Wyróżniamy mikro- i makroekonomiczne funkcje popytu konsumpcyjnego
Mikroekonomiczne funkcje popytu szacowane są na podstawie danych pochodzących z badań budżetów rodzinnych (domowych). Są to zwykle dane przekrojowe z jednego okresu czasu (jednego roku) z różnych, odpowiednio wylosowanych do badań gospodarstw domowych (pracowniczych, w tym: pracowniczych na stanowiskach robotniczych oraz pracowniczych na stanowiskach nierobotniczych, emerytów i rencistów, chłopskich a ostatnio również pracujących na własny rachunek).
Dane przekrojowe z jednego okresu czasu nie pozwalają uchwycić wpływu zmian cen na popyt, stąd też w mikroekonomicznych funkcjach popytu konsumpcyjnego podstawową a często i jedyną zmienną objaśniającą jest dochód (względnie wydatki ogółem).
Zależność popytu na dobra podstawowe od wysokości dochodów opisywana jest przez tzw. prawo Engla, sformułowane pierwotnie dla podstawowych dóbr żywnościowych: „w miarę wzrostu dochodów udział wydatków na żywność w wydatkach ogółem maleje”.
Ciekawymi i dość powszechnie uznanymi i akceptowanymi funkcjami popytu (odzwierciedlającymi prawa Engla) są tzw. funkcje Törnquista:
I typu (dla dóbr pierwszej potrzeby, podstawowych)
, dla x>0, b>0
II typu (dla dóbr wyższego rzędu)
, dla x>c, a>0, b>0
III typu (dla dóbr luksusowych)
, dla x>c, a>0, b>0
gdzie: y - popyt (wydatki) na dane dobro,
x- dochód (lub wydatki ogółem).