sobota, 25.03.2006 r.
mgr S. Bąkowska
MARKETING - ćwiczenia
Otoczenie firmy
MIKRO OTOCZENIE: MAKRO OTOCZENIE:
- konkurencja - ekonomiczne
- nabywcy - demograficzne
- pośrednicy - polityczno-prawne
- technologiczne
- otoczenie publiczne
- społeczno-kulturowe
- naturalne
OTOCZENIE MAKRO:
1. czynnik demograficzny
Cechy:
liczebność populacji z podziałem na wiek i płeć
pojedyncze gospodarstwa domowe czy bardziej liczebne
miejsce zamieszkania
obszar w kraju (struktura ludności w kraju)
struktura zawodowa
struktura wykształcenia
spadek przyrostu naturalnego
migracje ludności
wydłużenie się wieku życia
2. czynnik naturalny:
a) środowisko naturalne i klimat
b) złoża naturalne
3. czynnik technologiczny
a) uprzemysłowienie państwa
b) dostęp technologii
c) infrastruktura
4. czynnik polityczno-prawny
a) przepisy prawne
b) ustrój polityczny państwa
c) stosunki międzynarodowe
5. czynnik ekonomiczny
a) popyt i podaż
b) inflacja
c) bezrobocie
d) PKB
e) kursy wymiany walut
f) stopy procentowe
6. czynnik publiczny (media - radio, TV, prasa)
7. czynnik społeczno-kulturowy
a) religia
b) tradycja
c) obyczaje
d) kultura
e) moda
f) trendy
MIKROOTOCZENIE:
nabywca
potencjalny konsument - tego którego firma ma zdobyć
konsument - już jest zdobyty, stały i lojalny
użytkownik
pośrednicy:
hurtownia
dystrybutor
przedsiębiorcy: odbiorcy i dostawcy
leasing
agenci
konkurencja:
firmy o tym samym charakterze (bądź zbliżonym)
nowi producenci
inni pośrednicy lub dostawcy
ANALIZA SWOT
(analiza otoczenia na zewnątrz i wewnątrz firmy, sytuacyjnej)
SWOT
elementy wewnętrzne |
mocne strony |
słabe strony |
elementy zewnętrzne |
szanse |
zagrożenia |
|
pozytywne |
negatywne |
Na bazie własnych obserwacji firma wypisuje odpowiednie cechy i pogrupować je do tych elementów analizy.
KLIENTA różnicuje:
potrzeby (każdy ma inne)
istota (ważność)
gusty: preferencje i upodobania
czynnik demograficzny: wiek, płeć, wygląd, zamożność, wykształcenie
chęć zmiany, własne ambicje, moda
konkurencja
marka
jakość
cena
asortyment
zwyczaje zakupowe
przyzwyczajenie
preferencje
cena
miejsce zakupu
czas na zakupy (np. weekend)
częstotliwość zakupów (np. raz na tydzień)
forma płatności
godziny otwarcia
HIERARCHIA POTRZEB MASŁOWA
potrzeba bezpieczeństwa: posiadanie partnera, mieszkanie, praca, militarne, polityczne, bycie zdrowym
potrzeba przynależności: do organizacji, sekty religijnej, do grupy towarzyskiej, do środowiska
potrzeba uznania: akceptacja, bycie docenionym, prestiż
potrzeba samorealizacji: samodzielność, niezależność, zadowolenie z pracy, rodziny,
z posiadania dóbr majątkowych, spełnienie marzeń
Wszystkie potrzeby łączy łańcuszek, co oznacza, że bez zaspokojenia tych niższych nie można myśleć o tych wyższych. Potrzeby fizjologiczne zabierają nam dużo czasu, ale można je szybko zaspokoić. Potrzeba samorealizacji też zabiera dużo czasu i żeby ją zaspokoić potrzeba dużo czasu.
PRODUKT - może występować pod postacią rzeczy lub usługi. To inaczej dobro, bo służy do zaspokajania potrzeb ludzkich. Coś co znajdzie nabywcę, komuś jest to potrzebne.
