Historia sądownictwa administracyjnego

'70 - '80 nie było sądownictwa administracyjnego

1980 r. reaktywowano, stworzono na nowo Naczelny Sąd Administracyjny, nie dano mu dużych kompetencji

1980-90 właściwość sądów administracyjnych wzrosła

NSA w Warszawie, potem ośrodki zamiejscowe

Zmiana ustroju '80/'90 pociągnęła stworzenie samorządu

Ustawa o NSA

1998 weszła w życie reforma Michała Kuleszy - powiat, województwo, adm zespolona, niezespolona

1997 - nowa konstytucja, która zawierała postanowienia z traktatów, sądownictwo co najmniej dwuinstancyjne - przewidywała konstytucja

30.08.2002

Nasze sądownictwo ukształtowane było jako sądy kontrolno - kasacyjne.

Istota polskiego sądownictwa administracyjnego i charakter jego orzecznictwa.

KONSTYTUCJA przesądzała charakter sądownictwa.

Art. 1 ustawa ustrojowa, art. 1§2

Art. 1 - o post przed sąd adm

I instancja- wojewódzkie sądy administracyjne (16 ich jest)

II instancja sądowa - NSA w Warszawie

Art. 15 postępow. - właściwość NSA:

1/ rozpoznaje środki odwoławcze od orzeczeń wojewódzkich sądów administracyjnych, stosownie do przepisów ustawy,

2/ podejmuje uchwały mające na celu wyjaśnienie przepisów prawnych, których stosowanie wywołało rozbieżności w orzecznictwie sądów administracyjnych

3/ podejmuje uchwały zawierające rozstrzygnięcia zagadnień prawnych budzących poważne wątpliwości w konkretnej sprawie sądowoadministracyjnej

4/ rozstrzyga spory (art. 4) tj spory o właściwość między organami jednostek samorządu terytorialnego i między samorządowymi kolegiami odwoławczymi, o ile odrębna ustawa nie stanowi inaczej, oraz spory kompetencyjne między organami tych jednostek a organami administracji rządowej

5/ rozpoznaje inne sprawy należące do właściwości NSA na mocy odrębnych ustaw.

ROLA SĄDÓW ADMINISTRACYJNYCH:

- formułowanie zwrotów stosunkowych

- sąd musi mieć do dyspozycji dwie normy prawne:

* norma odniesienia

* norma dopełnienia.

NORMA ODNIESIENIA jest STAŁA (niezmienna), wynika z art. 3 postępowania przed sądami adm. (art. 3 - właściwość sądów adm) Mówi do czego odnosi się kontrola sądu.

NORMA DOPEŁNIENIA jest normą ZMIENNĄ!!!!!

Zakres rzeczowy sprawy sądowoadministracyjnej

Art. 1 : prawo o postępowaniu przed sądami adm normuje postępowanie sądowe w sprawach z zakresu kontroli działalności adm publicznej oraz w innych sprawach, do których jego przepisy stosuje się z mocy ustaw szczególnych (sprawy sądowoadministracyjne).

Typy działalności adm - art. 3 ustawy o postępow.

Art. 3: sądy administr sprawują kontrolę działalności adm publicznej i stosują środki określone w ustawie. Kontrola działalności adm publicznej przez sądy adm obejmuje orzekanie w sprawach skarg na:

1/ decyzje adm

2/ postanowienia wydane w postępowaniu administracyjnym, na które służy zażalenie albo kończące postępowanie, a także na postanowienia rozstrzygające sprawę co do istoty,

3/ postanowienia wydane w postępowaniu egzekucyjnym i zabezpieczającym, na które służy zażalenie,

4/ inne niż określone w pkt 1-3 akty lub czynności z zakresu administracji publ dotyczące uprawnień lub obowiązków wynikających z przepisów prawa,

5/ akty prawa miejscowego organów jednostek samorządu terytorialnego i terenowych organów adm rządowej

6/ akty organów jst i ich związków, inne niż określone w pkt 5 podejmowane w sprawach z zakresu administracji publicznej

7/ akty nadzoru nad działalnością organów j s t

8/ bezczynność organów w przypadkach określonych w pkt 1-4.

Sądy adm orzekają także w sprawach, w których przepisy ustaw szczególnych przewidują sądowa kontrolę i stosują środki określone w tych przepisach.

KPA - art. 35, 106 KPA

§3 art. 3

Bezczynność prawotwórcza - nie podjęcie działania nakazanego prawem np. nie podjęcie uchwały.

Sądowa kontrola adm sprawowana przez sądy adm a przez sądy powszechne.

Sfera wewnętrzna działania administracji dotyczy np. mianowania.

Zakres negatywny właściwości sądów:

Art. 5 wyłączenie właściwości:

Sądy adm nie są właściwe w sprawach:

1/ wynikających z nadrzędności i podległości organizacyjnej w stosunkach między organami adm publicznej

2/ wynikających z podległości służbowej między przełożonymi i podwładnymi

3/ odmowy mianowania na stanowiska lub powołania do pełnienia funkcji w organach adm publicznej, chyba że obowiązek mianowania lub powołania wynika z przepisów prawa

4/ wiz wydawanych przez konsulów.

21.10.2006

T: Funkcje postępowania przed sądami administracyjnymi.

Funkcje prawa o postępowaniu sądowoadministacyjnym.

Rola procedury sądowoadministracyjnej.

Funkcje w sferze skutków społecznych, jak w społeczeństwie jest ta funkcja odbierana.

FUNKCJE PODSTAWOWE:

1/ OCHRONNA

Funkcja ochronna dzieli się na 3 typy:

a/ OCHRONA INTERESU INDYWIDUALNEGO: prawo sądowe, procedura gwarantuje jednostce możliwość prawną ochrony interesu własnego, określane mianem ochrony publicznych praw podmiotowych.

Prawo:

- do skargi

- pozostałe uprawnienia stron

- warunki dostępu do sądu

- ochrona przed nieznajomością prawa.

b/ Funkcja ochronna sprowadza się do ochrony INTERESU SPOŁECZNEGO.

Interes społeczny jest klauzulą generalną.

Skarga - prokurator, RPO, skarżą inne podmioty niż te, które mają interes indywidualny.

c/ Funkcja ochronna porządku prawnego:

- prewencyjny

- represyjny.

PREWENCJA - sama możliwość zaskarżenia powinna na organy działać prewencyjnie.

REPRESJA - sama końcówka postępowania,

Sankcja nieważności

Sankcja wzruszalności (uchylenie).

2/ FUNKCJA PORZĄDKUJĄCA - reguluje ciąg czynności procesowych.

3/ FUNKCJA INSTRUMENTALNA - oznacza, że kształtuje się proces sądowy tak aby stał się sprawnym narzędziem działania organu orzekającego - sądu.

Ta funkcja najczęściej jest postulatem.

Zasady ogólne KPA: (KPA art. 6-16)

1/ zasada praworządności - organy adm publicznej działają na podstawie przepisów prawa

2/ zasada prawdy obiektywnej - w toku postępowania organy adm publicznej stoją na straży praworządności i podejmują wszelkie kroki niezbędne do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego oraz do załatwienia sprawy, mając na względzie interes społeczny i słuszny interes obywateli

3/ zasada pogłębiana zaufania - organy administracji publicznej obowiązane są prowadzić postępowanie w taki sposób, aby pogłębiać zaufanie obywateli do organów Państwa oraz świadomość i kulturę prawną obywateli

4/ zasada udzielania informacji - organy adm publ są obowiązane do należytego i wyczerpującego informowania stron o okolicznościach faktycznych i prawnych, które mogą mieć wpływ na ustalenie ich praw i obowiązków będących przedmiotem postępowania administracyjnego. Organy czuwają nad tym, aby strony i inne osoby uczestniczące w postępowaniu nie poniosły szkody z powodu nieznajomości prawa i w tym celu udzielają im niezbędnych wyjaśnień i wskazówek

5/ zasada wysłuchania stron - organy adm publ obowiązane są zapewnić stronom czynny udział w każdym stadium postępowania, a przed wydaniem decyzji umożliwić im wypowiedzenie się co do zebranych dowodów i materiałów oraz zgłoszonych żądań. Organy adm publ mogą odstąpić od tej zasady tylko w przypadkach gdy załatwienie sprawy nie cierpi zwłoki ze względu na niebezpieczeństwo dla życia lub zdrowia ludzkiego albo ze względu na grożącą niepowetowaną szkodę materialną. Organ adm publ obowiązany jest utrwalić w aktach sprawy, w drodze adnotacji, przyczyny odstąpienia od tej zasady.

6/ wyjaśnianie zasadności przesłanek - organy adm publ powinny wyjaśniać stronom zasadność przesłanek, którymi kierują się przy załatwieniu sprawy, aby w ten sposób w miarę możliwości doprowadzić do wykonania przez strony decyzji bez potrzeby stosowania środków przymusu

7/ zasada szybkości i prostoty postępowania - organy adm publ powinny działać w sprawie wnikliwie i szybko, posługując się możliwie najprostszymi środkami prowadzącymi do jej załatwienia. Sprawy, które nie wymagają zbierania dowodów, informacji lub wyjaśnień powinny być załatwione niezwłocznie.

8/ zasada ugodowego załatwiana spraw - sprawy, w których uczestniczą strony o spornych interesach mogą być załatwiane w drodze ugody sporządzonej przed organem adm publ (ugoda administracyjna). Organ adm publ przed którym toczy się postępowanie w sprawie, powinien w tych przypadkach podejmować czynności skłaniające strony do zawarcia ugody.

9/ zasada pisemności - sprawy należy załatwiać w formie pisemnej. Sprawy mogą być załatwiane ustnie gdy przemawia za tym interes strony a przepis prawny nie stoi temu na przeszkodzie. Treść oraz istotne motywy takiego załatwienia powinny być utrwalone w aktach w formie protokołu lub podpisanej przez stronę adnotacji.

