Ćwiczenia 4 27.03.2008
Podział przepisów prawnych
Podział I
nakazujące
zakazujące
dozwalające - możliwość wybrania odpowiedniego sposobu zachowania
Podział II
lex generalis - reguły
lex specialis - wyjątki od reguły
Podział III
lex plusquamperfecta - sankcje represyjna i nieważności
lex perfecta - tylko sankcja nieważności
lex minusquamperfecta - tylko sankcja represyjna
lex imperfecta - brak sankcji
Podział IV
proste - określają skutki prawne tylko jednego stanu faktycznego (kara za X)
złożone - określają skutki prawne wielu stanów faktycznych (kara za X,Y i Z)
Podział V
ogólne - przepisy znajdujące zastosowanie w więcej niż jednym przypadku
jednostkowe - mamy konkretnego adresata, wskazanego np. w sposób imienny
Podział VI
generalne - adresat określony generalnie
indywidualne
Podział VII
abstrakcyjne - powtarzalne rodzajowo
konkretne - jednorazowe okoliczności (np. pozwolenie na budowę - adresat określony indywidualnie; rozpisanie przetargu, nakaz ewakuacji - adresat określony generalnie)
Podział VIII
Zapożyczony z językoznawstwa
pierwszego stopnia
drugiego stopnia
Normy dyspozytywne, impresywne, semiimperatywne - uzupełnić !!!
czynność konwencjonalna - czynność mająca zabarwienie kulturowe np. uchylenie kapelusza na powitanie, podanie ręki
dyspozytywne - względnie obowiązujące - mają one na celu uzupełnienie treści stosunku prawnego o elementy pominięte w czynnościach prawnych, a niezbędne dla kompletnego czy też społecznie uzasadnionego uregulowania treści konkretnego stosunku prawnego.
imperatywne - bezwzględnie obowiązujące - ich treść nie da się ograniczyć ani uchylić przez wolę stron
semiimeratywne (semidyspozytywne) - spotykane najczęściej w prawie pracy - wskazywanie minimalnych i maksymalnych płac, czasu pracy
Przepisy odsyłające i blankietowe
odsyłające - przepisy, które odsyłają do istniejących aktów normatywnych
blankietowe - przepisy, które odsyłają do aktów normatywnych mających dopiero powstać
reguły odniesienie - to do czego odsyła przepis odsyłający
Przepisy odsyłające sensu largo
przepisy odsyłające sensu largo - są to wszystkie przepisy obowiązującego prawa odsyłające do innych przepisów należących do systemu prawa, lub reguł nie należących do systemu prawa.
Przepisy odsyłające systemowo
przepisy odsyłające systemowo - przepisy odsyłające do innych przepisów prawnych należących do systemu prawa
przepisy odsyłające I-go stopnia - wymagają uzupełnienia przez przepis odniesienia (przepis odsyłający nie jest kompletny)
sensu stricto - aby nie powtarzać treści danego przepisu odwołujemy się do treści danego przepisu poprzez wskazanie za pomocą numeru art., paragrafu itp.; przepisy uzupełniające sensus stricto mieszczą się w tym samym akcie normatywnym
blankietowe - odsyłają do przepisów odniesienia zawartych w systemie norm obowiązujących lecz nie określają ich konkretnie
sankcji - określają sankcje prawne dla innych generalnie określonych przepisów (np. kto nie przestrzega przepisów BHP podlega karze)
dyspozycji - określają generalne zachowania, odsyłając do przepisów odniesienia (które są uszczegółowieniem) - inne organy wydają przepisy odsyłające a inne przepisy odniesienia
przepisy odsyłające II-go stopnia - określają zakres obowiązywania przepisów prawnych (???)
derogacyjne - określają nieobowiązywania konkretnych przepisów prawa
generalne klauzule derogacyjne - określają nieobowiązywanie konkretnych ustaw (wchodzi nowa ustawa w której stwierdzamy ogólnie, że stara ustawa nie obowiązuje)
przepisy odsyłające legi speciali - reguły prawne w tych przepisach obowiązują pod warunkiem że przepisy szczególne stanowią inaczej
przepisy odsyłające analogii stosowania prawa - powinność stosowania innych przepisów w analogicznych sytuacjach
odsyłające przepisy kompetencyjne - warunkowane strukturą aparatu państwowego
przepisy nawołujące - nawołują do przestrzegania innych przepisów (np. nawoływanie do przestrzegania przepisów BHP)
Przepisy odsyłające pozasystemowo
Przepisy odsyłające pozasystemowo - takie, które odsyłają do reguł spoza systemu prawa
reguły moralności, słuszności, współżycia społecznego - nakaz przestrzegania pewnego rodzaju reguł społecznych
porządkowo-taryfowe - różnorodne reguły odniesienia, nie są stanowione przez organy lecz inne grupy osób - regulaminy, taryfy - są spisane w przeciwieństwie do norm społecznych
techniczne - odnoszą się do zasad skutecznego działania dla osiągnięcia założonego technicznego celu - państwo zapewnia racjonalność techniczną
P.D.
Obowiązywanie prawa
stosunek prawny
1
Przepisy odsyłające sensu largo
Przepisy odsyłające systemowo
do reguł społecznych
Przepisy odsyłające pozasystemowo
porządkowo - taryfowe
techniczne
I- go stopnia
II - go stopnia
sensu stricto
blankietowe
dyspozycji
sankcji
derogacyjne
generalne klauzule derogacyjne
przepisy odsyłające legi speciali
przepisy odsyłające analogii stosowania prawa
odsyłające przepisy kompetencyjne
nawołujące