9.Przetrwalnikowanie bakterii, budowa przetrwalników. Formy przetrwalne: zarodniki-Promieniowce, cysty (skoncentrowane komórki z grubą otoczką)-Azobacter, endospory (zarodniki wewnątrz komórki macierzystej)-Clostridium i Bacillus. Zdolność tworzenia przetrwalników wykazuje nieliczna grupa bakterii. Należą do nich tlenowe lub względnie beztlenowe. Przetrwalniki bakterii są wysoce odporne na wiele niekorzystnych warunków środowiska: wysuszenie, promieniowanie UV, wysoka temp., dezynfekanty, duże stężenie NaCl, niskie i wysokie pH. Wyróżnia się fazy powstawania przetrwalników: 0-podział materiału genetycznego, 0-I-wnikanie membrany, II-rozdział komórki na dwie części: mniejszą PREDOSPRIUM i większą SPORANGIUM, II-III-komórka dorasta, tworzą się dwie warstwy membrany cytoplazmatycznej, III-mamy membranę cytoplazmatyczną, VI-formowanie osłon przetrwalnika, membrana wewnątrz wytwarza ścianę komórkową zarodnika, a membrana z zewnątrz wytwarza osłonę zewnętrzną białkową oraz strukturę o nazwie KORTEKS (warstwa korowa). schemat KOREKS-zbudowany z kwasu dipikolinowego, który warunkuje ciepło i wilgotność przetrwalnika, odwadnia komórkę i pobiera wodę z zewnątrz, można porównać go do gąbki. Przetrwalniki bakterii mogą mieć średnicę większą od komórki, mogą być dużo mniejsze, mogą mieć różne kształty, mogą zmieniać kształt komórki. ENDOSPORA-może mieć wymiary większe niż komórka-deformuje kształt komórki. Ułożenie przetrwalnika w komórkach(Kształty komórek z wytworzoną endosporą): 1.spora ułożona centralnie niepowodująca rozdęcia komórki (Bacillus megaterium), 2.spora terminalna niepowodująca rozdęcia komórki (Bacillus thuringensis), 3.spora ułożona centralnie powodująca rozdęcie komórki-postać clostridium (Bacillus polymyxa), 4.spora terminalna powodująca buławkowate rozdęcia komorki (Bacillus moceraus), 5.spora terminalna(kulista) powodujaca silne buławkowate rozdęcia komorki-postać prectidium (Bacillus sphericus).(Rysuneczki) Induktorem mechanicznym mogą być wstrzasy, promieniowanie UV. Przetrwalniki

aktywne, spoczynkowe lub głęboko uśpione. Schemat kiełkowania przetrwalników: 1-przetrwalnik w stanie spoczynku, 2-przetrwalnik spęczniały, 3,4-otoczka przetrwalnika pęknięta, 5-komórka wegetatywna po pierwszym podziale.(rysuneczki) 10.Bodowa morfologiczna grzybów. RHIZOPUS NIGRICOUS CHAETOMIUM ASPERGILLIUS PENICILLUM ALTERNARIA FUSARIUM CLADOSPORIM GEOTRICUM RYSUNKI 11.Charaktystyka morfologiczna drożdży. Są to grzyby jednokomórkowe o wymiarach od 2-9 µm szerokości i od 3 do kilkunastu µm długości. Podstawowe kształty komórek to kulisty, elipsoidalny, cytrynkowaty, butelkowaty, nitowaty. Wykazują zmienność morfologiczną, zależnie od wieku i warunków hodowli. Stare hodowle mogą tworzyć pseudogrzybnie (wydłużone, nitkowate, struktury często rozgałęzione, złożone z komórek pączkujących) lub grzybnię właściwą (wzrost wierzcholkowy z przegrodami poprzecznymi). Saccharomyces Candida Schizosaccharomyces Tomlopis rysunki 12.Charakterystyka morfologiczna grzybów strzępkowych. Są to mikroorganizmy tworzące nici komórek o grubości z reguły 5-10 µm i nieograniczonej długości. Tworzą strzępki, które mogą być podzielone poprzecznymi przegrodami na tzw. septy. Z reguły nie są one szczelnie zamknięte i są zaopatrzone w otwór centralny, bądź kilku kilka otworów, dzięki czemu możliwa jest wymiana składników miedzy komórkami. Strzępki wrastające w podłoże (np.z agaru) to grzybnia odżywcza, której zadaniem jest pobieranie składników pokarmowych, rozprowadzanych po całej grzybni. G.s. to organizmy tlenowe, rosną powierzchniowo, optym. temp. 20-35^0C, zakres rozwoju -10-62^0C. Zasiedlają komory chłodnicze. Rosną przy niskiej aktywności wody (>0,6). Szeroki zakres tolerancji pH. Są organizmami chemoorganotroficzne. Związki organiczne są dla nich źródłem węgla i energii. W większości saprofity, niektóre pasożytują na organizmach żywych. Małe wymagania pokarmowe, duża zdolność przygotowania się do warunków środowiskowych, bardzo bogate uzdolnienia enzymatyczne. Występowanie: powietrze (ok.70% mikroflory), gleba (ok.10^5-6/g), pleśniejące surowce i produkty spożywcze, materiały techniczne (krozja biologiczna). Praktycznie występują wszędzie. 13.Rozmnażanie wegetatywne grzybów strzępkowych. Przez podział-fragmantacja grzybni. Wytwarzanie zarodników (spor) wewnątrz (endospory) albo na zewnątrz (egzospory). Spory powstałe w wegetatywnej grzybni: chlamydospory-fragmenty strzepek grzybni dodatkowo obłonione, artrospory-tworzone z końcowych fragmentów strzepek grzybni, blastospory-tworzone w

mogą być wyniku szczytowego lub bocznego pączkowania ???? Spory konidialne (konidia)-tworzone na drodze bezpłciowej (Aspergillus,Penicillum). Sporongiofory-spory umieszczone w sporangium, tworzone w wyniku rozmnażania bezpłciowego u klasy Zygomycetes. Askospory. 14.Rozmnażanie płciowe grzybów strzępkowych. Podczas rozmnażania płciowego łączą się dwie komórki zwykle z odrębnych grzybni i tworzy się zygota lub worki. tworzenie zygospor (cykl płciowy u Rhizopus), tworzenie worków (zarodniki workowe u Chaeomium).rysunki Zarodniki grzybów maja zdolność kielkowania w dość szerokim zakresie temp. Są mało wrażliwe na pH (2-10). Opium wzrostu wyst. przy temp. ok.20^0C w lekko kwaśnym pH. Askospory (zarodniki)-tworzone w workach u grzybów rozmnażających się płciowo (Chaetomium). Zygospory-spory tworzne na drodze płciowej u grzybów Zygomycetes. 15.Rozmnażanie drożdży. Mogą się rozmnażać wegetatywnie przez pączkowanie, podział lub połączenie obu tych procesów. Tworzą blastospory (konidia anamorficzne). Mogą się też rozmnażać generatywnie w procesie płciowym. Tworzą diploidalne zygoty. Zygoty mogą rozmnażać się na drodze wegetatywnej dając pokolenie diploidalne lub podlegać sporagenezie (haploidalne spory w workach), które dają pokolenie haploidalne. Występowanie kolejno pokoleń haploidalnych i diploidalnych nosi nazwę przemiany pokoleń. 16.Cykl rozwojowy (przemian pokoleń) drożdży SACCHAROMYCES CEREVISIAE. schemat

---