10/ zasada dwuinstancyjności - postępowanie administracyjne jest dwuinstancyjne

11/ zasada trwałości decyzji - decyzje, od których nie służy odwołanie w administracyjnym toku instancji są ostateczne. Uchylenie lub zmiana takich decyzji, stwierdzenie ich nieważności oraz wznowienie postępowania może nastąpić tylko w przypadkach przewidzianych w kodeksie lub w ustawach szczególnych. Decyzje mogą być zaskarżane do sądu adm z powodu ich niezgodności z prawem, na zasadach i w trybie określonych w odrębnych ustawach.

ZASADY POSTĘPOWANIA SĄDOWOADMINISTRACYJNEGO:

1/ ZASADA DWUINSTANCYJNOŚCI

Art. 78 Konstytucji: Każda ze stron ma prawo do zaskarżenia orzeczeń i decyzji wydanych w pierwszej instancji. Wyjątki od tej zasady oraz tryb zaskarżania określa ustawa.

Każda ze stron ma prawo do środka zaskarżenia.

Art. 176 Konstytucji: Postępowanie sądowe jest co najmniej dwuinstancyjne.

ZASADA DWUINSTANCYJNOŚCI

Prawo strony skarżącej a obowiązek sądu do dwukrotnego rozpoznania i rozstrzygnięcia sprawy co do jej istoty.

Prawo do dwóch rozpraw, dwóch orzeczeń.

Na gruncie postępowania sądowoadministracyjnego jest to prawo do:

- kasacji

- do złożenia zażalenia.

2/ ZASADA PRAWORZĄDNOŚCI (LEGALNOŚCI)

Art. 184 Konstytucji: NSA oraz inne sądy administracyjne sprawują, w zakresie określonym w ustawie, kontrolę działalności adm publicznej. Kontrola ta obejmuje również orzekanie o zgodności z ustawami uchwał organów samorządu terytorialnego i aktów normatywnych terenowych organów administracji rządowej.

Art. 1 ust o ustr sądów adm: Sądy adm sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności adm publicznej oraz rozstrzyganie sporów kompetencyjnych i o właściwość między organami j s t, sko, i między tymi organami a organami adm rządowej. Kontrola sprawowana jest pod względem zgodności z prawem , jeżeli ustawy nie stanowią inaczej.

Przestrzeganie przez sąd prawa.

Kontrola organów, na które złożono skargę.

Chodzi o wykładnię:

a/ wykładnia językowa (gramatyczna)

b/ wykładnia systemowa

c/ wykładnia funkcjonalna.

W. językowa - sens ze względu na gramatykę, ortografię, odmianę

W. systemowa - interpretuje odnosząc do systemu prawa

W. funkcjonalna - jakie jest znaczenie danego przepisu ze względu na funkcję jaką ma spełniać (co ustawodawca miał na myśli).

3/ ZASADA UDZIELANIA POMOCY STRONOM

Chodzi o pomoc prawną, głos doradczy

Art. 6 ust o postępów przed sądami adm: (niezbędna pomoc prawna) Sąd adm powinien udzielać stronom występującym w sprawie bez adwokata lub radcy prawnego potrzebnych wskazówek co do czynności procesowych oraz pouczać ich o skutkach prawnych tych czynności i skutkach zaniedbań.

Art. 140 postęp przed sądami: (strona działająca bez adwokata) stronie działającej bez adwokata lub radcy prawnego, obecnej przy ogłoszeniu wyroku, przewodniczący udzieli wskazówek co do sposobu i terminów wniesienia środka odwoławczego. Stronie działającej bez adwokata lub radcy prawnego, która na skutek pozbawienia wolności była nieobecna przy ogłoszeniu wyroku, sąd z urzędu w ciągu tygodnia od ogłoszenia wyroku doręcza odpis jego sentencji z pouczeniem o terminie i sposobie wniesienia środka zaskarżenia.

Jeżeli sąd doręcza odpis sentencji wyroku wydanego na posiedzeniu niejawnym stronie działającej bez adwokata lub radcy prawnego, poucza ją o terminie i sposobie wniesienia środka odwoławczego.

Art. 210§1 ust post przed sądami (jw.) Strona traci uprawnienie do żądania zwrotu kosztów, jeżeli najpóźniej przed zamknięciem rozprawy bezpośrednio poprzedzającej wydanie orzeczenia nie zgłosi wniosku o przyznanie należnych kosztów. Stronę działająca bez adwokata lub radcy prawnego sąd powinien pouczyć o skutkach niezgłoszenia wniosku w powyższym terminie.

4/ ZASADA JAWNOŚCI POSTEPOWANIA

Źródło w konstytucji - art. 45: Każdy ma prawo do sprawiedliwego i jawnego rozpatrzenia sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki przez właściwy, niezależny, bezstronny i niezawisły sąd. Wyłączenie jawności rozprawy może nastąpić ze względu na moralność, bezpieczeństwo państwa i porządek publiczny oraz ze względu na ochronę życia prywatnego stron lub inny ważny interes prywatny. Wyrok ogłaszany jest publicznie.

- jawność rozprawy

- prawo dostępu do akt sprawy, zapoznawania się, przeglądania

- uzasadnienie wyroku - sąd uzasadnia pisemnie na wniosek strony

NSA - z urzędu uzasadnia

5/ ZASADA EKONOMIKI PROCESOWEJ

Wynika z konstytucji art. 45: prawo do rozpatrzenia sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki.

Nie ma maksymalnych terminów załatwienia sprawy.

WSA - uzasadnienie 14 dni

NSA - uzasadnienie 30 dni

Ustawa o dostępie do informacji publicznej

Ustawa o SKO - są terminy.

6/ ZASADA KONTRADYKTORYJNOŚCI I OFICJALNOŚCI

KONTRADYKTORYJNOŚĆ - zasada sporności

OFICJALNOŚĆ - działanie z urzędu

Zasada skargowości - działanie na wniosek.

Co do zasady nie ma działania z urzędu. Bez skargi, działania strony nie ma postępowania sądowoadministracyjnego.

Działanie z urzędu czasami jest, np.:

- skierowanie sprawy na posiedzenie niejawne

- zawieszenie postępowania (podobnie jak w KPA)

- podjęcie postępowania

- inicjatywa dowodowa (dowód uzupełniający)

- o kosztach postępowanie

- z urzędu zwraca się wpis stronie

- odtworzenie zagubionych akt.

Co do zasady obowiązuje reguła skargowości.

MODEL

KPA

Organ administracji publicznej (organ władczy)

Układ pionowy - podporządkowanie

Strona (podporządkowana)

lub strony

WSA

skarżący organ administracji publicznej

jedna strona procesu (przeciwnik procesowy)

strona aktywna druga strona procesu

strona bierna (pasywna) w zakresie

wszczęcia postępowania

Organ administracji publicznej - nie ma prawa wniesienia skargi do sądu.

Po wszczęciu postępowania strony są równe (nie ma aktywnej i biernej).

WSA - arbiter, nie wkracza władczo, rozstrzyga spór prawny.

I instancja - rysunek powyżej.

II instancja

Osoba przegrywająca składa skargę kasacyjną

NSA II instancja

Skarżący WSA

Organ adm publicznej (skarżący w I instancji,

Np. wojewoda osoba, która wygrała, np.

inwestor)

jednostka

MODEL KONTRADYKTORYJNEGO POSTĘPOWANIA

PODMIOTY

• Sąd administracyjny

Sądy dwuszczeblowe

I instancja

II instancja

W znaczeniu ustrojowym:

• WSA

• NSA

W znaczeniu funkcjonalnym:

SĄD - skład orzekający, właściwy do rozpoznania konkretnej sprawy sądowoadministracyjnej, składy są różne,

Najczęściej: skład 3 osobowy na rozprawie

Często: skład 1 osobowy na posiedzeniu niejawnym

NSA: skład może być 7 osobowy, np. uchwały składu 7 sędziów, może być uchwała całej izby w NSA pod przewodnictwem prezesa lub któregoś z wiceprezesów.

SĄD to sędziowie.

Kwestia osady.

Wyłączenie sędziego - ma gwarantować obiektywizm orzekania.

Art. 18 prawo o postępowaniu: 7 podstaw obligatoryjnego wyłączenia sędziego:

[przyczyny wyłączenia sędziego] Sędzia jest wyłączony z mocy samej ustawy w sprawach:

1/ w których jest stroną lub pozostaje z jedną z nich w takim stosunku prawnym, że wynik sprawy oddziałuje na jego prawa lub obowiązki

2/ swojego małżonka, krewnych lub powinowatych w linii prostej, krewnych bocznych do czwartego stopnia i powinowatych bocznych do drugiego stopnia

3/ osób związanych z nim z tytułu przysposobienia, opieki lub kurateli

4/ w których był lub jest jeszcze pełnomocnikiem jednej ze stron

5/ w których świadczył usługi prawne na rzecz jednej ze stron lub jakiekolwiek inne usługi związane ze sprawą

6/ w których brał udział w wydaniu zaskarżonego orzeczenia, jak też w sprawach o ważność aktu prawnego z jego udziałem sporządzonego lub przez niego rozpoznanego, w których występował jako prokurator

7/ w których brał udział w rozstrzyganiu sprawy w organach administracji publicznej.

Powody wyłączenia trwają także po ustaniu uzasadniającego je małżeństwa, przysposobienia, opieki lub kurateli.

Sędzia, który brał udział w wydaniu orzeczenia objętego skargą o wznowienie postępowania, nie może orzekać co do tej skargi.

Wyłączenie z urzędu w formie postanowienia.

Art. 19 na żądanie sędziego lub na wniosek

[wyłączenie na żądanie lub na wniosek] niezależnie od przyczyn (z art. 18 wymienionych wyżej) , sąd wyłącza sędziego na jego żądanie lub na wniosek strony, jeżeli między nim a jedną ze stron lub jej przedstawicielem zachodzi stosunek osobisty tego rodzaju, że mógłby wywołać wątpliwości co do bezstronności sędziego.

KONSEKWENCJE ORZEKANIA PRZEZ SĘDZIEGO, KTÓRY PODLEGA WYŁĄCZENIU:

- skarga kasacyjna

- skarga o wznowienie postępowania.

