TECHNOLOGIA TRANSPORTU BUDOWLANEGO (5)

3.1. RODZAJE TRANSPORTU BUDOWLANEGO

Ze względu na położenie dróg w stosunku do placu budowy transport bud. dzielimy na:

a) transport zewnętrzny,

b) transport wewnętrzny

Celem transportu zewnętrznego jest dostarczenie materiałów, półfabrykatów i konstrukcji na budowę, względnie do wytwórni pomocniczych położonych na terenie budowy lub nawet bezpośrednio na miejsca robocze

Zalicza się do transportu zewnętrznego:

-Wywożenie względnie przywożenie gruntu

-przewozy urządzeń technologicznych

Transport zewnętrzny odbywa się przy zastosowaniu środków transportu dalekiego (koleje, drogi).

Celem transportu wewnętrznego natomiast jest dostarczanie materiałów, półfabrykatów i konstrukcji budowlanych ze składów na budowie względnie z wytwórni pomocniczych położonych na placu budowy do miejsc roboczych

Odmiennym podziałem transportu budowlanego jest rozróżnienie na: transport poziomy, transport pionowy, transport pionowo-poziomy oraz transport pochyły. W transporcie wewnętrznym występują wszystkie kierunki transportu

W zależności od rodzaju dróg rozróżnia się transporcie budowlanym bliskim:

kolejowy (normalnotorowy i wąskotorowy),

drogowy (samochodowy, ciągnikowy, wózki),

przenośnikowy (przenośniki taśmowe)

linowy (dźwignice i kolejki linowe).

W transporcie dalekim nie występuje transport przenośnikowy, ale dodatkowo występuje transport wodny

3.2. ŁADUNKI BUDOWLANE

W transporcie materiałów i elementów budowlanych występują następujące główne grupy

ładunków o zbliżonych cechach technologicznych:

• materiały sypkie, kruszywo, piasek, grunt budowlany (Transport odbywa się za pomocą takich środków transportu jak samochody i przyczepy samowyładowawcze. Załadunek odbywa się za pomocą koparek, ładowarek, suwnic chwytakowych i łopat mechanicznych),

• materiały sproszkowane: cement, wapno mielone, wypełniacze do betonów (Transport odbywa się w workach lub bez opakowania. Cement luzem transportowany jest w cementowozach),

• materiały zbrylone i kawałkowe: wapno palone, gruz (Transort odbywa się pojazdami uniwersalnymi. Wapno w transporcie kolejowym jest dostarczane tkzw. Wapniarkami),

• materiały sztukowe; cegła, bloczki betonowe, dachówka, rury drenarskie (Transport materiałów sztukowych odbywa się w pojazdach skrzynkowych specjalnego przeznaczenia. Większość materiałów sztukowych kwalifikuje się do transportu w jednostkach ładunku: palety, opinki i pojemniki),

• elementy prefabrykowane (Elementy prefabrykowane dzielą się na trzy grupy: elementy przewożone w pozycji pionowej (płyty ścienne) lub poziomej (płyty stropowe), elementy przestrzenne (kabiny sanitarne, biegi schodowe, bloki wentylacyjne), elementy długie (głównie do obiektów przemysłowych).),

• dłużyce, stal zbrojeniowa, słupy, belki, kształtowniki, rury (Transport odbywa się naczepami dłużycowymi niskopodłogowymi. Przeładunki dłużyc odbywają się żurawiami),

• materiały plastyczne: ciasto wapienne, mieszanka betonowa, zaprawa (Transport odbywa się pojazdami samowyładowawczymi w postaci samochodowych wywrotek wannowych, pojemników obrotowych na samochodach, mieszalników i betoniarek samochodowych.),

• materiały wykończenia i wyposażenia: instalacyjne i izolacyjne, stolarka budowlana, szkło(Do przewozu służy naczepa kontenerowa ogólnego przeznaczenia. Stosowane są kontenery specjalne, np. płytowe do stolarki, ceramiki budowlanej, materiałów instalacyjnych i wyposażeniowych.),

• maszyny i urządzenia budowlane i technologiczne (Maszyny i urządzenia są przewożone transportem drogowym lub szynowym. Transport drogowy maszyn budowlanych może odbywać się:: własnym napędem, przez holowanie oraz na przyczepach i naczepach samochodowych).

