20040428203500, Logistyka


JEDNOSTKI ŁADUNKOWE W PRZEMYŚLE I HANDLU.

Ładunek jest określoną ilością towaru, która podlega procesom transportowym i magazynowaniu. Charakteryzuje się on specyficznymi właściwościami, które w znacznym stopniu warunkują poszczególne szczeble procesów transportu i magazynowania. W zależności od rodzaju ładunku, jego wartości, cech fizycznych jak i zagrożeń, jakie mogą być związane z nim, każdy ładunek posiada podatność transportową naturalną i techniczną. Należy ją uwzględniać w każdej fazie procesu transportowo-magazynowego:

NATURALNA I TECHNICZNA PODATNOŚĆ TRANSPORTOWA ŁADUNKÓW

Naturalna podatność - klasyfikowanie ładunków według tej podatności obejmuje tylko te materiały, których podatność transportowa jest istotnym utrudnieniem dla przewoźnika podczas transportu. Wymusza użycie specjalnych środków technicznych, wykwalifikowanej odpowiednio kadry pracowniczej oraz szczególnej ostrożności podczas procesów za jak i rozładunku. W rezultacie prowadzi to do podwyższenia kosztów.

Ładunki te dzielą się na dwie grupy:

Techniczna podatność - klasyfikowanie ładunków według tej podatności sprowadza się do określenia cech fizycznych materiałów. Wyróżnia się ładunki: stałe (stanowiące najliczniejszą grupę), płynne oraz lotne (gazowe)

Techniczna podatność transportowa wprowadza również klasyfikacje ze względu na sposób załadunku i wyładunku. Sposoby załadunku można sprowadzić do trzech podstawowych czynności:

MECHANIZACJA ROBÓT ŁADUNKOWYCH

SWW (systematyczny wykaz wyrobów), który stanowi jednolitą klasyfikację wyrobów w kontekście mechanizacji robót ładunkowych. Głównym założeniem jest jednoznaczne nazewnictwo wyrobów z nazewnictwem ładunków. Wyróżnia się następujące cechy, według których mogą być zestawiane ładunki objęte systemem SWW:

PODZIAŁ OPAKOWAŃ

Można się spotkać z bardzo różnymi definicjami pojęcia opakowanie jakkolwiek, aby słusznie określić pojęcie opakowania należy uwzględnić najistotniejsze jego cechy, takie jak:

Definicja: Opakowanie - „gotowy wytwór, zazwyczaj posiadający odpowiednią konstrukcję, mający za zadanie ochronę opakowanego wyrobu przed szkodliwym oddziaływaniem czynników zewnętrznych (lub odwrotnie - ochronę otoczenia przed szkodliwym oddziaływaniem wyrobu), umożliwiający przemieszczanie wyrobów podczas magazynowania, transportu, sprzedaży i użytkowania, informujący o zawartości, dzięki swej estetyce oddziaływujący na kupującego oraz posiadający walory ekonomiczne.”

Opakowania mogą być wykonane z różnych materiałów według tej klasyfikacji dzielimy je na: papierowe, tekturowe, celofanowe, szklane, metalowe, z tworzyw sztucznych, ceramiczne, drewniane i tworzyw drzewnych, tkaninowe, z materiałów kompleksowych (uzyskanych przez np. laminowanie). Każdy z wymienionych materiałów cechuje się innymi właściwościami, które w mniejszym lub większym stopniu warunkują ich możliwość zastosowania do odpowiednich produktów i odpowiedniego rodzaju transportu czy magazynowania.

Z punktu widzenia logistyki w opakowaniach ważne są ich funkcje:

- magazynowe - które sprowadzają się do ułatwienia procesów przyjmowania, składowania, kompletowania i wydawania towarów.

- transportowe - są ściśle powiązane z optymalizacją przebiegów towaru (co jest jednym z podstawowych celów logistyki). Tutaj największe znaczenia ma stosunek wagi towaru do wagi opakowania, oraz wymiary i kształt opakowań, który powinien być tak zoptymalizowany, aby jak najlepiej wykorzystać przestrzeń ładunkową pojazdu.