SKARŻĄCY w postępowaniu sądowoadministarcyjnym

Art. 50 prawo o postępowaniu: [uprawniony do wniesienia] Uprawnionym do wniesienia skargi jest każdy kto ma w tym interes prawny, prokurator, RPO oraz organizacja społeczna w zakresie jej statutowej działalności, w sprawach dotyczących interesów prawnych innych osób, jeżeli brała udział w postępowaniu administracyjnym.

1/ skarżący, §1, I grupa, legitymacja wynikająca z samej ustawy procesowej

2/ grupa II, uprawnienie wynika z przepisów szczególnych.

Grupa I - art. 50 § 1, każdy kto ma w tym interes prawny.

11.11.2006 r.

T: Rodzaje skarżących w postępowaniu sądowoadministracyjnym

Art. 50 o postępów i przepisy szczególne

Art. 50§1 KAŻDY KTO MA W TYM INTERES PRAWNY

* legitymacja oparta na ochronie interesu prawnego

Ustawy samorządowe gdy uchwała narusza interes prawny obywateli

Gmina, związek gmin może wnieść skargę

Powiat, związek powiatów

Województwo

RPO

*ci, których legitymacja oparta jest na ochronie interesu publicznego

- Skargę może wnieść Prokurator - on stoi na straży praworządności

- organ nadzoru nad samorządem terytorialnym

- organy nadzoru nad samorządem zawodowym

- Prokurator Generalny

- Prezes Urzędu Patentowego.

*ochrona interesu społecznego

- inicjator referendum lokalnego

- redaktor naczelny

- organizacja społeczna definicja w KPA, art. 5§2 [organizacje społeczne]: organizacje zawodowe, samorządowe, spółdzielcze i inne organizacje społeczne.

ORGANIZACJA SPOŁECZNA - trwałe zrzeszenie osób fizycznych lub prawnych działające w formie prawnej przewidzianej przez przepisy powszechnie obowiązujące, nie wchodzące w skład aparatu państwa i posiadające cel statutowy o charakterze społecznym;

Wywodzą swoje uprawnienie z przepisów np. ustawa o dostępie do informacji publicznej.

WSPÓŁUCZESTNICTWO!!!! - pyt egzamin

W POSTĘPOWANIU ADMINISTRACYJNYM:

- MATERIALNE

- FORMALNE.

MATERIALNE: 1 sprawa, ale jest wiele stron.

Wspólność praw i obowiązków np. koncesja na sprzedaż alkoholu, 1 osoba dostaje, a 9 nie.

FORMALNE: faktyczne połączenie kilku odrębnych spraw do jednego rozpoznania.

WSPÓŁUCZESTNICTWO MATERIALNE:

Występuje gdy istnieje wielość podmiotów w sprawie sądowoadministracyjnej będącej przedmiotem postępowania. Sytuacja taka zachodzi wówczas gdy uprawnienia lub obowiązki związane z przedmiotem zaskarżenia są wspólne kilku osobom.

WSPÓŁUCZESTNICTWO FORMALNE:

Mas miejsce gdy sąd skorzysta z uprawnienia do połączenia toczących się przed nim kilku oddzielnych spraw pozostających ze sobą w związku.

Art. 111§2 ustawy sądowej: sąd może zarządzić połączenie kilku oddzielnych spraw toczących się przed nim w celu ich łącznego rozpoznania lub także rozstrzygnięcia, jeżeli pozostają one ze sobą w związku.

Połączeniu podlegają sprawy, w których uprawnienia lub obowiązki związane z przedmiotem zaskarżenia NIE SĄ WSPÓLNE DLA SKARŻĄCYCH A JEDYNIE SĄ ZE SOBĄ POWIĄZANE.

T: Podmioty (uczestnicy) na prawach strony w postępowaniu sądowoadministracyjnym.

KPA: podmiotami na prawach strony są:

- RPO w KPA

- Prokurator

-organizacja społeczna.

Postępowanie sądowoadministracyjne:

- RPO SĄ STRONAMI

- Prokurator

- organizacja społeczna

Art. 33: [udział w charakterze uczestnika] osoba, która brała udział w postępowaniu administracyjnym, a nie wniosła skargi, jeżeli wynik postępowania sądowego dotyczy jej interesu prawnego, jest uczestnikiem tego postępowania na prawach strony. Udział w charakterze uczestnika może zgłosić również osoba, która nie brała udziału w postępowaniu administracyjnym, jeżeli wynik tego postępowania dotyczy jej interesu prawnego, a także organizacja społeczna w sprawach innych osób jeżeli sprawa dotyczy zakresu jej statutowej działalności. Na postanowienie o odmowie dopuszczenia do udziału w sprawie przysługuje zażalenie.

Osoba, która brała udział w postępowaniu administracyjnym a nie wniosła skargi.

Podmioty na prawach strony: ci którzy maja możliwość wniesienia skargi ale skargi nie wnoszą.

Podmioty na prawach strony to potencjalne strony.

Reprezentacja strony

Zdolność sądowa strony

Zdolność procesowa strony

Zdolność sądowa: art. 25: [zdolność sądowa] osoba fizyczna i osoba prawna ma zdolność występowania przed sądem administracyjnym jako strona (zdolność sądowa).

Zdolność sądową maja także państwowe i samorządowe jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej oraz organizacje społeczne nieposiadające osobowości prawnej.

Zdolność sądową mają także inne jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej jeżeli przepisy prawa dopuszczają możliwość nałożenia na te jednostki obowiązków lub przyznania uprawnień lub skierowania do nich nakazów i zakazów, a także stwierdzenia albo uznania uprawnienia lub obowiązku wynikających z przepisów prawa.

Zdolność sądową mają ponadto organizacje społeczne choćby nie posiadały osobowości prawnej, w zakresie ich statutowej działalności w sprawach dotyczących interesów prawnych innych osób.

Zdolność procesowa - zdolność do czynności w postępowaniu sądowoadministracyjnym

Art. 26: [zdolność procesowa] zdolność do czynności w postępowaniu w sprawach sądowoadministracyjnych (zdolność procesową) mają osoby fizyczne posiadające pełną zdolność do czynności prawnych, osoby prawne oraz organizacje społeczne i jednostki organizacyjne (o których mowa wyżej - w art. 25).

Osoba fizyczna ograniczona w zdolności do czynności prawnych ma zdolność do czynności w postępowaniu w sprawach wynikających z czynności prawnych, których może dokonywać samodzielnie.

Art. 31 ustawy sądowej: [termin na uzupełnienie braków] jeżeli braki w zakresie zdolności sądowej lub procesowej albo w składzie właściwych organów dają się uzupełnić, sąd wyznaczy odpowiedni termin. W przypadkach, w których ustanowienie przedstawiciela ustawowego powinno nastąpić z urzędu, sąd zwraca się do właściwego sądu opiekuńczego. Sąd może dopuścić tymczasowo do czynności stronę niemającą zdolności sądowej lub procesowej albo osobę niemająca należytego ustawowego umocowania, z zastrzeżeniem, że przed upływem wyznaczonego terminu braki będą uzupełnione, a czynności zatwierdzone przez powołaną do tego osobę. Jeżeli braków powyższych nie można uzupełnić albo nie zostały one w wyznaczonym terminie uzupełnione, sąd zniesie postępowanie, w zakresie w jakim jest ono dotknięte brakami, i w miarę potrzeby wyda odpowiednie postanowienie.

Strona może działać we własnym imieniu sama osobiście lub przez pełnomocnika.

Pełnomocnictwo

Osoba fizyczna mająca zdolność do czynności prawnych, na piśmie

Nie każdy może być pełnomocnikiem

Art. 35: [pełnomocnik strony] pełnomocnikiem strony może być adwokat lub radca prawny a ponadto inny skarżący lub uczestnik postępowania jak również rodzice, małżonek, rodzeństwo, lub zstępni strony oraz osoby pozostające ze stroną w stosunku przysposobienia, a także inne osoby, jeżeli przewidują to przepisy szczególne.

Pełnomocnikiem osoby prawnej lub przedsiębiorcy w tym nieposiadającego osobowości prawnej może być również pracownik tej jednostki albo jej organu nadrzędnego. Dotyczy to również państwowych i samorządowych jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej.

Osoba prawna lub zarząd spółki partnerskiej świadczący na podstawie odrębnych przepisów pomoc prawną przedsiębiorcy, osobie prawnej lub innej jednostce organizacyjnej, mogą udzielić pełnomocnictwa procesowego - w imieniu podmiotu, któremu świadczą pomoc prawną - adwokatowi lub radcy prawnemu, jeżeli zostały do tego upoważnione przez ten podmiot.

Sąd ma możliwość badania autentyczności pełnomocnictwa.

Rodzaje:

- ogólne

- rodzajowe - np. tylko do spraw budowlanych

- szczególne - do niektórych czynności.

Art. 36: [rodzaje pełnomocnictwa]

Pełnomocnictwo może być:

1/ ogólne - do prowadzenia spraw przed sądami administracyjnymi

2/ do prowadzenia poszczególnych spraw

3/ do niektórych tylko czynności w postępowaniu.

Art. 39 ustawy [zakres pełnomocnictwa]

Pełnomocnictwo ogólne lub do prowadzenia poszczególnych spraw obejmuje z samego prawa umocowanie do:

1/ wszystkich łączących się ze sprawą czynności w postępowaniu, nie wyłączając skargi o wznowienie postępowania i postępowania wywołanego jej wniesieniem

2/ udzielenia dalszego pełnomocnictwa na zasadach określonych w odrębnych przepisach

3/ cofnięcia skargi w całości lub części, jeżeli czynności te nie zostały wyłączone w danym pełnomocnictwie

4/ odbioru kosztów postępowania.

[wygaśnięcie pełnomocnictwa] w razie śmierci strony albo utraty przez nią zdolności sądowej pełnomocnictwo wygasa. Jednakże pełnomocnik procesowy działa aż do czasu zawieszenia postępowania.

Podręcznik - szerzej.

Organ adm publicznej - strona bierna postępowania sądowoadministracyjnego, strona bierna na samym początku, na etapie złożenia skargi.

