ODRUCHY
Odruchy pierwotne to automatyczne, stereotypowe reakcje zaczynające się w rdzeniu kręgowym i odbywające się bez udziału kory mózgowej. Powinny wygasnąć albo przejść pod kontrolę ośrodków wyższych mózgu. Umożliwia to rozwój bardziej złożonych form nerwowych, struktur mózgowych, a z czasem kontrolowanie świadomych reakcji. Jeżeli odruchy te zostaną aktywne powyżej 6 m-ca życia określane są jako przetrwałe i są dowodem na zakłócenia w kształtowaniu się układu nerwowego i świadczą o jego niedojrzałości. Wygaszanie odruchu wiąże się z nabywaniem nowych umiejętności. Dzieci często nie są „uporządkowane „ przez odruchy przetrwałe
Ośrodek ruchu narządów artykulacyjnych leży bardzo blisko ośrodka ruchów precyzyjnych palców.
Odruchy wczesnego dzieciństwa, które przetrwały - mają niekorzystny wpływ na czytanie i pisanie:
ODRUCH PALMARA
Powstaje ok. 11 tyg życia płodowego i powinien wygasnąć w 2 - m-cu po urodzeniu
Pozycja do badania:
Dziecko stoi, ramiona ugięte , dłonie odwrócone do góry. Po bruzdach na dłoni przesuwamy palcem robiąc krzyż. Najpierw od góry, potem od dołu.
0 pkt - brak reakcji
1 pkt - lekki odruch palców lub kciuka do wewnątrz
2 pkt - wyraźny odruch palców lub kciuka do wewnątrz (badany czuje łaskotanie , albo ból)
3 pkt - ruch kciuka lub palców do wewnątrz tak, jakby dz. chciało chwycić palce, później pociera dłonie
4pt. kciuk i palce mocno ściśnięte podczas stymulacji
ATOS -asymetryczno-toniczny odruch szyi
Powinien wygasnąć po 6 m-cu życia. Jeśli odruch nie został wycofany, to dz. Nie ma umiejętności przekraczania linii środka - kłopoty z czytaniem i pisaniem
Badanie testem Schildera
Badany stoi, ręce proste, wyciągnięte przed siebie na poziomie barków
U dzieci, które maja trudności już w tym momencie wystąpią lekkie drgania
„będę obracała twoją głowę, trzymaj ręce tak jak teraz”. Przekręcamy głowę, aż podbródek będzie na poziomie ramienia, sekunda przerwy i to samo w prawo (powtórzyć 4X)
należy obserwować każdy ruch ręki lub dłoni po stronie w którą zwrócona jest głowa (czy ią całe ręce, czy tylko dłonie)
0 pkt - brak reakcji
1 pkt -lekki ruch ramion w stronę , w która skierowana jest twarz
2 pkt - ruch ramion pod kątem 45 st.
3 pkt - ruch ramion pod kątem 60 st. Lub zgięcie do przeciwnego boku
4 pkt - rotacja ramion pod katem 90 st. Lub utrata równowagi w wyniku rotacji głowy
BŁĘDNIKOWY ODRUCH W WYPROŚCIE
Badany stoi, ramiona wyciągnięte wzdłuż tułowia, oczy zamknięte.
Powoli odginamy głowę badanego do tyłu, po chwili (ok. 10 sek. ) badany pochyla głowę do przodu, do dołu i patrzy na palce no (ok. 10 sek). Powtarzamy to 6x
Zwracamy uwagę na występujące utraty równowagi lub przemieszczanie równowagi w wyniku ustawienia głowy lub ruchu głowy z góry do poziomu kręgosłupa. Zwróci uwagę na zmiany kompensacyjne napięcia mięśniowego za kolanami w wyniku ruchu głowy, albo napinanie palców u nóg. Zapytaj o odczucia po wykonaniu badania. Czy badany skarży się na zawroty głowy, albo nudności. Jeśli ta , to oznacza to niewłaściwe funkcjonowanie układu przedsionkowego lub obecność odruchu tonicznego błędnikowego.