- kompletacyjne - wiąże się bezpośrednio ze sporządzeniem zestawów asortymentowych i dostarczaniu do odbiorcy odpowiedniej ilości danego towaru przy uwzględnieniu wykorzystania maksymalnie przestrzeni ładunkowej pojazdu.

- informacyjne - stymuluje przepływ opakowanych towarów.

- logistyczne - z punktu widzenia logistyki ważne jest przestrzeganie zasady: opakowania tak mało, jak to możliwe, a równocześnie tyle, ile wynika z konkretnej potrzeby ochrony jakości produktu.”

Zależnie od spełnianych funkcji opakowania dzielimy na:

JEDNOSTKA ŁADUNKOWA Handlowa, zbiorcza lub transportowa.

Jest to jednostka umożliwiająca, dzięki uformowaniu ładunku w sposób zabezpieczający przed samoczynnym rozformowaniem, przemieszczanie przy użyciu urządzeń mechanicznych oraz ułatwiająca szybkie określenie ilości zawartych wyrobów bez konieczności jej rozformowania. Utworzona jest z mniejszych jednorodnych lub niejednorodnych wyrobów, które mogą być opakowane lub nie.

Zintegrowane jednostki ładunkowe podzielić możemy na:

Podstawową jednostką modularną jest prostopadłościan o wymiarach 800 x 1200 x 970 mm i masie brutto nie przekraczającej 1000 kg. (według norweskiego systemu wymiarowania)

STANDARYZACJA ŁADUNKÓW I SYSTEM WYMIAROWY.

Zwiększenie podatności transportowej ładunków to jeden z ważniejszych celów logistyki w dziedzinie transportu i magazynowania. Wymaga to koordynacji i wzajemnego dostosowania wielu parametrów technicznych i technologicznych.

Do podstawowych elementów, które podlegają unifikacji należą:

Wszystkie rodzaje opakowań i a co za tym idzie również jednostek ładunkowych są od siebie zależne. Opakowania transportowe są ściśle uzależnione od wymiarów pakowanego wyrobu bądź opakowań jednostkowych. Wymiary opakowań jednostkowych są z kolei zależne od wymiarów wyrobu, jego kształtu oraz możliwości maszyn pakujących.

PALETOWA JEDNOSTKA ŁADUNKOWA

Termin ten oznacza urządzenie, które ma na celu wspomaganie procesów magazynowo-transportowych dzięki któremu można formować jednostki ładunkowe. Za pomocą paletowej jednostki ładunkowej można swobodnie manipulować ładunkiem wykorzystując mechaniczne urządzenia przeładunkowe (takie jak wózki widłowe czy dźwigi) oraz przewozić ładunek środkami transportowymi w obrocie magazynowo-transportowym.

Wymiar palety ładunkowej znormalizowano już stosunkowo dawno. Rozróżniamy dwa podstawowe systemy w łańcuchy wymiarowym opakowań:

Zalecenie normalizacyjne dotyczące koordynacji wymiarowej ustala:

Najczęściej spotykaną paletą jest płaska czterowejściowa paleta drewniana służąca do formowania jednostek ładunkowych z materiałów o dużej wytrzymałości mechanicznej i zdolności piętrzenia. Często bywa, że materiały opakowane lub nie, cechują się niską wytrzymałością na ściskanie przez co mają małą zdolność do piętrzenia. W takich przypadkach do formowania paletowych jednostek ładunkowych stosowane są palety słupkowe (składane lub sztywne). Natomiast, jeżeli ładunki charakteryzują się nieregularnymi kształtami oraz niewielkimi gabarytami stosowane są palety skrzyniowe.

Palety skrzyniowe dzielimy na:

Zdarza się również, że ładunek ma specyficzne kształty lub własności fizyczne, bądź chemiczne. W takich przypadkach wykorzystywane są palety specjalne, które możemy podzielić na:

Specyficzną odrębną grupę palet ładunkowych stanowią palety z tworzyw sztucznych. W zależności od użytego polimeru są one stosowane do użytku jedno lub wielorazowego. W niektórych przypadkach wymagane jest stosowanie palet z tworzyw sztucznych. Z powodów estetycznych czy sanitarnych w przemyśle przetwórstwa mięsnego stosuje się tylko palety z tworzyw sztucznych. Oprócz walorów estetycznych mają one inne cechy, którymi przewyższają tradycyjne palety drewniane: są lżejsze, łatwo można je myć i poddawać wtórnemu przetwórstwu. Warto również wspomnieć, że istnieją palety ze spienionego tworzywa sztucznego (polistyren spieniony - styropian).