KPA

ORGAN ADMINISTRACJI PUBLICZNEJ

US, Urząd Gminy - to nie są organy adm publicznej w Polsce

Organy adm publ:

- jednoosobowe

- kolegialne

ale nie urząd gminy!!!!!!!!

ORGAN ADMINISTARCJI PUBLICZNEJ: pyt egzamin!!!

1/ pojęcie normatywne, art. 5 kpa

2/ pojęcie naukowe, doktrynalne.

Ad 1

Art. 5 KPA: przez organ adm publ rozumie się ministrów, centralne organy adm rządowej, wojewodów, działające w ich lub we własnym imieniu inne terenowe organy adm rządowej (zespolonej i niezespolonej), organy jst oraz organy i podmioty tj inne organy państwowe i inne podmioty gdy są one powołane z mocy prawa lub na podstawie porozumień do załatwiania spraw indywidualnych rozstrzyganych w drodze decyzji administracyjnych.

Organy adm zespolonej i niezespolonej, rządowa, samorządowa,

Nazwa decyduje czy mamy do czynienia z adm zespoloną

Powiatowy - zespolony ze starostą

Niezespolona adm - jest ich 16 w załączniku do ustawy o adm rządowej w woj.

Organy jst - art. 5 pkt 6 kpa:

- organy gminy, powiatu, województwa

- związków gmin, związków powiatów

- wójta, burmistrza (prezydenta miasta) , starostę, marszałka województwa

- kierowników służb, inspekcji i straży działających w imieniu wójta, burmistrza (prezydenta miasta), starosty lub marszałka województwa

- samorządowe kolegia odwoławcze.

Organy w pojęciu funkcjonalnym -art. 1 pkt 2: inne organy państwowe i inne podmioty gdy są one powołane z mocy prawa lub na podstawie porozumień do załatwiania spraw indywidualnych rozstrzyganych w drodze decyzji administracyjnych.

Ad 2

ORGAN - POJĘCIE DOKTRYNALNE, NAUKOWE

Cztery cechy (cztery łącznie)jakie musi posiadać podmiot aby można go było uznać za organ adm publicznej:

1/ WYODRĘBNIENIE ORGANIZACYJNE podmiotu, najczęściej drogą ustawy, uchwały jst, porozumienia, zlecenia

2/ POSIADANIE KOMPETENCJI - chociaż jednej kompetencji z zakresu prawa publicznego; z ustawy te kompetencje wynikają, ze zlecenia, porozumienia bądź uchwały

3/ podmiot musi działać w imieniu państwa

4/ możliwość stosowania środków przymusu (aby istniało władztwo administracyjne).

Środki egzekucyjne obowiązków o charakterze:

- pieniężnym

- niepieniężnym.

Organ adm publ

Kompetencja ogólna podręcznik

Kompetencja szczególna

Kompetencja ogólna - zdolność prawna do prowadzenia orzecznictwa w postępowaniu adm; mają wszystkie organy adm publ

Kompetencja szczególna - zdolność prawna do prowadzenia orzecznictwa w konkretnych rodzajach, typach spraw; wyznaczają ją dwie instytucje:

- właściwość organu

- wyłączenie organu.

WŁAŚCIWOŚC ORGANU:

- właściwość rzeczowa WAŻNE!!!!!!!

- właściwość miejscowa

- właściwość instancyjna

- właściwość delegacyjna.

Właściwość rzeczowa: jego kompetencja

Art. 19 kpa

Art. 20 kpa

Właściwość miejscowa: problem proceduralny

Art. 21 kpa

Ze względu na podział terytorialny państwa.

Miejsce zamieszkania

Przepisy cywilne

Właściwość instancyjna - pion organizacyjny

Który organ wobec którego jest organem odwoławczym

Właściwość instancyjna wynika z prawa materialnego.

Art. 17 kpa (uzupełniające kryterium)

Właściwość - kwestie sporów o właściwość

Spory o właściwość różnego rodzaju

Odmienna ocena swojej właściwości

*negatywna - nikt

*pozytywna - więcej niż jeden.

Rozstrzyga wspólny organ wyższego stopnia, a jeżeli nie ma wspólnego organu wyższego stopnia to spór rozstrzyga sąd (spór rozstrzyga NSA - TYLKO!).

Wyłączenie organu ze sprawy:

*sprawa dotyczy interesów majątkowych kierownika organu

*wyłączeniu organu w przypadku kiedy wyłączyli się wszyscy pracownicy organu.

Reprezentacja:

- np. wójt, osoba upoważniona lub pełnomocnik

- organ może być reprezentowany przez swojego pracownika.

12.11.2006

Skarga do sądu adm !!!!!!!!!!

Skarga - jest powództwem

Actio - powództwo do sądu

Jest czynnością procesową przez którą powód poszukuje ochrony prawnej przed sądem.

Powództwo określa się jako WNIOSEK o udzielenie określonej CO DO FORMY ochrony sądowej roszczeniu formalnemu.

Jest ściśle związane z procesem.

SKARGA inicjuje postępowanie. Skarga jest obecna przez cały czas toczenia się postępowania.

Roszczenie oznacza przysługującą uprawnionemu możność domagania się od oznaczonej osoby określonego zachowania się.

Uzupełnieniem tego roszczenia jest obowiązek zastosowania się do określonego zachowania.

SKARGA inicjuje proces.

Obok skargi występuje wniosek.

WNIOSEK A SKARGA DO SĄDU ADM!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

Art. 50 - skarga

Art. 63 - wniosek

Postępowanie sądowoadministracyjne może być wszczęte na wniosek, np. wniosek o unieważnienie prawomocnego orzeczenia sądu.

Skarga - uruchamia postępowanie sądowoadministracyjne i jednocześnie sprawę sądowoadministracyjną, wszczyna postępowanie w sprawie sądowoadministracyjnej

Wniosek - uruchamia postępowanie przed sądem ale nie uruchamia sprawy przed sądem.

Skarga - art. 50

Skarga jest pismem procesowym

Art. 45, 46 - pismo procesowe - kwestie wspólne dla skargi i dla wniosku.

PRZESŁANKI, WYMOGI FORMALE WNIESIENIA SKARGI DO SĄDU ADMINISTRACYJNEGO!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

1/ WYMÓG CO DO TREŚCI SKARGI

2/ FORMA

3/ TERMIN

4/ TRYB WNOSZENIA

5/ WPIS (koszty skargi) - wpis od skargi .

TREŚĆ SKARGI - art. 57

FORMA SKARGI - bezwzględnie obowiązuje FORMA PISEMNA.

Tylko w jez polskim - dotyczy to też obcokrajowców.

TERMIN DO WNIESIENIA SKARGI

- jest różnoraki

Zasadniczy: 30 dni, art. 53§1,2,3.

Prokurator, RPO - 6 miesięcy od dnia doręczenia stronie rozstrzygnięcia w sprawie indywidualnej.

TRYB WNIESIENIA SKARGI

Art. 54§1

Tryb pośredni

Za pośrednictwem organu, na który wnosi się skargę

(samokontrola organu)

WPIS OD SKARGI

*wpis stały

*wpis stosunkowy.

Wpis stały - rozporz Rady Ministrów określa za jaką skargę jaki jest wpis

Nie mniej niż 100 zł

Nie może przekroczyć 10.000 zł

100 zł - 10.000 zl

Zwolnienie z wpisu (ustawowe)

Np. w spr bezrobocia, pomocy społecznej, chorób zawodowych

Art. 239!

Wpis stosunkowy: wtedy kiedy można oznaczyć wartość przedmiotu zaskarżenia.

4 % wartości przedmiotu zaskarżenia ale nie więcej niż 100.000 zł.

Strona może wystąpić o zwolnienie od kosztów. Sąd może ale nie musi tego uwzględnić.

TRYB - c d

TRYB POŚREDNI ma umożliwić organowi udzielenie odpowiedzi na skargę, przygotować akta i wysłać do sądu.

Gwarancje na to, że organ skargę przekaże do sądu:

- możliwość wymierzenia organowi grzywny, na wniosek skarżącego

- sąd, na żądanie skarżącego może rozpoznać skargę na podstawie odpisu skargi - gdy stan faktyczny lub prawny nie budzi wątpliwości

- poinformowanie zwierzchnika danego organu

- rozpoznanie sprawy w trybie uproszczonym.

WYMOGI FORMALNE TO NIE SĄ PRZESŁANKI DOPUSZCZALNOŚCI SKARGI!!!!!!!!!!

PRZESŁANKI DOPUSZCZALNOŚCI SKARGI:

• Po wyczerpaniu środków zaskarżenia

art 52

środki zaskarżenia:

- odwołanie od decyzji

- zażalenie na postanowienie

- wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy

Decyzje ostateczne - takie co do których złożono już odwołanie

• Zakaz konkurencji

Pierwszeństwo drogi administracyjnej przed drogą sądową

Art. 56 ustawy sądowej

Powaga rzeczy osądzonej.

Te dwie przesłanki muszą być spełnione łącznie!!!!!!!

KPA

ELEMENY SKŁADOWE SYSTEMU WERYFIKACJI ROZSTRZYGNIĘĆ W POSTEPOWANIU ADMINISTRACYJNYM

Możliwość działania:

- na wniosek

- z urzędu.

1. Środki zaskarżenia

2. Środki nadzoru

3. Odwołalność decyzji.

I Środki zaskarżenia

Są to instytucje procesowe za pomocą których uprawnione podmioty mogą żądać weryfikacji rozstrzygnięcia przez jego kasację - uchylenie lub reformację - zmianę.

Środki zaskarżenia oparte są na zasadzie skargowości - na wniosek, wniosek uprawnionego podmiotu.

Środki zaskarżenia są charakteryzowane kryteriami:

1/ mocy prawnej suspensywności

Dzieli się na:

- środki zaskarżenia bezwzględnie suspensywne takie których uruchomienie zawsze powoduje wstrzymanie wykonania zaskarżonego aktu

- środki zaskarżenia względnie suspensywne takie których użycie nie powoduje z mocy prawa tego wstrzymania

Np. tryby nadzwyczajne, wniosek o wznowienie postępowania, zażalenie.