3.3. PODZIAŁ TECHNOLOGII TRANSPORTU MATERIAŁÓW I ELEMENTÓWBUDOWLANYCH

Wyróżniamy trzy podstawowe technologie transportu,

-technologię uniwersalną, (stosuje maszyny przystosowane do przewożenia różnych grup materiałów)

-technologię specjalizowaną,( transport materiałów sproszkowanych luzem, transport prefabrykatów na przyczepach i naczepach i transport mieszanki betonowej w mieszalnikach)

-technologię zunifikowaną.( palety, pakiety i kontenery)

3.4. TRANSPORT POZIOMY

Maszyny stosowane w procesach przeładunkowych na placu budowy:

-suwnice bramowe,

-żurawie jezdniowe, - koparki chwytakowe,

-ładowarki,

-żurawie samochodowe,

-wózki podnośnikowe i unoszące,

-przenośniki taśmowe,

-wyładowarki wagonów

3.4.3. Ogólne zasady projektowania transportu poziomego

Podstawową zasadą transportu budowlanego zewnętrznego jest dążenia do doprowadzenia wszelkich środków tego transportu w głąb placu budowy, do miejsc na budowie, skąd materiały, półfabrykaty i konstrukcje budowlane są podnoszone za pomocą środków transportu pionowo-poziomego.

Dalszą zasadą transportu budowlanego zewnętrznego jest konieczność powiązania go z transportem wewnętrznym poprzez stosowanie na szeroką skalę pojemników do różnych materiałów budowlanych.

Wybór kierunku transportu. O wyborze tym decydować będzie ilość transportowanych materiałów, częstotliwość ich przeważenia oraz charakter tras przewozowych.

Wybór trasy transportowej, stałej czy czasowej. -należy przestrzegać zasady, aby drogi stałe przewidziane dla późniejszej eksploatacji wznoszonej budowy były wykonane przed rozpoczęciem robót budowlanych.

Drogi stosowane w transporcie wewnętrznym mogą być: a) stałe, b) stałe ze stałym podłożem drogowym, lecz z prowizoryczną nawierzchnią na czas trwania budowy, c) prowizoryczne.

3.5.. TRANSPORT PIONOWY

Transport budowlany pionowy dzieli się na:

- transport pionowy,

-transport pionowo-poziomy.

Transportem pionowym nazywa się ściśle pionowe podnoszenie ładunków od miejsca załadowania do miejsca wyładowania. Przykłady transportu pionowego to wyciągi szybowe i masztowe. Maszyny transportu pionowego są zazwyczaj urządzeniami a działaniu cyklicznym.

Transportem pionowo-poziomym nazywamy transport mieszany stanowiący wypadkową transportu poziomego i pionowego (żurawie : masztowy, kozłowy, wieżowy, bramowy, gąsienicowy, kołowy).

3.5..2. Klasyfikacja maszyn i urządzeń transportu pionowego w budownictwie

1. Dźwigniki stosowane da pionowego podnoszenia ciężarów na nieznaczne wysokości.

2. Wciągniki stałe(tylko do pionowego podnoszenia ciężarów) oraz ruchome( do pionowego podnoszenia ciężarów i do przesuwania ich w kierunku poziomym)

3. Wciągarki stosowane jaka samodzielne urządzenia da podnoszenia lub poziomego przesuwania ciężarów

4. Wyciągi różnego rodzaju, służące tylko do pionowego (lub pochyłego) podnoszenia ciężarów lub materiałów, których charakterystycznymi zespołami są platformy, zasobniki, kosze lub klatki

5. Żurawie masztowe stałe i ruchome, służące da podnoszenia pionowo-poziomego ciężarów, pracują w granicach powierzchni pełnego koła o promieniu równym zasięgowi żurawia (stałe tylko 270⁰).