Ponadto palety z tworzywa sztucznego dzielimy na:

- Palety lekkie - typ euro o wadze 8-10 kg oraz typ poleuro o wadze 5-6kg.

Nie nadają się do składowania wysokiego ich ładowność waha się od 100 do 200 kg.

- Normalne palety magazynowe - ich waga waha się od 12,5 do 15 kg a wymiary wynoszą 800x1200 lub 1000x1200 mm. Są stosowane tylko na rynku europejskim. Są stosowane najczęściej w przemyśle spożywczym do transportu żywności i warzyw.

- Palety ciężkie - waga od 18 - 25 kg. Są wyposażone w trzy płozy, które umożliwiają automatyzację systemów magazynowania. Najwięcej używa się ich w przemyślę mięsnym.

POJEMNIKI ŁADUNKOWE

Aby system normalizujący procesy transportowe i magazynowe był sprawny i przynosił zamierzony skutek przy projektowaniu lub wyborze odpowiedniego pojemnika ładunkowego należy uwzględniać moduł przestrzenny o wymiarach 800x1200x1000. Oznacza to że maksymalna pojemność pojemnika może mieć 0.96 m, a masa brutto nie powinna przekraczać zdecydowanie 1000 kg.

Pojemniki mogą występować w różnych kształtach i wymiarach. Do najpopularniejszych materiałów z których wykonywane są pojemniki zalicza się:

…blacha, drewno, tworzywo sztuczne.

-Blaszane pojemniki są najczęściej stosowane do składowania drobnych części metalowych, natomiast ażurowe pojemniki z drutu służą do przechowywania puszek z farbą i innych produktów chemii gospodarczej.

-Pojemniki z tworzywa sztucznego (najczęściej PEHD) są wykonywane w wersji składanej lub sztywnej. Mogą posiadać wieko do plombowania.

-Pojemniki drewniane lub z materiałów drewnopodobnych wykonywane są w wersji składanej lub nie. Służą najczęściej do pakowania artykułów technicznych.

Najczęściej stosowanymi modułami pojemników, szczególnie w handlu detalicznym są: 800x400x200, 800x400x400, 800x600x400. Takie a nie inne wymiary są narzucane, przez potrzebę paletyzacji na bazie europalet 800x1200.

Ważną rzeczą jest również ograniczenie masy brutto. Wynosi ono 70 kg a podyktowane jest przepisem o maksymalnej masie, jaką można załadować i rozładować ręcznie.

Typoszereg pojemników skrzynkowych typu KLT

(niem. Klein-LadungsTrager).

Wykonane są z polipropyleny barwionego na niebiesko. Służą, jak sama nazwa wskazuję, na ładunki małogabarytowe, takie jak śruby, nity, łożyska. Główna koncepcja tego systemu opiera się na zalecanych przez ISO modułach wymiarowych: 600x400 (seria KLT 64), 400x300 (seria KLT 43), 300x200 (seria KLT 32) i czterech podstawowych wysokości: 147,5 -174 - 213,75 - 280

System KLT umożliwia maksymalne wykorzystanie powierzchni paletowej. Aby było to możliwe 10 podstawowych wielkości typowymiarowych zostało ponadto uzupełnione dwoma uzupełniającymi. Specjalna konstrukcja spodu dna, wykorzystująca idee klocków Lego, zapewnia stateczność pojemników uformowanych na palecie do dopuszczalnej wysokości H=1000 mm.

PAKIETY ŁADUNKOWE

Pakietowe jednostki ładunkowe formowane są z takich materiałów jak: szkło taflowe, tarcica, rury stalowe, płyty pilśniowe, itp. Tak więc ładunków o dużo większych gabarytach niż wymiary paletowe.

Pakiet powinien być uformowany w taki sposób, aby umożliwiać formowanie w stosy. Do jego wiązania stosowane są różne metody a do najpopularniejszych z nich należą: jarzma, klamry, opaski a także taśmy i druty. Wysokość pakietu nie powinna przekraczać 1 m.