2/ przesunięcie kompetencji do rozstrzygania o danym środku

- środki zaskarżenia bezwzględnie dewolutywne zawsze przesuwają sprawę do II instancji

Np. wniosek o stwierdzenie nieważności

- względnie dewolutywne np. odwołanie, może zostać uwzględnione przez organ,

I instancja w trybie samokontroli

- niedewolutywne rozpatrywane zawsze przez organ, który wydał zaskarżoną decyzję

Np. wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy

Klasyfikacja ze względu na rodzaj zaskarżonego rozstrzygnięcia:

1/ zwyczajne od rozstrzygnięć nie ostatecznych - np. odwołanie

2/ nadzwyczajne służą od rozstrzygnięć ostatecznych

Np. wniosek o wznowienie postępowania, stwierdzenie nieważności decyzji.

II ŚRODKI NADZORU

Instytucje procesowe za pomocą których organy uprawnione do nadzoru (II instancji) z urzędu uruchamiają postępowanie w celu zmiany lub uchylenia decyzji.

Działanie z urzędu.

III ODWOŁALNOŚĆ DECYZJI!!!!!!!!

Działanie z urzędu organu który wydał zaskarżoną decyzję lub postanowienie mające na celu doprowadzić do uchylenia lub zmiany tejże decyzji.

ODWOŁALNOŚĆ A ODWOŁANIE !!!!!!!!!!

Art. 52 § 1 RPO, Prokurator - ten wymóg ich nie dotyczy - przesłanki dopuszczalności skargi ich nie dotyczą

KPA

WZAJEMNE RELACJE MIĘDZY TRYBAMI ZWYCZAJNYMI A NADZWYCZAJNYMI

Tryby postępowania administracyjnego - między nimi nie dochodzi do konkurencji. Nie zastępuje się jednego trybu drugim.

Tryby zwyczajne - decyzje nieostateczne - mogą być uruchomione tylko przez strony; nie upłynął termin do wniesienia odwołania.

Tryby nadzwyczajne - tylko do rozstrzygnięć ostatecznych.

TYBY NADZWYCZAJNE

- uruchamiane są w odniesieniu do decyzji ostatecznych

Dwie grupy trybów nadzwyczajnych:

1/ zmierzają do weryfikacji wadliwości:

- wznowienie postępowania adm - art. 145

- stwierdzenie nieważności - art. 156

2/ Druga grupa nie związana z weryfikacją wadliwości: zmiana lub uchylenie decyzji - art. 154, 155, 161 kpa.

WZNOWIENIE POSTĘPOWANIA - dotyczy wadliwości proceduralnej, tkwiącej w postępowaniu poprzedzającym wydanie decyzji w sprawie.

Przesłanki dopuszczalności wznowienia postępowania:

Art. 145§1 kpa

- decyzja ostateczna

- ta decyzja ostateczna musi kończyć sprawę administracyjną

- zaistnienie (powołanie) jednej z wadliwości z art. 145.

Przesłanki negatywne

Po 20 latach można wznowić postępowanie ale uchylić nie można już wtedy; samo wznowienie jest możliwe.

Przesłanki negatywne: zakaz uchylania decyzji !!!!!

18.11.2006

T: Koszty postępowania sądowoadministracyjnego

KOSZTY POSTĘPOWANIA:

- KOSZTY SĄDOWE

- WYDATKI.

Koszty sądowe:

- opłaty sądowe

a/ wpis - wymóg formalny skargi

b/ opłata kancelaryjna - od czynności urzędowych np. za potwierdzenie zgodności z oryginałem odpisu, za stwierdzenie prawomocności orzeczenia, za sporządzenie uzasadnienia na wniosek strony.

ZASADY PONOSZENIA KOSZTÓW:

1. Płaci ten kto przegrywa w WSA i postępowaniu kasacyjnym.

Zasada ta może być modyfikowana w zależności na jakim etapie jest postępowanie.

Zwolnienie z kosztów:

- obligatoryjne

- fakultatywne.

Art. 239

Podmiotowe i przedmiotowe zwolnienie z kosztów

Zwolnieni z kosztów są:

- prokurator podmiotowe

- RPO

- kurator strony

Fakultatywne:

Na wniosek strony, kiedy ustawa nie przewiduje zwolnienia, ale strona jest uboga.

Wniosek - rozpatrywany w postępowaniu wpadkowym.

PRAWO POMOCY:

Związane ze zwolnieniem z kosztów. Obejmuje całkowite lub częściowe zwolnienie z kosztów sądowych, a przy całkowitym zwolnieniu z kosztów obejmuje też (poza zwolnieniem z kosztów sądowych) bezpłatne ustanowienie adwokata, radcy prawnego (zastępcy procesowego) na wniosek strony.

Prawo pomocy dzieli się na:

- na czas określony

- na czas nieokreślony.

Na wniosek strony, udzielane przez referendarza sądowego, na posiedzeniu; wydaje zarządzenie lub postanowienie o udzieleniu, o cofnięciu.

PROCES

Postępowanie sądowoadministracyjne dzieli się na trzy etapy:

1/ etap - wszczęcia postępowania - postępowanie wstępne

2/ etap - postępowanie rozpoznawcze - wyjaśniające

3/ etap - podjęcie rozstrzygnięcia.

I ETAP - POSTĘPOWANIE WSTĘPNE

Złożenie skargi inicjuje pierwszy etap. Tryb pośredni wnoszenia skargi. Tryb pośredni umożliwia organowi adm publ samokontrolę.

Samokontrola organu adm publ występuje w dwóch odmianach:

1/ klasyczna samokontrola w ramach art. 54§3

2/ samokontrola podejmowana w ramach postępowania mediacyjnego.

Art. 54§3 (pierwsza odmiana samokontroli)

Autokontrola

Autorewizja

W takim zakresie w jakim organ jest właściwy działać - samokontrola.

Skargę - organ - jeśli chce - musi uwzględnić w całości.

[samokontrola w kpa i postępowaniu sądowoadministracyjnym - pyt]

Organ jest w ramach samokontroli związany skargą, zarzutami związanymi ze skargą. Albo ją przekazuje do sądu - jeśli nie chce uwzględnić, a jeśli chce uwzględnić - musi uwzględnić w całości.

Do dnia rozpoczęcia rozprawy organ może uwzględnić skargę.

Dla sądu skutkiem jest to, że nie ma sprawy, przestaje istnieć spór. Sąd umarza postępowanie sądowoadministracyjne.

Postępowanie mediacyjne (druga odmiana samokontroli)

Art. 115-118

Postępowanie mediacyjne jest podobne do postępowania ugodowego, nawiązuje do postępowania cywilnego.

Sąd administracyjny nie jest w stanie zastąpić władzy wykonawczej, jest to instancja kontrolna, jest to organ kontroli prawa.

CELE POSTĘPOWANIA MEDIACYJNEGO: (art.115)

Wniosek skarżącego lub organu przed rozpoczęciem rozprawy

Cele:

1/ wyjaśnienie i rozważenie okoliczności faktycznych i prawnych sprawy - cel informacyjny

2/ przyjęcie ustaleń co do sposobu załatwienia sprawy w granicach obowiązującego prawa, bez angażowania sądu.

Art. 116 - procedura postępowania mediacyjnego

Art. 117 - sposób zakończenia postępowania mediacyjnego.

Tutaj organ NIE JEST ZWIĄZANY SKARGĄ, ale tym co obiecał mediatorowi, zgodnie z ustaleniami w postępowaniu mediacyjnym - podstawowa różnica między tymi dwoma typami samokontroli.

Art. 118 - gwarancja

Art. 115-118 - przyswoić dobrze.

MOC PRAWNA SKARGI DO SĄDU ADMINISTRACYJNEGO - ZASADA OCHRONY TYMCZASOWEJ !!!

Czy wniesienie skargi do sądu wstrzymuje wykonanie zaskarżonego rozstrzygnięcia (aktu lub czynności) ?

Art. 61§1

Wniesienie skargi nie wstrzymuje wykonania aktu lub czynności. Nie ma mocy prawnej (ex legis??????)

Zasada ochrony tymczasowej - ochrona jakiej udziela się stronie przed nieodwracalnymi skutkami wykonania aktu, na czas potrzebny sądowi do przeprowadzenia swojego postępowania; nie jest to oblig !!!

Uprawnienie do wstrzymania wykonania zaskarżonego aktu MOŻE nastąpić na: wniosek skarżącego (charakter względnie suspensywny).

Kompetencje do wstrzymania (art. 61§2) zaskarżonego aktu ma organ adm publ, który jest autorem aktu - na wniosek strony lub z urzędu - MOŻE WSTRZYMAĆ (może ale nie musi). Inne niż decyzje akty lub czynności - też może.

Uprawnienie ma organ - autor zaskarżonego działania. To uprawnienie ma też sąd - organ je traci z chwilą przekazania akt do sądu. Wówczas wstrzymać akt może sąd, art. 61§3. Tylko na wniosek strony sąd może wstrzymać wykonanie aktu.

Osoba może złożyć wniosek o wstrzymanie wykonania aktu dwukrotnie - do organu i później do sądu.

Przepisy szczególne wzbogacają zasadę ochrony tymczasowej - np. w postępowaniach budowlanych - zabezpieczenie finansowe, które ma równoważyć hipotetyczną stratę inwestora.

T: Granice rozporządzalności prawem skargi.

Rozporządzalność - dysponowanie czymś

Prawem skargi dysponuje skarżący, może ją złożyć, może cofnąć.

Art. 60: [cofnięcie skargi] skarżący może cofnąć skargę. Cofnięcie skargi wiąże sąd. Jednakże sąd uzna cofnięcie skargi za niedopuszczalne, jeżeli zmierza ono do obejścia prawa lub spowodowałoby utrzymanie w mocy aktu lub czynności dotkniętych wadą nieważności.

Funkcjonuje rozporządzalność prawem skargi - w polskim prawie - ale jest jeden wyjątek od zasady rozporządzalności prawem skargi - kiedy nie można skargi cofnąć - art. 60 (opisany wyżej).

