
państwo - kościół
podział etniczny (historyczne podłoże, bardzo głębokie podziały)
Grupy nacisku - reprezentują określone interesy, mają podobną genezę jak partie polityczne, lecz używają odmiennych środków do osiągania swoich celów (wpływ jako narzędzie).
Grupy interesu (cel):
sekcjonalne - reprezentują interes ekonomiczny
promocyjne - chcą wprowadzić jakieś nowe zasady, wartości, np. kara śmierci
Typy grup ze względu na strukturę:
zinstytucjonalizowane - kościół, wojsko
niezinstytucjonalizowane - trwające bardzo krótko
Grupy interesu najczęściej przejawiają się w formie stowarzyszeń, bądź fundacji.
Veto players - to grupy, osoby nie reprezentujące żadnych interesów, nie wpływają na władzę, ale poprzez swoje działania wywierają na nią wpływ, np. Trybunał Konstytucyjny.
Istotą grup nacisku jest:
reprezentowanie interesu
posługiwanie się naciskiem
pewien poziom zinstytucjonalizowania
RZĄD
PARTIE
POLITYCZNE
BOGACI
BIEDNI
RZĄD
agendy
Przestrzeń
polityczna
Grupy nacisku (stowarzyszenia)
cleaving
Polityka oddziałuje na społeczeństwo.
PODZIAŁ DŁUGOTRWAŁY
Sfera społeczna
Sfera polityczna