Model osobowości w pełni funkcjonującej C.Rogersa (z Pytki)
Rogers pracował kierunek w psychoterapii zwany terapią zorientowaną na pacjenta.
Uważał że:
wyleczenie zależy przede wszystkim od pacjenta (jego odpowiedzialności).
nawet najbardziej zaburzeni pacjenci mają pewien poziom zdolności i świadomości.
ludzie są za siebie odpowiedzialni, zdolni do doskonalenia się więc świadoma motywacja odgrywa role decydującą, zwłaszcza sposób postrzegania innych ludzi i świata.
nie jesteśmy do końca zdeterminowani przez wydarzenia z dzieciństwa. O wiele większe znaczenie dla zdrowej osobowości mają wydarzenia aktualne niż minione.
Model osobowości w pełni funkcjonującej [the fully functionning person]
Osobowość jest owładnięta zasadniczą potrzebą-dążeniem do podtrzymania, aktualizowania i wzmagania możliwości.
Dążenie do aktualizacji jest silniejsze niż strach, lęk i obawy. Powoduje, że przechodzimy przez kolejne stadia rozwoju i stajemy się doskonalsi. Dążenie to jest zorientowane na wzmaganie napięcia, którego najwyższym wyrazem jest twórczość.
Celem życia jest więc rozwój, wzrost, doskonalenie.
Samoaktualizacja jest rozwojem jedynego w swoim rodzaju charakteru psychicznego jednostki ludzkiej, jej potencjału i możliwości.
W toku rozwoju najważniejsze jest ukształtowanie tzw. bezwarunkowego pozytywnego układu odniesienia (w jego formowaniu zasadniczą rolę odgrywa matka). Bezwarunkowy pozytywny układ odniesienia ma zasadniczy wpływ na ukształtowanie pozytywnego obrazu siebie. Dzieci rosnące z poczuciem bezwarunkowego pozytywnego układu odniesienia nie rozwijają tzw. wartości warunkowych związanych z oceną własnej osoby (nie mają patologicznych potrzeb związanych z uruchamianiem mechanizmów obronnych). Czują się wartościowe we wszystkich okolicznościach i warunkach. Jest to osoba zdolna i skłonna do rozwijania swego potencjału, do stania się osobą w pełni funkcjonującą.
Cechy osoby w pełni funkcjonującej:
otwartość na doświadczenia (gotowość doświadczania nowych wrażeń)
skłonność doświadczania pełni życia w każdym jego momencie
zaufanie do siebie i swojego organizmu
poczucie wewnętrznej wolności, swobody, autonomii
zdolność i skłonność do tworzenia, kreatywności w kontaktach ze światem
Jeżeli człowiekowi brakuje atmosfery pełnej bezwarunkowej akceptacji (gdy spotyka się z krytycznymi, kategorycznymi ocenami, sądami wpojonymi przez innych) to staje się nieznośny, agresywny, uzależniony od innych, nie potrafi sobą pokierować i rozwinąć własnego potencjału.