POSIEDZENIE NIEJAWNE

Przewodniczący wydziału lub wyznaczony sędzia zarządza skompletowanie akt do rozpoznania skargi.

Na posiedzeniu niejawnym sąd BADA:

1/ dopuszczalność skargi

2/ zachowanie terminu do wniesienia skargi

3/ pozostałe wymogi formalne skargi i bada ewentualnie czy uzupełniono braki formalne w wyznaczonym terminie

4/ może zastosować ewentualnie ochronę tymczasową.

POSIEDZENIE NIEJAWNE - odbywa się przed sądem. Istotne jest badanie dopuszczalności skargi.

Niedopuszczalność skargi:

- z przyczyn przedmiotowym

- z przyczyn o charakterze podmiotowym.

PRZYCZYNY O CHARAKTERZE PRZEDMIOTOWYM:

1/ czy sprawa należy do właściwości sądu administracyjnego

Art. 177 konstytucji - inne sprawy to sprawy sądowoadministracyjne

2/ jeżeli jest to sprawa sądowoadministracyjna to czy należy do zakresu rzeczowego (czy jest wymieniona w art. 3 lub przepisie szczególnym), art. 5 ustawy sądowej

3/ kwestia istnienia przedmiotu zaskarżenia; czy istnieje przedmiot zaskarżenia w znaczeniu prawnym (np. czy decyzja została doręczona; czy decyzja zawiera elementy - art. 107 kpa - struktury decyzji - 4 elementy są podstawowe - muszą istnieć aby decyzja istniała.

4/ czy wyczerpano środki zaskarżenia na drodze administracyjnej; czy było wezwanie do usunięcia naruszenia prawa

5/ czy nie mamy do czynienia z sytuacją, że między tymi samymi stronami toczyło się postępowanie i zostało prawomocnie zakończone.

Powaga rzeczy osądzonej !

Nie można dwa razy o tym samym.

Postanowienie o odrzuceniu skargi jako niedopuszczalnej - art. 58.

PRZYCZYNY O CHARAKTERZE PODMIOTOWYM:

1/ skargę składa podmiot nie mający legitymacji do wniesienia skargi

2/ jedna ze stron nie ma zdolności sądowej albo procesowej i nie działa przez ustawowego przedstawiciela.

Postanowienie o odrzuceniu skargi jako niedopuszczalnej.

Kończy proces i służy na nie skarga kasacyjna.

Art. 84-90 przywrócenie uchybionego terminu!!!!!

09.12.2006 r.

Skarga do sądu adm

Samokontrola w postępowaniu sądowoadministarcyjnym

Art. 54§3 klasyczna samokontrola

Art. 115-117,118 samokontrola podejmowana w ramach postępowania mediacyjnego

Klasyczna samokontrola - art. 54§3, organ może w zakresie swojej właściwości uwzględnić skargę w całości do dnia rozprawy.

Postępowanie mediacyjne

Celem jest (art. 115):

1/ wyjaśnienie i rozważenie okoliczności faktycznych i prawnych sprawy

2/ przyjęcie przez strony ustaleń co do sposobu załatwienia sprawy.

Postępowanie mediacyjne: na wniosek albo z urzędu prowadzone zaraz po wpływie skargi do sądu.

Art. 117

Organ nie jest związany granicami skargi

Art. 118

Zasada dysponowania prawem skargi

Strona zawsze może skargę wycofać.

Art. 60

Cofnięcie skargi wiąże sąd. Sąd umarza postępowanie.

Wyjątek: niedopuszczalne cofnięcie skargi: gdy sąd uzna, że cofnięcie dąży do obejścia prawa lub spowodowałoby utrzymanie w mocy aktu lub czynności dotkniętych wadą nieważności.

Moc prawna skargi do sądu adm, czy wniesienie skargi wstrzymuje wykonanie aktu lub czynności.

Art. 61

Zasada względnej suspensywności.

Wniesienie skargi nie wstrzymuje wykonania aktu lub czynności

Zasada ochrony tymczasowej możliwe jest wstrzymanie aktu na czas niezbędny sądowi do rozstrzygnięcia sprawy.

Art. 61§2, §3

Organ może wstrzymać wykonanie na wniosek lub z urzędu.

Sąd działa na wniosek (w przedmiocie wstrzymania wykonania) a nie z urzędu.

Nie można wstrzymać wykonania aktów prawa miejscowego.

Postępowania kasacyjne: można żądać wstrzymania wykonania aktu.

Postępowanie wstępne

Postępowanie rozpoznawcze

Postępowanie wstępne

Bada się dopuszczalność skargi do sądu adm z punktu widzenia przedmiotowego i podmiotowego, na posiedzeniu niejawnym.

Sąd bada:

- dopuszczalność skargi

- zachowanie terminu do wniesienia skargi

- pozostałe wymogi formalne skargi (czy jest podpisana, opłacona)

- kwestia zastosowania ochrony tymczasowej; prawa pomocy może udzielić.

Wzywa się do uzupełnienia braków pod rygorem odrzucenia skargi.

Przyczyny niedopuszczalności skargi PRZEDMIOTOWE:

1/ czy sprawa należy do właściwości sądu adm

2/ czy istnieje przedmiot zaskarżenia w znaczeniu prawnym

Czy decyzja zawiera podstawowe elementy istnienia decyzji, aktu

{od 1.01.2007 ponoć miała być nowelizacja ustawy prawo o postępów przed sądami adm - sprawdzałam dzisiaj tj 13.02.2007 i ma być zmiana ale od 1.07.2007}

3/ czy w danej sprawie nie mamy do czynienia z powagą rzeczy osądzonej.

Można rozpatrywać skargę na posiedzeniu niejawnym (bez rozprawy).

Art. 119 fakultatywnie w trybie uproszczonym, jeżeli:

- przedmiotem skargi jest decyzja lub postanowienie i w sposób oczywisty są dotknięte wadą nieważności

- wszystkie inne akty, na wniosek strony, jeżeli strona wniosek złoży a inne strony nie sprzeciwią się.

Wyjątek:

Wtedy gdy w terminie 30 dni organ nie nadeśle odpowiedzi na skargę i akt sprawy.

POSTĘPOWANIE ROZPOZNAWCZE odbywa się na rozprawie.

Czy sąd adm może przesłuchać świadka, czy przeprowadza postępowanie dowodowe? - pyt

- sąd nie przesłuchuje świadków; może przeprowadzić dowody uzupełniające z dokumentów; orzeka na podstawie akt.

Sąd adm orzeka na podstawie przepisów które obowiązywały w chwili wydawania aktu, w związku z przepisami obowiązującymi w chwili wydawania aktu; nie bierze pod uwagę zmian.

Sąd bierze pod uwagę stan faktyczny istniejący w chwili rozstrzygania.

Granice rozpoznania sprawy.

Czym jest związany sąd?

Granicami sprawy czy skargi?

Art. 134

Sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy. Sąd NIE JEST związany skargą. Sąd nie może być związany granicami skargi. SĄD JEST ZWIĄZANY GRANICAMI SPRAWY. !!!

ART. 135, sąd stosuje przewidziane ustawą środki w celu usunięcia naruszenia prawa (kompleksowa kontrola adm publicznej)

Sąd adm podejmuje orzeczenie (wyrok):

- oddalający skargę

- uwzględniający skargę.

ODDALENIE: potwierdzenie zgodności z prawem działania lub bezczynności.

Uwzględniające skargę wyroki:

1/ na decyzje lub postanowienia

Art. 145

Jeżeli sąd uwzględni skargę może wydać 3 rodzaje wyroków:

- uchylić

- stwierdzić nieważność

- stwierdzić wydanie decyzji lub postanowienia z naruszeniem prawa.

UCHYLENIE (kiedy sąd uchyla) w całości lub w części:

- naruszenie prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy

- jeżeli stwierdzi naruszenie prawa dające podstawę do wznowienia postępowania (obligatoryjnie)

- jeżeli stwierdzi inne naruszenie przepisów postępowania, które miały istotny wpływ na wynik sprawy.

Stwierdzenie nieważności decyzji (lub postanowienia) w całości lub w części: art. 156 KPA

Stwierdzenie wydania decyzji lub postanowienia z naruszeniem prawa.

Art. 145

Sankcja wzruszalności

Sankcja nieważności

KPA

Teoria wadliwości decyzji i postanowień

Wadliwe: naruszające prawo procesowe lub materialne.

Wadliwości kwalifikowane:

Nadzwyczajne tryby postępowania adm

Na decyzje wadliwe nakłada się dwa rodzaje sankcji:

1/ WZRUSZALNOŚCI (w trybie wznowienia postępowania)

2/ art. 156 kpa NIEWAŻNOŚCI - kiedy się unieważnia

SANKCJA WZRUSZALNOŚCI

EX NUNC

15.05.2005 151 kpa

decyzja ostateczna

8.12.2006

wznowienie postępowania

art. 145§1, pkt 5,6

naruszenie prawa - wadliwość

od 8.12.2006 nie ma decyzji z 15.05.2005

Ex nunc - sankcja wzruszalności - na przyszłość.

SKUTKI BYŁY I SĄ ALE NIE BĘDZIE ICH NA PRZYSZŁOŚĆ !!!!

SANKCJA NIEWAŻNOŚCI

8.12.2006

15.05.2005 EX TUNC EX NUNC

ART. 156 KPA sankcja nieważności

Ex tunc

Ex nunc

SKUTKÓW NIE MA, NIE BYŁO I NIE BĘDZIE, np. świadczenie nienależnie pobrane należy zwrócić.

Postępowanie sądowoadministracyjne, art. 145 §1 pkt 2 ust sądowa

Sankcja wzruszalności i nieważności w postępowaniu administracyjnym i sądowoadministarcyjnym - jednakowo w kpa i postep sądowoadm - JEDNAKOWE SKUTKI !!!!!!!!!!!! - pyt.

Pyt:

ORZECZENIA SĄDÓW ADMINISTRACYJNYCH (wszystkie)!!!!