Cechy produktu: jakość, cena, opakowanie, dostępność, przydatność, marka.
Różnice pomiędzy produktem a usługą:
Produkt |
Usługa |
można dotknąć, przenieść i spróbować |
charakter niematerialny |
można magazynować |
nie można magazynować |
posiada gwarancję |
źle wykonana może być nieodwracalna |
|
rekompensata = zadośćuczynienie |
można gdzie indziej wyprodukować i gdzie indziej sprzedać |
końcowy efekt może być produktem |
nie może istnieć bez usługi |
może istnieć bez produktu |
Asortyment - to ilość, gama produktu, np. szampony, mydła, kremy
Szeroki asortyment - różne marki: np. szampony Dove, Timotei, Shauma
Głęboki asortyment - np. szampony do różnych rodzajów włosów
KLASYFIKACJA TOWARÓW - wśród konsumentów (użyteczność)
TOWARY
nietrwałe: spożywcze, konsumpcyjne, kosmetyki, chemia gospodarcza, leki
cechy: szybko się zużywają, krótki okres ważności, ogólnodostępne
trwałe: sprzęt RTV i AGD, samochody, mieszkanie
cechy: długi okres ważności, większa cena, rzadziej je kupujemy, trwałość
art. I potrzeby: spożywcze i leki
art. ogólnego użytku: te trwałe, które są używane przez ogół domowników,
np. lodówka, pralka
art. specjalnego przeznaczenia - 2 grupy:
- wynikające z hobby lub zawodu: np. kije golfowe, znaczki, deska kreślarska dla architekta
- związane ze zdrowiem: np. wózek inwalidzki, buty ortopedyczne, okulary, urządzenie do dializy
cechy; cena, mniej jest ich użytkowników, czasem jest konieczność jego używania
impulsywne - coś co kupujemy nieplanowo (pod wpływem promocji, wyglądu towaru, zachcianką, złym samopoczuciem, pod wpływem dziecka, itp.) np. spożywcze
Proces podejmowania decyzji zakupu:
identyfikacja potrzeby
zbieranie informacji
ocena wariantów
wybór najlepszej opcji
zakup
postępowanie posprzedażowe (gwarancja, serwis)
CYKL ŻYCIA PRODUKTU
Cykl życia produktu mówi nam w jakim czasie produkt przynosi zysk i w jakiej produkt jest fazie, jak on się zachowuje.
Faza 0 - rozwój produktu - zero zysku, ponosi się kosztu, nie ma produktu jeszcze na rynku, jest w fazie tworzenia i myśli się nad jego reklamą;
Faza I - wprowadzenie - pojawia się reklama w mediach, targi, może mieć niższą
cenę - przyciągnie klientów lub wyższą cenę - nowość, będą chcieli kupić z ciekawości. Kładzie się duży nacisk na reklamę, produkt jeszcze nie jest ogólnie dostępny;
Faza II - wzrost - wzrasta sprzedaż, rynek powoli się nim nasyca, klienci przekonują się do niego, reklama jest podtrzymywana, ale nie jest tak agresywna. Firma otrzymuje zyski większe niż nakłady, pojawia się też konkurencja;
Faza III - dojrzałość - maksymalne zyski, produkt jest znany, bardziej się zabiega
o klienta stałego niż nowego, klienci kupują produkt z przyzwyczajenia, reklama ma formę przypomnienia; wprowadza się różnego rodzaju modyfikacje: opakowania, zmiana smaku lub wprowadzenie nowego produktu, promocje;
Faza IV - spadek - wyparty przez pojawienie się nowego, lepszego, innego produktu, rynek już nasycił się tym produktem, zdezaktualizował się postęp techniczny, zmiany
w preferencjach klientów, spada cena, te produkty utrzymuje się do kiedy będzie na nie popyt, a zyski nie będą mniejsze niż koszty.
