Witamina rozpuszczalna w tłuszczach.

Witamina D jest wytwarzana przez nasz organizm pod wpływem światła słonecznego. Ponieważ jest rozpuszczalna w tłuszczach jest magazynowana w organizmie i jej niedobór występuje rzadko.

Funkcje witaminy D:

-wpływa na prawidłowe funkcjonowanie układu kostnego

-reguluje gospodarkę wapniowo- fosforanową

-wpływa na mineralizację kości

-wzmacnia system immunologiczny

-pobudza wchłanianie wapnia i fosforu, a także zapobiega nadmiernemu wydalaniu tych pierwiastków z moczem

-wpływa  na odpowiednią gęstość i na stan naszego uzębienia

-obecność tej witaminy we krwi wpływa także korzystnie na system nerwowy, a więc również na skurcze mięśni, a nawet serca, gdyż odpowiednia ilość wapnia umożliwia sprawne przewodzenie impulsów nerwowych

-zapobiega i łagodzi stany zapalne skóry

-reguluje wydzielanie insuliny, a tym samym wpływa na odpowiedni poziom cukru w organizmie

-ma korzystny wpływ na słuch, gdyż decyduje o dobrym stanie kostek ucha wewnętrznego

-oddziałuje na komórki szpiku kostnego produkujące komórki obronne (monocyty)

-na obecność tej witaminy reagują także komórki przytarczyc, jajników, a także niektóre komórki mózgu, mięsień sercowy i komórki sutka

-obecność witaminy D zapobiega różnego rodzaju nowotworom, takim jak rak okrężnicy, rak piersi, rak prostaty, chłoniak nieziarniczy

Profilaktyka:

-choroby kości, zębów

-przeziębienia

-niektóre formy łuszczycy

-zaburzenia wchłaniania wapnia

-zapalenie spojówek

-migrena

Niedobór witaminy D:

-u dzieci i niemowląt powoduje krzywicę

-u dorosłych, kobiet w ciąży i karmiących powoduje odwapnienie, rozmiękczenie kości

-u osób starszych przyczynia się do powstania osteoporozy

-niedobór może wystąpić w przypadku zaburzonego wchłaniania tłuszczów, kwasów tłuszczowych oraz u osób, które mają bardzo mały kontakt ze słońcem

-złe funkcjonowanie układu nerwowego i mięśniowego

-zapalenie spojówek

-stany zapalne skóry

-osłabienie organizmu i zmniejszenie odporności

-pogorszenie słuchu

-osłabienie i wypadanie zębów

-zwiększenie się ryzyka powstawania komórek nowotworowych

Nadmiar witaminy D:

-Zatrucie organizmu

-Złe samopoczucie

-Brak łaknienia

-Zmęczenie

-Ból głowy

-Ból brzucha

-Biegunka

-Spadek masy ciała

-Łatwe męczenie się

-Senność

-opóźnienie w rozwoju dziecka

-zaburzenia rytmu pracy serca

-wzmożone oddawanie moczu

-ból oczu

-bóle szczęk, stawów i mięśni

-bóle głowy

-świąd skóry

-zwiększenie ryzyko powstania miażdżycy

-zwiększenie ryzyko powstania kamicy nerkowej

Co wpływa na polepszenie wchłaniania: witamina A, witamina C, witamina E, wapń, fosfor, niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe, światło słoneczne

Źródła w żywności:

Doskonałym źródłem witaminy D jest tran i oleje rybne, które znajdują się w rybach, takich jak łosoś, tuńczyk, śledź, makrela czy sardynki. Witaminę tę znajdziemy również w mleku (najlepiej wzbogaconym dodatkowo przez dodanie tej witaminy), a także w wątrobie, białku jaj oraz przetworach mlecznych, takich jak ser, masło czy śmietana. Oczywiście jej ilość zależy od sposobu przygotowywania tych produktów, jej przechowywania, warunków jej przewożenia, a nawet od tego, czy krowy będące „producentkami” mleka miały odpowiedni dostęp do słońca.

Zawartość w 100 [g] lub [ml] produktu	[µg]
Tran (dwie łyżeczki)	1700
Śledź	230
Makrela	183
Łosoś	144
Sardynki w oleju	94
Tuńczyk	91
Mleko (jedna filiżanka)	69
Mąka pełnoziarnista	68
Jajko (jedno żółtko)	68

Zalecane normy dietetyczne na Witaminę D dla różnych grup ludności:

Grupy ludności	Zalecane normy dietetyczne [µg/dzień]	Bezpieczna maksymalna dawka niepowodująca ryzyka efektów ubocznych [µg/dzień]
Dzieci 1-3 lat	5	50
Dzieci 4-8 lat	5	50
Chłopcy 9-13 lat	5	50
Młodzież męska 14-18 lat	5	50
Mężczyźni 19-30 lat	5	50
Mężczyźni 31-50 lat	5	50
Mężczyźni 50-70 lat	10	50
Mężczyźni powyżej 70 lat	15	50
Dziewczęta 9-13 lat	5	50
Młodzież żeńska 14-18 lat	5	50
Kobiety 19-30 lat	5	50
Kobiety 31-50 lat	5	50
Kobiety 50-70 lat	10	50
Kobiety powyżej 70 lat	15	50
Kobiety ciężarne do 18 lat	5	50
Kobiety ciężarne 19-30 lat	5	50
Kobiety ciężarne 31-50 lat	5	50
Kobiety karmiące do 18 lat	5	50
Kobiety karmiące 19-30 lat	5	50
Kobiety karmiące 31-50 lat	5	50

Ciekawostki:

-estrogen podawany wraz z wapniem i witaminą D może zapobiec wypadaniu zębów, zwłaszcza u kobiet po menopauzie

-kobiety, które przyjmują witaminę D rzadziej zapadają na choroby wieńcowe

-u osób z niskim poziomem witaminy D zwiększone jest ryzyko zawału

---