6. Żurawie wieżowe przesuwają się po torach szynowych i obsługują powierzchnię, której szerokość odpowiada podwójnemu zasięgowi wysięgnika, a długość - długości toru szynowego, na którym żuraw wieżowy operuje,

7. Żurawie bramowe (portalowe), pracują w granicach powierzchni prostokątnej, której szerokość równa jest użytecznej odległości przesuwu wózka (wodzaka), a długość - długości operacyjnego toru szynowego.

3.5.3. Ogólne zasady organizacji transportu pionowego

Podstawową zasadą racjonalnej organizacji pracy urządzeń transportu pionowego i pionowo-poziomego jest nieprzerwana praca tych urządzeń.

Aby praca urządzeń transportu pionowego i pionowo-poziomego mogła się odbywać w sposób nieprzerwany, konieczne jest takie jej zorganizowanie, aby były wykluczone jakiekolwiek przerwy z powodów organizacyjnych, jak np, niedostarczenie na czas materiałów.

Liczba urządzeń transportu pionowego i pionowo-poziomego, zainstalowanych na budowie, zależna jest przede wszystkim od dziennego zapotrzebowania przeznaczonych do podnoszenia materiałów (elementów) i dziennej wydajności jednego urządzenia.

3.6. PROJEKTOWANIE PROCESU TECHNOLOGICZNEGO TRANSPORTU BUDOWLANEGO

3.6. l. Uogólniony proces technologiczny transportu budowlanego

W skład uogólnionego procesu technologicznego transportu budowlanego wchodzą operacje:

-załadowanie pojazdów,

- przewóz ładunków,

-wyładowanie pojazdów,

-składowanie (zmagazynowanie ) dostarczonych ładunków.

Zestawy maszyn do procesów transportowych składają się z maszyn dostosowanych do procesów składowych lub operacji, uzupełnionych urządzeniami pomocniczymi takimi, jak osprzęty do przewozu elementów, osprzęty ładunkowe, stojaki do składowania prefabrykatów.

Dobór maszyn oraz łączenie ich w zestawy zależą od rodzaju przewożonego ładunku. W projektowaniu procesów pierwszorzędną rolę odgrywa właściwy dobór maszyn załadunkowych do określonego rodzaju ładunku oraz pojazdu, a także dobór liczby pojazdów, zapewniających w danych warunkach ciągłość transportu oraz najbardziej efektywne wykorzystanie maszyn zorganizowanych w zestawy

3.6.2. Proces technologiczny robót transportowych na budowie W skład uogólnionego procesu technologicznego transportu na placu budowy wchodzą operacje:

• rozładowanie środków transportu zewnętrznego,

• składowanie materiałów, załadowanie na środki transportu wewnętrznego

• przewóz materiałów w obrębie placu budowy,

• dostarczenie materiałów w obrębie budynków.

W rozładowaniu środków transportu zewnętrznego stosowane są maszyny: dźwigi samochodowe, jezdniowe, wózki podnośnikowe ładowarki, koparki z osprzętem dźwigowym, wózki terenowe.

W składowanie materiałów, załadowanie na środki transportu wewnętrznego są stosowane żurawie samochodowe i jezdniowe, ciągniki z osprzętem dźwigowym, wózki terenowe podnośnikowe, nośniki osprzętów i ładunku (łyżki i skrzynie). W przewozie materiałów w obrębie placu budowy są stosowane: wózki platformowe, wózki kolebowe, przyczepy samochodowe, wózki terenowe z różnym osprzętem. W dostarczeniu materiałów w obrębie budynków są stosowane żurawie budowlane, dźwigi towarowe i osobowe, urządzenia specjalne jak przenośniki taśmowe i pompy do betonu.

---