STRATEGIE MAREK:
wieloproduktowa - wiele produktów ale 1 marka, np. Nicea, Philips, Sony, Daewoo
wielomarkowa - np. Procter and Gamble: podpaski, pampersy, Vizir; Coca Cola: Fanta, Spreit, Powerraid;
mieszanka - produkuje pod własnym logo ale produkt jest dystrybucenta;
prywatna - opatrzone produktu własnym nazwiskiem, np. dr Irena Eris
rodzajowa - jakaś nazwa marki przeszła do języka potocznego, np. adidasy, pampersy
Rodzaje opakowań:
jednorazowe (plastikowe, foliowe, papierowe, tekturowe, pergaminowe)
wielokrotnego użytku (szklane, drewniane, metolowe, lniane)
ekologiczne
Funkcje opakowania:
ochronna,
informacyjna,
reklamy,
ekonomiczna
CENA - jest to produkt w ujęciu pieniężnym; suma pieniędzy jaką musimy zapłacić przy zakupie danego towaru lub usługi. Cena powinna być kształtowana na poziomie cen firm konkurencyjnych. Zbyt niska cena sugeruje złą jakość produktu.
Rodzaje cen:
porównawcza - cena ustalana na poziome bliskim do konkurencji;
zwyczajowa - występuje wtedy, kiedy rynek ustalił pewną rozpiętość cenową;
zróżnicowana - jest różna dla różnych odbiorców towaru;
psychologiczna - jest ustalona tak, aby psychologicznie oddziaływać na nabywców;
uzależniona od wartości - to cena dostosowana do poziomu wartości danego produktu.
Rabaty cenowe są to obniżki cenowe zazwyczaj posezonowe, zadaniem których jest zachęcenie klienta do zakupu. Opusty to opuszczenie ceny towaru w momencie zakupu większej ilości tego towaru, a obniżki to obniżenie poziomu ceny towaru z powodu jego nieschodzenia.
Promocja to przekazywanie informacji o firmie, produkcie, idei. Może ona przyjąć różną formę, np. reklamy TV, radiowej, prasowej, broszur, gazet, bilboardów, biuletynów, autoreklamy, reklamy informacyjnej i wielkoformatowej.
DYSTRYBUCJA - to droga poszukiwania klienta. W dystrybucji zawiera się logistyka.
Rodzaje dystrybucji:
bezpośrednia
Cechy:
każdy producent ma kontakt z każdym nabywcą
brak oszustwa
reklama samego siebie
strata czasu
możliwość nawiązania bezpośrednich umów i kontraktów z nabywcami
przekazanie wiarygodnych informacji na temat produktu
pośrednia
Cechy:
każdy producent realizuje swoje zadania poprzez dystrybutora
dystrybutor może oszukać producenta
dystrybutor może nie nawiązać atrakcyjnych kontraktów z nabywcami
oszczędność czasu dla producenta
szkolenia dystrybutorów
P - producent
N - nabywca
D - dystrybutor
Najpowszechniejszym rodzajem dystrybucji jest sprzedaż osobista, czyli akwizycja.
SEGMENTACJA RYNKU - to podział konsumentów występujących na rynku na grupy, wg różnorodnych kryteriów (np. dochody, wiek, wykształcenie, itp.). Podział taki może być dokonywany przez firmy, bądź też może występować na rynku niezależnie od firmy.
DYSONANS POZAKUPOWY - niezadowolenie klienta z dokonanego zakupu; przejawia się w niechęć do tego produktu i tej firmy.
7
FIRMA
STRANGIETS
(mocne strony)
THREATS
(zagrożenia)
OPPORTUNITIES
(szanse)
WEAKNESESS
(słabe strony)
P. FIZJOLOGICZNE
P. BEZPIECZEŃSTWA
P. PRZYNALEŻNOŚCI
P. UZNANIA
P. SAMOREALIZACJI
nietrwałe
trwałe
art. I potrzeby
Art. ogólnego
użytku
Art. specjalnego przeznaczenia
impulsywne
IV
III
II
I
0
P
N
P
N
N
P
N
P
D