KONTENEROWE JEDNOSTKI ŁADUNKOWE

Według dyrektyw ISO kontener rozumiany jest jako urządzenie transportowe:

- o charakterze stałym i odpowiednio mocnej konstrukcji, aby mogło służyć do wielokrotnego użytku.

- skonstruowane aby ułatwić przemieszczanie ładunku za pomocą jednego lub więcej środków transportu (transport multimodalny)

- wyposażone w urządzenia ułatwiające jego przemieszczanie

- o budowie zapewniające jego łatwe napełnianie

- o pojemności nie mniejszej niż 1 m3.

Rozróżniamy wiele rodzajów kontenerów w zależności od ich zastosowania, główny jednak podział, który należałoby przedstawić i krótko scharakteryzować to:

- Kontenery małe: o masie brutto do 2,5 t i pojemności do 3m3. Przykładen kontenera tej klasy może być kontener PKP o pojemności do 2 m3 i ładowności do 1000 kg z ogumionymi kołami jezdnymi.

- Kontenery średnie: o masie brutto 2,5-10 t i pojemności 2-10 m3. Bardzo często stosowane w krajach o dobrze rozwiniętym transporcie. Bardzo dobrze spełniają swoją role zarówno w transporcie samochodowym jak i kolejowym.

- Kontenery wielkie: do tej klasy kontenerów zalicza się jednostki o masię większej niż 10 t. Zalicza się je do kontenerów serii ISO, które maja w większości taką samą szerokość i wysokość a różnią się tylko długością. Wymiary kontenerów przedstawiono na załączonych kartkach.

Szczególną grupę kontenerów specjalizowanych stanowią kontenery izotermiczne (chłodzone, ogrzewane, chłodzono-ogrzewane, kontenery termosy).

Istnieje również szeroka gama kontenerów specjalizowanych do przewozu zwierząt. Kontenery te mają boczne okna i specjalne pojemniki na pasze oraz ażurowe ściany ułatwiające obieg powietrza.

SYSTEM WYMIAROWY OPAKOWAŃ

Jak wiadomo zarówno opakowania jednostkowe, zbiorcze czy transportowe mają określone znormalizowane i zunifikowane wymiary.

Podstawową wyjściową systemu wymiarowego opakowań transportowych jest uprzywilejowana jednostka paletowa o wymiarach 800x1200. Przyjęto założenie teoretyczne, że grubość ścianek opakowania stanowi 5 % jego wymiaru liniowego. Powierzchnia ładunkowa palety powinna być wykorzystana w minimum 90 %. Natomiast przewisy muszą się zmieścić w luzach wynoszących 40 mm na każdy wymiar liniowy. Maksymalnym wymiarem liniowym opakowania jest powierzchnia ładunkowa palety pomniejszona o 5 %. Natomiast minimalnym granicznym wymiarem jest 190 mm.

Aby system ten spełniał swoje zadanie, co za tym idzie, aby możliwe było tworzenie jednostek ładunkowych należy prawidłowo układać ładunek na palecie. Pomocne w tym może okazać się wykorzystanie opracowanego nomogramu, który określa ile ładunków jednostkowych jest w stanie zmieścić się na palecie, wykorzystując maksymalnie jej powierzchnie.

Opracowywane są również metody graficzne, które pomagają ustalić możliwości ustawienia towaru na palecie. Coraz częściej również stosowane są komputerowe systemy (CAD) wspomagające projektowanie paletowych jednostek ładunkowych.

FUNKCJA IDENTYFIKACYJNA I INFORMACYJA OPAKOWAŃ

Bez odpowiedniego oznakowanie nie można sobie wyobrazić prawidłowo funkcjonowania transportu i łańcucha dostaw a umieszczenie przypadkiem niewłaściwego oznakowania może mieć bardzo złe konsekwencje.

Znak na opakowaniu jest umownym symbolem umieszczonym na zewnętrzej jego stronie, który informuje o odpowiednim sposobie manipulacji, właściwościach towaru, właściwościach opakowania, dopuszczalnych sposobach magazynowania i transportu, przeznaczenia towaru lub jego przynależności do odpowiedniej partii towaru. Znaki mogą być wyrażone w postaci napisy, litery, cyfry lub rysunku w barwie kontrastowej.

