Dr wet. Agata Bancerz-Kisiel
WIRUSOWE ZAPALENIE STAWÓW I MÓZGU KÓZ
Choroba zakaźna i zaraźliwa, przebiegająca zwykle przewlekle z zapaleniem stawów, kaletek maziowych i mózgu.
CAEV - z rodziny Retroviridae, podrodziny Lentivirinae
wirion posiada lipidową otoczkę oraz jednoniciowy RNA
nie wywołuje zakażenia ludzi
Patogeneza
wirus პ makrofagi mleka lub siary პ przenikanie śluzówki jelit პ rozprzestrzenianie za pomocą komórek jednojądrzastych პ wbudowanie materiału genetycznego do komórek gospodarza პ პ zakażenie latentne პ forma kliniczna kilka miesięcy/lat później პ okresowa aktywność replikacyjna პ procesy limfoproliferacyjne w płucach, naczyniówce oka, wymieniu i błonach maziowych
Objawy
u koźląt w wieku 2 - 4 mies. na pierwszy plan wysuwa się zapalenie mózgu, prowadzące do jednostronnego lub obustronnego porażenia zadu oraz skrętu szyi
u zwierząt dorosłych choroba pojawia się najczęściej w wieku 1 - 3 lat i rozpoczyna się nagłym zapaleniem stawów nadgarstkowych i pęcinowych oraz ścięgien
inne zespoły kliniczne
śródmiąższowe zapalenie płuc u sztuk dorosłych
u samic zapalenie gruczołu mlekowego tzw. zespół twardego wymienia, powodujące znaczne zmniejszenie mleczności
Leczenie - brak
Zapobieganie i zwalczanie
badanie stad
eliminacja sztuk sero-dodatnich
karmienie koźląt mlekiem od kóz zdrowych
SEROWACIEJACE ZAPALENIE WĘZŁÓW CHŁONNYCH
łac. lymphadenitis caseosa, ang. caseous lymphadenitis - CLA
Etiologia
Corynebacterium pseudotuberculosis
Zakażenie
źródłem są zwierzęta chore, bezobjawowi nosiciele oraz zanieczyszczone przedmioty
zakażenie przez skórę i błony śluzowe oraz przez rany
Objawy
powiększenie jednego lub kilku powierzchownych węzłów chłonnych
Rozpoznanie
badanie
kliniczne
bakteriologiczne
serologiczne (ELISA)
ZAKAŹNE ZAPALENIE RACIC OWIEC I KÓZ
(panaritium oviumparonychia contagiosa)
Zakaźna, zaraźliwa choroba owiec i kóz, cechująca się ropnym zapaleniem tworzywa
i gnilnym rozpadem rogu racicowego.
ETIOLOGIA
Dichelobacter (Bacterioides) nodosus + Fusobacterium necrophorum (czasem dodatkowo Corynebacterium pyogenes, Fusiformis necrophorum i in. drobnoustroje z rodziny Bacteroides)
PATOGENEZA
D. nodosus posiada fimbrie - wypustki cytoplazmatyczne, działające elastazotwórczo → wydzielanie elastazy → rozpuszczanie elastyny łączącej puszkę rogową z tworzywem → ułatwienie wnikania F. necrophonum → produkcja egzotoksyny → blokowanie fagocytozy → współdziałanie drobnoustrojów prowadzi do zniszczenia puszki rogowej
OBJAWY
forma ciężka
inkubacja 7-14 dni
obrzęk, rozmiękanie i stan zapalny skóry w szparze międzyracicowej i ścianie bocznej puszki racicowej
gnilno-ropny wysięk, serowate, cuchnące masy
forma łagodna
LECZENIE
kąpiele w 10% roztworze CuSO4, a jeszcze lepiej w ZnSO4
miejscowo - jodoform, jodoeter, Dermacorn
leczenie chirurgiczne
parenteralne podawanie antybiotyków
CHLAMYDIOZY OWIEC I KÓZ
Chlamydie wywołują szereg chorób objawiających się: zapaleniem płuc, spojówek, stawów, jąder, mózgu, układu moczopłciowego oraz pokarmowego.
Etiologia
Chlamydia psittaci
Chlamydia pecorum
Chlamydia abortus
Enzootyczne ronienie (ang. enzootic abortion, łac. abortus enzootica)
ETIOLOGIA
Chlamydia psittaci - trudno namnażające się drobnoustroje
zawleczenie choroby do stada następuje po wprowadzeniu zakażonych samic
w pierwszym roku trwania choroby ronić może nawet 30% stada, w następnych latach roni 1-5% pierworódek
OBJAWY
ronienia (ostatni miesiąc ciąży)
rodzenie martwych lub słabych jagniąt i koźląt
zatrzymanie łożyska i zapalenie macicy
zapalenie płuc, zapalenie stawów, zapalenie jelit
u tryków zakażenie narządów płciowych i wydalanie zarazków z nasieniem
ROZPOZNANIE
rozmazy, preparaty odciskowe z błon płodowych i narządów płodu barwione metodą Giemsy - pojedyncze lub zintegrowane ciałka elementarne w postaci małych, czerwonych kropeczek
Surowicze zapalenie wielostawowe
Chorobę wywołuje Ch. psittaci
Objawy
zmniejszenie apetytu
wzrost w.c.c.
wypływ z worka spojówkowego
zapalenie stawów
niechęć do poruszania się
Zmiany anat-pat.
w jamach stawowych mętna maź
mięśnie tej okolicy przekrwione i obrzękłe
1
3