Wyższa Szkoła Finansów i Zarządzania

Zatwierdzam

......................................

PROGRAM SZCZEGÓŁOWY PRZEDMIOTU:

PSYCHOLOGIA OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH

Rodzaj studiów: MAGISTERSKIE - studia zaoczne

Kierunek studiów: PSYCHOLOGIA

Rok studiów: czwarty semestr: VII

ROZLICZENIE GODZINOWE

Razem	Wykłady	Ćwiczenia	Seminarium
18	18

CELE KSZTAŁCENIA

Zapoznać z:

Podstawowymi pojęciami psychologii osób niepełnosprawnych: uszkodzenie, niepełnosprawność, upośledzenie, inwalidztwo, rewalidacja, rehabilitacja;

Przemianami w zakresie kształtowania modelu postrzegania niepełnosprawności, także w ujęciu koncepcji psychologicznych człowieka;

Klasyfikacją i specyfiką różnych kategorii i stopni niepełnosprawności;

Rehabilitacją oraz współczesnymi formami działań pomocowych w odniesieniu do osób niepełnosprawnych;

Jakością życia i funkcjonowaniem psychospołecznym osób niepełnosprawnych.

BEZPOŚREDNIE POWIĄZANIE PRZEDMIOTU Z INNYMI PRZEDMIOTAMI

Bazuje na przedmiotach:

Psychologia ogólna, Psychologia rozwojowa, Psychologia społeczna, Wprowadzenie do psychologii klinicznej, Historia myśli psychologicznej.

Podbudowuje przedmioty:

Psychologia zdrowia, Zaburzenia osobowości, Dysfunkcje poznawcze, Psychosomatyka, Psychologia kliniczna, Psychoterapia. `

4. TREŚĆ PROGRAMU

Lp.	Tematy zajęć	Liczba godzin
				Wykłady	Ćwicz.	Semin.
SEMESTR VII
1.	Niepełnosprawność jako zjawisko wieloaspektowe.	2
2.	Modele niepełnosprawności i osób niepełnosprawnych.	2
3.	Psychologiczne konsekwencje niepełnosprawności.	2
4.	Ból i cierpienie osób niepełnosprawnych.	2
5.	Społeczne konsekwencje niepełnosprawności.	2
6.	Niepełnosprawność w cyklu życia.	2
7.	Rehabilitacja w ujęciu systemowym.	2
8.	Cele i strategie rehabilitacji w cyklu życia.	2
9.	Człowiek niepełnosprawny w społeczeństwie	2

5. LITERATURA

Obowiązkowa:

Lp.	Autor i Wydawca	Tytuł	Rok wydania
	Kowalik S. Wyd. Akad. I Profesjonalne	Psychologia rehabilitacji	2007
	Sęk H. (red.) Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa	Psychologia kliniczna, tom 2, rozdz. 7, 13.	2006
	Strelau J. (red.) Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk	Psychologia. Podręcznik akademicki, str. 797-819.	2008

Dodatkowa:

Lp.	Autor i Wydawca	Tytuł	Rok wydania
1.	Kościelak R. Oficyna Wydawnicza IMPULS, Kraków	Poczucie umiejscowienia kontroli i przekonania o własnej skuteczności w zdrowiu i chorobie..	2010
2.	Melzack R., Wall P.D. Wydawnictwo WAM, Kraków	Tajemnica bólu	2006
3.	Ossowski R. Wydawnictwo WSP, Bydgoszcz	Teoretyczne i praktyczne postawy rehabilitacji.	1999

SPOSOBY OCENY POSTĘPÓW STUDENTA

Pisemny egzamin testowy stanowiący sprawdzian wiadomości z zakresu treści wykładów i literatury obowiązkowej.

PROGRAM ROZWINIĘTY (temat, liczba godzin główne zagadnienia)

Temat 1: Niepełnosprawność jako zjawisko wieloaspektowe (2 godziny)

Niepełnosprawność jako przedmiot zainteresowania psychologii. Niepełnosprawność w ujęciu koncepcji psychologicznych człowieka. Przemiany w zakresie kształtowania modelu postrzegania niepełnosprawności.

Temat 2: Modele niepełnosprawności i osób niepełnosprawnych (2 godziny).

Model medyczny, model społeczny. Kontekst znaczeniowy terminów: niepełnosprawność, uszkodzenie, zaburzenie, upośledzenie, dysfunkcja, inwalidztwo, defekt. Klasyfikacje niepełnosprawności. Sytuacje problemowe. Pojęcie normy a niepełnosprawność.

Temat 3: Psychologiczne konsekwencje niepełnosprawności (2 godziny).

Niepełnosprawność jako wyraz obniżonej wydolności regulacyjnej jednostki. Sytuacje życiowe osób niepełnosprawnych. Niepełnosprawność jako czynnik zaburzający strukturę czynności: orientacji przestrzennej, samodzielnego poruszania się i komunikowania się.

Temat 4: Ból i cierpienie osób niepełnosprawnych (2 godziny).

Cierpienie związane z bólem, uszkodzeniem ciała, trwałą dysfunkcją. Mechanizm zaprzeczenia. Okres moratorium.

Temat 5: Społeczne konsekwencje niepełnosprawności (2 godziny).

Reakcje troski i reakcje odrzucenia. Funkcjonowanie w rodzinie i środowisku pracy. Sytuacja psychospołeczna osoby niepełnosprawnej. Jakość życia osób niepełnosprawnych - teoria Michalosa. Konsekwencje przystosowania do niepełnosprawności - koncepcja Wolfensbergera. Koncepcja przystosowania do niepełnosprawności Kerr.

Temat 6: Niepełnosprawność w cyklu życia (2 godziny)

Niepełnosprawność w ujęciu rozwojowym. Niepełnosprawność w okresie dzieciństwa. Niepełnosprawność w okresie młodzieńczym i dorosłości. Niepełnosprawność w okresie senioralnym.

Temat 7: Rehabilitacja w ujęciu systemowym (2 godziny).

Wyjaśnienia terminologiczne. Reakcja człowieka na nagłą i postępującą utratę sprawności. Reakcje rodziny i otoczenia społecznego na pojawienie się niepełnosprawności. Wpływ utraty sprawności na życie zawodowe i społeczne.

Temat 8: Cele i strategie rehabilitacji w cyklu życia (2 godziny).

Indywidualne uwarunkowania procesu rehabilitacji. Rehabilitacja jako proces interpersonalny. Instytucje zajmujące się rehabilitacją osób niepełnosprawnych. Problemy związane z realizacją zasady normalizacji w systemach rehabilitacji.

Temat 9: Człowiek niepełnosprawny w społeczeństwie (2 godziny).

Osoba z niepełnosprawnością w rodzinie i społeczności lokalnej. Osoba z niepełnosprawnością w życiu społecznym. Postawy społeczeństwa wobec osób niepełnosprawnych. Polityka społeczna a efektywność rehabilitacji. Jakość życia osób niepełnosprawnych.

Dziekan Wydziału Autor programu

...................................................... prof. dr hab. Ryszard Kościelak

---