Zarówno opakowania jednostkowe jak i transportowe posiadają te same grupy znaków. Różnica polega jedynie na informacji przekazywanej znakiem.

Grupy znaków:

Poza wymienionymi powyżej rodzajami znaków, istniej również znaki związane z wymaganiami ekologicznymi mające na celu:

- identyfikacje materiału opakowaniowego

- wskazujące przydatność do ponownego przetwórstwa

- wskazujące możliwości do ponownego użytku

- określające zawartość materiału wtórnego

- określające przydatność do kompostowania

-określające przynależność do obowiązującego w danym kraju systemu organizacyjno prawnego.

W naszym kraju znaki uwzględniają:

Coraz częściej wiele informacji na opakowaniach jednostkowych jak i również transportowych dotyczących omówionych powyżej problemów zawarte są w kodach kreskowych.

Przykłady znaków przedstawione są na załączonych kartkach.

DOBÓR OPAKOWANIA DO WYROBU I JEGO PROCESU TRANSPORTOWEGO

Zaprojektowanie i dobór odpowiedniego opakowania do danego produktu decyduje o sprawności i skuteczności procesów transportowo-magazynowych. Stosowanie nieodpowiednich opakowań może prowadzić do uszkodzeń mechanicznych a co za tym idzie do częściowej lub całkowitej utraty wartości ładunku. Źle dobrane opakowanie, które nie spełnia warunków systemu wymiarowania lub ma za dużą wagę (co uniemożliwia piętrzenie, lub utrudnia transport) prowadzi do poważnych zakłóceń w trybie pracy magazynu i ogólnie pojętego łańcucha dostaw. Wszystko to prowadzi do podniesienia kosztów transportu, magazynowania, a często w konsekwencji złego dobrania opakowania należy się liczyć z wysokimi odszkodowaniami.

Podstawową zasadą przy projektowaniu konkretnego opakowania jednostkowego, a później jego doborze, jest wybór odpowiedniego materiału opakowaniowego, prawidłowej formy konstrukcyjnej oraz odpowiedniej formy graficznej spełniającej zadanie marketingowe.

Przy doborze opakowania jednostkowego należy przede wszystkim brać pod uwagę własności produktu, takie jak:

Również należy uwzględnić:

Koszt opakowania a wartość produktu:

Wybierając opakowanie transportowe, należy pamiętać o wszystkich czynnikach, którymi kierowaliśmy się przy wyborze opakowania jednostkowego. Liczba sztuk wyrobów w opakowaniu, jego masa i kształt decydują w znacznym stopniu od doboru odpowiedniego opakowania transportowego.

Należy przede wszystkim pamiętać, że opakowanie transportowe powinno zapewniać:

Bibliografia:

    1. Korzeń Z. „Logistyczne systemy transportu bliskiego i magazynowania”.

    2. Korzeniowski Andrzej, Skrzypek Mieczysław, Szyszka Grzegorz

„Opakowania w systemach logistycznych” . Wydanie drugie, Poznań 2001

Andrzej Korzeniowski, Mieczysław Skrzypek, Grzegorz Szyszka „Opakowania w systemach logistycznych”

4



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
3 SYSTEMY LOGISTYCZNE
Magazyny i centra logistyczne
Logistyczny łańcuch dostaw
A A Praktyczne zastosowane myślenia logistycznego
Logistyka dystrybucji 3
4 Koszty Logistyki w sieci dystrybucji
Logistyka Zaopatrywania Metody ksztaltowania zapasow
1 Infrastruktura, technika i technologia procesów logistyczid 8534 ppt
Brymora Kaczyński Logistyka wytwórni mas bitumicznych ppt
System Logistyczny kabel cz 4
PLANOWANIE LOGISTYKI 4 10 2009
Logistyka w sytuacjach kryzysowych
2 2 indentyfikacja wplywu logistyki na procesy gospodarczeid 20042 ppt
Logistyka procesów zakupu i dystrybucji ppt
logistyka produkcji PLO 201011

więcej podobnych podstron