4 rodzaje orzeczeń!!!!!!!!! :

1/ wyroki - rozstrzyga sprawę sądowoadministracyjną

2/ postanowienie sądu - wydawane wtedy kiedy nie wydaje się wyroku, rozstrzyga pewne kwestie merytoryczne,

Postanowieniem odrzuca się skargę, umarza postępowanie,

Na postanowienie niejednokrotnie służy skarga kasacyjna

3/ uchwały - podejmuje NSA

Art. 15 (sytuacje kiedy podejmuje) pkt 2, pkt 3

W składzie 5 lub 7 sędziów

4/ zarządzenie - na rozprawie, na postępowaniu mediacyjnym, np. o udzieleniu lub cofnięciu prawa pomocy.

16.12.2006

Akt lub czynność mat-techn

Art. 146

Uchylenie aktu

Stwierdzenie bezskuteczności dokonania czynności

WSA może uznać uprawnienie lub obowiązek

Art. 146 §2 - orzeka wtedy merytorycznie !!!!

Akty potwierdzające

Art. 147

WSA uwzględnia skargę na uchwałę lub inny akt prawa miejscowego

- stwierdza nieważność uchwały

- stwierdza nieważność innego aktu prawa miejscowego.

Stwierdzenie nieważności czy uchylenie niewiele stronom daje.

Art. 147§2 rozstrzygnięcia w sprawach indywidualnych podlegają wzruszeniu w trybie administracyjnym (lub szczególnym).

Art. 154, 155 KPA !!!!

W takim trybie można uchylić decyzję w oparciu o unieważniony przez sąd administracyjny akt.

Art. 148

Wyrok uwzględniający skargę j s t na akt nadzoru

- uchyla akty nadzoru, powrót do takiego stanu jaki istniał przed wydaniem aktu nadzoru.

Art. 149

Uwzględnienie skargi na bezczynność

Sąd zobowiązuje organ do wydania aktu lub wykonania czynności - w określonym terminie.

Sąd zobowiązuje organ do podjęcia działania i określa jednocześnie termin.

Sąd nie powie jaka ta decyzja ma być - czy pozytywna czy negatywna dla strony.

Gwarancja ochrony praw jednostki

Art. 150 o postępów przed sądami

Art. 152 [art. dopisany po wprowadzeniu przepisów o dwuinstancyjności]

Co należy zrobić w okresie wyczekiwania na skargę kasacyjną?

GWARANCJE SKUTECZNOŚCI ORZECZNICTWA SĄDÓW ADMINISTRACYJNYCH

Środki gwarantujące skuteczność:

1/ prawomocność - jeśli jest prawomocne to musi być wykonane

2/ wiążący charakter oceny prawnej wyrażony w orzeczeniu, art. 153

3/ możliwość wymierzenia bezczynnemu organowi grzywny

4/ art. 154§2, sąd może orzec o istnieniu lub nie istnieniu obowiązku.

Sąd może wydać tzw ORZECZENIE SYGNALIZACYJNE art. 155 ustawy sądowej !!!!!

POSTANOWIENIA TEŻ KOŃCZĄ POSTEPOWANIE W I INSTANCJI:

1/ w razie odrzucenia skargi

2/ rozstrzygnięcie sporu o właściwość między organami

3/ skarga na działalność wojewódzkiego komisarza wyborczego (sprawy referendalne)

4/ umorzenie postępowania sądowoadministracyjnego, art. 161.

Postanowienia podobnie jak wyroki można zaskarżyć w drodze kasacji.

Postępowanie II instancji

Postępowania kasacyjne

Art. 174

[czy kpa stanowi podstawę wniesienia skargi kasacyjnej? - nie, bo sąd nie orzeka na podstawie prawa materialnego, tylko na podstawie prawa procesowego].

Art. 188

Zakres dopuszczalności skargi kasacyjnej

Zakres przedmiotowy

- wyroki WSA

- postanowienia WSA kończące postępowanie

Należy oprzeć na jednej z dwóch przesłanek określonych w art. 174.

Wyrok czy postanowienie nie może być prawomocne.

Art. 173§2

Zakres podmiotowy

Skargę kasacyjną może wnieść:

- strona

- prokurator

- RPO.

Przymus zastępstwa procesowego

Art. 175

Przez adwokata lub radcę prawnego musi być sporządzona skarga.

Art. 176

NSA JEST ZWIĄZANY GRANICAMI SKARGI KASACYJNEJ !!!!

Art. 177 - termin

30 dni (dotyczy tez prokuratora i RPO)

Tryb wniesienia:

Do NSA za pośrednictwem WSA, którego orzeczenie stało się podstawą kasacji - tryb pośredni.

Art. 178

WSA bada dopuszczalność skargi kasacyjnej pod względem formalnym.

WSA nie ma uprawnień samokontrolnych.

NSA rozpoznaje skargę kasacyjną na rozprawie w składzie 3 sędziów.

20.01.2007 r.

Przesłanki skargi kasacyjnej

Dwie podstawy zaskarżenia.

Art. 174 !

Sąd administracyjny kontroluje stosowanie prawa materialnego.

Przymus zastępstwa procesowego.

Art. 173

NSA jest związany granicami kasacji, jest związany żądaniem skargi !!!!

Art. 183§2 - 6 przypadków - doczytać.

Rodzaje orzeczeń NSA po rozpoznaniu skargi kasacyjnej: art. 186-189, albo się uwzględnia albo oddala.

Zażalenie - nie przysługuje od wszystkich postanowień, tylko art. 194.

Art. 194§3 wymagania

Zażalenie - tryb pośredni, za pośrednictwem WSA, WSA ma tutaj (!) uprawnienia samokontrolne.

Art. 197§2 stosuje się odpowiednie przepisy o skardze kasacyjnej, NSA związany granicami i powołaną podstawą

Naruszenie prawa materialnego

Naruszenie prawa procesowego

Orzeczenia - mają charakter prawomocny

- oddalenie

- uwzględnienie

Instytucja nadzwyczajna

Prawomocność - daje prawa nabyte

Zmiana orzeczeń prawomocnych jest obwarowana szczególnymi przypadkami:

- wznowienie postępowania sądowoadministracyjnego

- unieważnienie prawomocnego orzeczenia.

UNIEWAŻNIENIE PRAWOMOCNEGO ORZECZENIA

Art. 172

NSA unieważnia prawomocne orzeczenie sądu (…)

Unieważnienie - dotyczy prawomocnego orzeczenia sądu adm w sprawie która ze względu na podmiot lub przedmiot nie podlegała orzekaniu przez sąd adm.

Nieważność z przyczyn podmiotowych.

ODRZUCA SKARGĘ: jako niedopuszczalną.

Sąd orzeka na wniosek prezesa NSA (jest to wniosek organu).

Jest to postępowanie wszczynane z urzędu (z urzędu organu).

WZNOWIENIE POSTEPOWANIA SĄDOWOADMINISTARCYJNEGO

Art. 270-285.

Prawna możliwość weryfikacji prawomocnych orzeczeń sądów.

Przysługuje stronom, tylko stronom.

Skarga o wznowienie postępowania przysługuje stronom, które:

- brały udział w postępowaniu

- nie brały udziału bo były pominięte, nie chciały brać udziału.

Organ to też jest strona, stroną jest prokurator, RPO, org społeczna.

Dopuszczalność obwarowana:

- rodzajem orzeczenia

Tylko od prawomocnych orzeczeń, które kończą postępowanie w sprawie. !!!

- podstawami skonstruowania skargi

Trzy grupy przesłanek:

1/ podstawy nieważności (art. 271)

2/ podstawy restytucyjne (art. 273) przywrócenia do stanu poprzedniego

3/ (art. 272) orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego (charakter super-nadzwyczajny)

271, 273: wadliwość postępowania. !!!

Nie bada się istnienia związku przyczynowego (271)

273: bada się związek przyczynowy

Użycie korektora na decyzji to przerobienie dokumentu (podlega ściganiu).

Uzyskanie orzeczenia za pomocą przestępstwa.

273§2 nowe fakty, nowe dowody

(272) orzeczenie TK

1/ kiedy przysługuje

2/ w oparciu o jakie przepisy prawa.

Skargę składa strona w terminie 3 miesięcy; liczy się od dnia, kiedy strona dowiedziała się o podstawie wznowienia.

(279) co powinna zawierać:

- podstawę wznowienia

- uprawdopodobnienie zachowania terminu

- wymogi pisma procesowego.

Postępowanie: dwa stadia

- badanie dopuszczalności skargi, formalne wymogi

Niedopuszczalne: postanowieniem się odrzuca

Dopuszczalne:

- posiedzenie niejawne

- lub rozprawa.

Uchyla zaskarżone orzeczenie i orzeka o istocie sprawy

Wyrok wydany w I instancji, służy środek odwoławczy (skarga kasacyjna, zażalenie).

To działanie w trybie nadzwyczajnym w I instancji

Art. 285 !!!

POSTĘPOWANIE WPADKOWE

- to czynność administracyjna.

288 - odtworzenie akt

Oficjalność - z urzędu wszczęcie

Skargowość - na wniosek

Zasady procesu cywilnego stosuje się

Odtwarza sąd, w którym sprawa ostatnio się toczyła

Wniosek - strona zobowiązana jest podać wszelkie znane jej okoliczności

Odtworzenie - na zasadach ogólnych

Orzeczenie - w formie postanowienia.

(296) na postanowienie służy zażalenie - wynika z kpa.

Czysta czynność administracyjno - urzędowa w sądzie.

KPA

Zasady ogólne postępowania adm

Pojęcie i znaczenie

Pr europejskie - Europejski Kodeks Dobrej Administracji

Źródła nieformalne:

- orzecznictwo sądowe

- poglądy doktryny.

1/ zasada praworządności

Art. 6 kpa

Wykładnia gramatyczna

Wykładnia językowa

Wykładnia celowościowa

Art. 65

Podstawa prawna działania

2/ zasada prawdy obiektywnej

Związana z postępowaniem dowodowym, rozłożenie ciężaru dowodu,

3/ zasada informowania

Nieznajomość prawa nie może szkodzić stronie postępowania (art. 9).

