koniec pliku. Symbole końca wiersza są generowane klawiszem Enter lub za pomocą instrukcji Writeln.
Plik tekstowy określa się mianem Text. Jest to standardowa nazwa tekstowego typu plikowego. Plik tekstowy t deklarujemy więc jako var t:Text. Elementy tego pliku (znaki lub wiersze) można przetwarzać tylko sekwencyjnie, tzn. można czytać albo zapisywać bez cofania się. Plik tekstowy może być otwarty tylko do czytania albo tylko do pisania. Ponadto dla pliku tekstowego t są dostępne:
• procedura Append(t), otwierająca istniejący plik t do dopisywania na jego końcu;
• funkcja Eoln(t), która ma wartość True, jeśli został osiągnięty koniec wiersza w pliku t (lub koniec pliku t), a False w przeciwnym razie.
Komunikacja z urządzeniami zewnętrznymi (np. klawiaturą, ekranem, drukarką) odbywa się za pomocą plików tekstowych. Pliki te są używane m.in. do przechowywania danych dla programów i wyników ich działania. W przedstawionych dotychczas programach na ogół dane były podawane z klawiatury za pomocą instrukcji Read, a wyniki były wyświetlane na ekranie przy użyciu instrukcji Write. Dla ułatwienia posługiwania się plikami tekstowymi, w języku Pascal niejawnie skojarzono standardowe zmienne plikowe z urządzeniami (patrz tab. 1.7).
Tabela 1.7. Urządzenia zewnętrzne i odpowiadające im zmienne plikowe
Urządzenie zewnętrzne |
Standardowa nazwa urządzenia |
Standardowa zmienna plikowa (typu Text) |
klawiatura |
CON |
Input |
ekran |
CON |
Output |
drukarka |
LPT1 |
Lst (ze standardowego modułu Printer) |
Pliki reprezentowane przez standardowe zmienne plikowe są zawsze otwarte, a operacje na nich dotyczą odpowiednich urządzeń zewnętrznych. Dla tych plików nie wykonuje się procedur: Assign, Reset, Rewrite, Close, ponieważ są wykonywane automatycznie. Dzięki temu, np. instrukcja Read(a) dla a typu integer jest rozumiana jako „przeczytaj liczbę całkowitą z klawiatury i przypisz jej wartość zmiennej a". Podobnie np. instrukcja Write(a) oznacza „wyświetl na ekranie monitora wartość zmiennej a". W tej komunikacji pośredniczą niewidoczne dla użytkownika pliki Input i Output.
Przykładem wyprowadzenia wyników działania programu do pliku tekstowego Wyniki.txt jest poniższy program EksperymentKioski, rozwiązujący zadanie 5 z II Arkusza, z Syllabusa 2002 (patrz. p. 1.5.6). Plik Wyniki.txt zostanie umieszczony w tym samym folderze, co tworzący go program.