0 pkt - brak reakcji
1 pkt - lekka zmiana równowagi w wyniku ustawienia głowy lub jakiś ruch
2 pkt - zaburzenie równowagi w czasie sprawdzianu i lub zmiana napięcia mięśniowego pod kolanami
3 pkt - blisko utraty równowagi (podpieranie), zmiana napięcia mięśniowego lub dezorientacja z powodu sprawdzianu
4 pkt - utrata równowagi i lub znaczna zmiana napięci mięsni w trakcie prób, zawrót głowy, nudności, u dorosłych poczucie paniki
STOS
Symetryczny toniczny odruch szyi pojawia się ok. 6-8 m-ca zycia i wygasa ok. 9-11 m-ca życia
Pozycja wyjściowa na klęczkach
Badany ma utrzymać pozycję na klęczkach, głowa do tyłu tak, by spojrzeć przez uda. Dz. Powinno wytrzymać w tej pozycji ok. 5 sek. Następnie powoli unieść głowę i spojrzeć na sufit (6x)
Co obserwujemy?
Czy dziecko opuszczając głowę nie leci do przodu
Czy stopy się unoszą
0 pkt - brak reakcji
1 pkt - drżenie jednej lub obu rąk i lekki ruch bioder
2 pkt - ruch łokcia po którejkolwiek ze stron, ruch bioder lub wygięcie pleców
3 pkt - wygięcie ramion przy opuszczeniu głowy lub ruch dolnej części pleców przy uniesieniu głowy
4pt. - ugięcie ramion w kierunku podłogi lub ruch dolnej części pleców w kierunku kostek (tak jak w pozycji kota)
MORO
Badający stoi za badanym, który ma zamknięte oczy, głowa w kierunku sufitu, prosi, by badany poleciał do tylu. Zwróć uwagę na odwiedzenie ramion do tyłu, krzyk, głęboki wdech, zblednięcie, czy po przeprowadzeniu badań osoba się wycofuje.
0 pkt - brak reakcji
1 pkt - zaczerwienienie skóry, szybki, ale kontrolowany ruch ramion na zewnątrz
2 pkt - niemożność opadnięcia do tylu, ruch rak na zewnątrz, niechęć do badania
3 pkt - wyrzucenie ramion, zaczerwienienie, znieruchomienie, wstrzymanie oddechu, bladość
4 pkt jw. + krzyk, widoczna niechęć, niepokój
3 i 4punkt z badania świadczą o nie wycofanym odruchu w znacznym stopniu i mają ogromny wpływ na funkcjonowanie dziecka. Takie dzieci powinny iść w kierunku terapii z zakresu integracji sensorycznej. Dużo ćwiczeń bujania (przód /tył), krążenia tak, aby stymulować błędnik. Przy nadwrażliwości na dotyk trzeba prowadzić odczulanie.
ODRUCH GALANTA
Pojawienie się: 20 tydzień życia płodowego
Wygaszanie: 3 -9 miesiąc po urodzeniu
Pozycja wyjściowa:
Klęk podparty
Przebieg badania:
Używając małego pędzelka, przebiegnij nim po plecach dziecka poniżej barków do okolicy lędźwiowej w odległości 1,25 centymetra od kręgosłupa, najpierw na jednym boku, potem na drugim. Powtórz tę czynność trzykrotnie (dalsze powtórzenia mogą nie wywoływać reakcji mimo obecności odruchu)
Zwróć uwagę na ruch bioder w reakcji na stymulację.
Punktacja:
0 pkt brak reakcji
1 pkt pulsujący ruch lub ruchy uda na zewnątrz pod kątem 15 stopni
2 pkt pulsujący ruch lub ruchy biodra na zewnątrz pod kątem 30 stopni
3 pkt pulsujący ruch lub ruchy biodra na zewnątrz pod kątem 45 stopni
4 pkt ruch na zewnątrz ponad 45 stopni wpływający na równowagę dziecka
Może także wystąpić nadwrażliwość lub uczucie łaskotania
OZNAKI USZKODZENIA PRZEDSIONKA:
problemy z równowagą
słabe napięcie mięśniowe
niechęć do przebywania na wysokościach (huśtawka, karuzela)
opóźnienie osiągnięcia dojrzałości motorycznej
problemy z orientacja w przestrzeni
kiwanie, kręcenie na krześle
NIEPEWNOŚĆ GRAWITACYJNA
unika zabaw na drabinkach
nie lubi karuzeli
nie potrafi dobrze ocenić odległości
SYMPTOMY OBRONNOŚCI DOTYKOWEJ
nie lubi plasteliny
nosi bluzki z długim rękawem
nie lubi brudnych rąk np. od farby
gdy się wybrudzi podczas jedzenia 3x się myje
nie lubi chodzić po fakturach
1