27.01.2007

Strona postępowania adm

Art. 50 ustawa sądowa

Art. 28 kpa w postępow adm

Strona postępowania adm:

- interes prawny

- obowiązek prawny.

Warunki uzyskania statusu strony !!!!!!!

- czynność wszczęcia postępowania stwarza stronę.

Art. 28

Stroną można się stać na dwa sposoby:

1/ z własnej inicjatywy

2/ na skutek działania organu z urzędu.

Nie można być stroną jednocześnie i z urzędu i na wniosek.

Interes prawny ma strona.

Interes faktyczny nie wynika z przepisów prawa; potrzeba ochrony faktycznej wynikająca z faktów.

Skarga powszechna: gdy ktoś ma tylko interes faktyczny to może złożyć skargę powszechną (tzw donos).

Możliwość wykorzystania organizacji społecznych.

Możliwość udziału w rozprawie.

Interes faktyczny wynika z faktów.

Stroną postępowania adm może być osoba fizyczna, osoba prawna, jednostka organizacyjna nie posiadająca osobowości prawnej.

- udział osobisty

- udział przez upoważniony podmiot.

Organ adm publicznej musi zapewnić stronie reprezentację.

Art. 33 kpa - pełnomocnik

Pełnomocnikiem może być os fizyczna, musi być to os fizyczna

Pełnomocnictwo - na piśmie

Pełnomocnictwo do konkretnej sprawy.

W postępowaniu adm nie ma pełnomocnictw ogólnych! Jest pełnomocnictwo do sprawy!

Każde pełnomocnictwo musi być opłacone (do każdej sprawy się opłaca)

Art. 33§4 kpa

Pełnomocnictwo domniemane (członek najbliższej rodziny, domownik strony)

Art. 64 kpa

Przedstawicielstwo art. 34 - znane prawu rodzinnemu, cywilnemu

Wyznaczenie przedstawiciela dla strony nieobecnej lub niezdolnej do czynności prawnych

Art. 34§2

Administracyjny tryb ustanowienia przedstawiciela (tylko dla osoby nieobecnej) w sprawie niecierpiącej zwłoki (do czasu wyznaczenia przedstawiciela przez sąd)

Kto to jest osoba nieobecna?

- nie ma w kraju stałego lub czasowego miejsca zameldowania.

Osoba bez meldunku to osoba nieobecna w kraju za taką jest uznawana fikcja prawna.

Podmioty na prawach strony w kpa: prokurator, RPO, org społeczna, nie mają interesu prawnego, mają inne motywy.

Org społeczna - wniosek org społecznej nie jest wiążący dla organu.

Decyzje adm

Postępowanie dowodowe

Tryb weryfikacyjny

Wszczęcie postępowania:

- na wniosek

- z urzędu ( nałożenie obowiązku zazwyczaj).

Uprawnienia - na wniosek - interes strony.

Moment wszczęcia postępowania:

- data wpływu wniosku

- z urzędu- trudniejszy do ustalenia - pierwsza czynność na piśmie wobec strony.

Wymogi formalne wniosku:

- poczta zwykła

- poczta elektroniczna

- fax (?)

Art. 63 kpa - podstawowe wymogi formalne

Braki:

- usuwalne

- których usunąć się nie da (brak imienia, nazwiska, adresu)

Usuwalne:

Organ wyznacza termin na usunięcie braków formalnych, pod rygorem pozostawienia bez rozpoznania.

Pozostawienie bez rozpoznania w formie zawiadomienia (nie przysługuje środek odwoławczy)

Każdy kto składa podanie jest stroną.

Rozprawa

Postępowanie gabinetowe

Środki dowodowe

Rozprawa - art. 89/90 kpa.

POSTĘPOWANIE GABINETOWE

- jest częstsze ( około 90 % przypadków), na podstawie dokumentów, akt

Środki dowodowe - wg zasady swobodnej oceny dowodów (tylko zgodność z prawem, powszechność)

Wszystko - powszechność, do granicy zgodności z prawem

Dokumenty urzędowe - korzystają z domniemania zgodności z prawem

Zasada prawdy obiektywnej (materialnej)

Na organie spoczywa ciężar prowadzenia postępowania dowodowego (strona musi mieć zapewniony udział, ale nie musi brać udziału)

Zasada swobodnej oceny dowodów. Swoboda nie jest DOWOLNOŚCIĄ.

Kryteria klasyfikacji środków dowodowych - książka.

Świadek - nikt nie ma prawa odmówić zeznań w charakterze świadka za wyjątkiem - art. 83.

28.01.2007

Weryfikacja rozstrzygnięć

Orzekanie w sprawach indywidualnych

1/ przedmiot postępowania adm

- rozstrzygnięcie sprawy administracyjnej

Sprawa adm - art. 1 kpa

- musi mieć charakter indywidualny

- musi być rozstrzygnięta w formie decyzji adm

- musi należeć do właściwości organów adm publicznej

Prawa lub obowiązki o charakterze indywidualnym.

2/ zasady orzekania w sprawie indywidualnej

Zasady ogólne

Zasada praworządności

Podstawa prawna

Zasada prawdy obiektywnej

Zasada czynnego udziału strony

Zasada trwałości

Dwuinstancyjności

Przepis rangi ustawowej

Granice związania wnioskiem - organ nigdy nie jest związany granicami wniosku

Organ ma obowiązek przeprowadzenia swojego postępowania.

Nie wiąże organu adm publicznej zakres postępowania dowodowego - można go zmienić, rozszerzyć.

W jednej sprawie może być kilka decyzji częściowych.

Rozstrzygnięcie zagadnienia wstępnego

Zagadnienie prejudycjalne.

A contrario

Przesłanki - organy wykonawcze uchylają decyzję do ponownego rozpatrzenia

Tryby nadzwyczajne

- wznowienie postępowania adm

- stwierdzenie nieważności decyzji

A contrario

Technika procesowa

- tryb doręczenia

- sposoby wzywania

- przeglądanie akt sprawy

Książka - zasady orzekania w spr indywidualnej ogólnie.

TRYBY WERYFIKACJI ROZSTRZYGNIĘĆ

- tryb zwykły

- tryb nadzwyczajny

Tryb zwykły - rozstrzygnięcie nieostateczne, decyzja nieostateczna

Tryby nadzwyczajne - tam gdzie co do zasady mamy decyzje ostateczne.

Między tymi trybami nie zachodzi konkurencja (wewnątrz kpa).

Wykorzystanie trybów zwykłych jest podstawą wniesienia skargi.

Tryby nadzwyczajne - dwie grupy

- tryby nadzwyczajne związane z weryfikacją wadliwości

a/ wznowienie postępowania

b/ stwierdzenie nieważności

- zmiana lub uchylenie decyzji prawidłowej

- wywłaszczenie decyzji adm - art. 161 kpa !!!!!!!

- wygaszenie mocy prawnej decyzji, art. 162 kpa

Art. 16 ochrona trwałości decyzji ostatecznych.

Praw dobrze nabytych nie można naruszyć.

TRYBY ZWYKŁE

Środki względnie dewolutywne

- tryb pośredni (do II instancji za pośrednictwem I instancji) w celu przeprowadzenia samokontroli.

Art. 128 - odwołanie - nie wymaga szczegółowego uzasadnienia.

Decyzja adm która nie jest ostateczna co do zasady nie może zostać wykonana.

130§4

Podlega wykonaniu gdy jest zgodna z żądaniem stron.

II instancja

1/ stadium wstępne

Art. 134

Badanie dopuszczalności odwołania, sprawdzenie terminu wniesienia odwołania

Gdy jest niedopuszczalne:

- postanowienie o niedopuszczalności lub o uchybieniu terminu.

2/ stadium rozpoznawcze (dowodowe) ma charakter uzupełniający

- sprawdza się akta, czy są kompletne

Organ odwoławczy orzeka na podstawie stanu faktycznego i prawnego obowiązującego w chwili orzekania przez organ II instancji.

3/ orzekanie

Wydaje się decyzję (art. 138) jedną z pięciu decyzji

Jakie są formy, sposoby zakończenia postępowania odwoławczego

- art. 138 - wydanie decyzji przez organ - trzy są wymienione w art. 138

- art. 134 - postanowienie o niedopuszczalności odwołania, uchybienie terminu

- art. 132 - uwzględnienie odwołania w trybie samokontroli.

Art. 139 zakaz reformationis in peius - zakaz orzekania na niekorzyść; wyjątków jest dużo.

ZAŻALENIA

Art. 141

Różnice:

- nazwa

- termin (7 dni - zażalenie, odwołanie - 14 dni)

- forma rozstrzygnięcia postanowieniem

Odwołanie decyzja

Zażalenie postanowienie

- podstawa prawna

Odwołanie - zawsze służy od decyzji nieostatecznych

Zażalenie - nie zawsze służy (służy gdy tak stanowi przepis)

- wniesienie zażalenia nie wstrzymuje wykonania postanowienia.

WNIOSEK O PONOWNE ROZPATRZENIE SPRAWY

REMONSTRACJA

Art. 127§1

Nie ma samokontroli, tryb bezpośredni, nie ma uchylenia i przekazania do ponownego rozpatrzenia, a poza tym tak jak przy odwołaniu !

Wzajemne relacje między trybami nadzwyczajnymi - nie są konkurencyjne, nie są wzajemnie zastępowalne.

Pierwszeństwo ma przy zbiegu NIEWAŻNOŚĆ

Nieważność dominuje.

Tryb weryfikacji (145, 150, 154 (…))

Pierwszeństwo ma weryfikacja, dominuje wadliwość i wtedy wznawia się postępowanie.

WZNOWIENIE POSTĘPOWANIA ADMINISTRACYJNEGO:

Wniosek nie wszczyna postępowania.

Wniosek podlega ocenie, gdy spełnia wymogi - to wydaje się postanowienie o wszczęciu postępowania.

PODSTAWY:

- DECYZJA

- OSTATECZNA

- MUSI KOŃCZYĆ SPRAWĘ ADMINISTRACYJNĄ

- zaistnienie jednej z wadliwości z art. 145 ! (czwarta podstawa).

1

---