CHOROBY JELITA GRUBEGO.
Nieswoiste zapalenie jelita grubego:
Wrzodziejące zapalenie jelita grubego (colitis ulcerosa),
Choroba Leśniowskiego - Chrona,
Etiologia:
Nie wiadomo ską się wzięły te choroby, etiologia nie jest do końca znana. Ale wiadomo, że przyczyną są m.in.:
Czynniki genetyczne,
Diety ubogoresztkowe,
Choroba dotyka głównie ludzi młodych, (20 - 30 do 40 r.ż.) często są to ludzie bardzo ambitni podlegający dużym stresom.
Wrzodziejące zapalenie jelita grubego:
Występuje częściej niż choroba Leśniowskiego - Chrona. Na 1000 tyś 10 osób choruje rocznie,
Tworzą się owrzodzenia, nadżerki w błonie śluzowej jelita grubego, najczęściej w odbytnicy,
Przebieg:
Podstępny, nietypowy,
Bóle brzucha,
Biegunki (luźne stolce) - śluzowe z domieszką krwi,
Czasem zaparcia!,
Ubytek wagi ciała,
Stany podgorączkowe,
Anemizacja,
Często ludzie młodzi ignorujący biegunki z powodu, których schudli np.: 10 kg,
Przebieg jest indywidualny,
Łagodny,
Ostry cały czas oporny na leczenie,
Rozpoznanie:
Wywiad - to za mało,
Badanie endoskopowe jelita grubego,
Czasem wystarcza rektoskopia (błona śluzowa zaczerwieniona, krucha, przy dotknięciu krwawi, widoczne ubytki, owrzodzenia, nadżerki),
Najwięcej zmian w końcowym odcinku jelita grubego, ale mogą również pojawiać się głębiej, wówczas konieczna kolonoskopia,
Powikłania:
Krwotok,
Perforacja, (gdy owrzodzenie jest bardzo głębokie),
Gwałtowne rozdęcie pętli jelitowej - megakulum toksikum?
Polipy - nowotwór - rak jelita grubego (im wcześniejsze zachorowanie tym większe ryzyko nowotworu),
Gdy powikłania - natychmiastowe leczenie,
Leczenie:
Nie chirurgiczne:
Dieta bezmleczna,
Preparaty:
Sulfazalazyna (salazopiryna),
Mesalazyna,
Preparaty podawane po w łagodnych (małe dawki) i zaostrzonych postaciach choroby (duże dawki),
Ostry okres choroby - sterydy iv potem po a potem odstawić; czasem sterydy trzeba brać cały czas, bo na inne leki choroba „nie idzie”,
Gdy wyciszenie choroby - cały czas salozapiryna,
Chirurgiczne:
Gdy przebieg ostry oporny na leczenie: usunięcie w całości jelita grubego i założenie stomi lub nowa możliwość - wytworzenie sztucznego odbytu z jelita cienkiego z zachowaniem zwieraczy odbytu,
Gdy powikłania np.: perforacja - chemikolektomia - usunięcie pół jelita grubego (pół a nie tylko obszaru, którego dotyczy powikłanie ze względu na unaczynienie jelita grubego),
Choroba Leśniowskiego - Chrona:
Może dotyczyć każdeo odcinka przewodu pokarmowego,
Występuje rzadziej niż wrzodziejące zap j grubego,
Tworzenie się ziarniniaków, które mogą tworzyć przetoki do sąsiadujących narządów lub skóry; są to zmiany wieloogniskowe,
Objawy:
Bóle brzucha,
Wyczówalny guz w powłokach (guzy zapalne w obrębie jamy brzusznej),
Chudnięcie,
Tworzenie przetok,
Gorączka,
Rozpoznanie jest bardzo trudne:
Endoskopia - trudności w pobraniu wycinka (trzeba pobrać cały wycinek), sama endoskopia nie wystarczy potrzebny jest wynik badania histopatologicznego!!!
Wzrost leukocytów,
Wzrost OB,
Może imitować zapalenie wyrostka robaczkowego,
Gdy przetoka - to może dojść do zapalenia otrzewnej,
Rzadko krwawienie,
Leczenie:
Sterydy,
Sulfazalazyna - czasami,
Identycznie może przebiegać gruźlica jelit, więc zanim poda się sterydy należy być pewnym, że ma się do czynienia z chorobą Leśniowskiego - Chrona bo podanie sterydów w przypadku gruźlicy = śmierć,
Choroba Leśniowskiego Chrona a wrzodziejące zapalenie jelita grubego
Choroba L - C: leczenie lepsze, łatwiejsze, rzadko po usunięciu nawroty choroby, rzadko nowotwory.
Wrzodziejące zap j g: często nowotwory, często konieczność Stomil.
Polipowatość jelita grubego:
Występuje bardzo często, jest bardzo powszechna; 10% po 60 r.ż. ma polipy,
Polipowatość rodzinna (genetycznie uwarunkowane występowanie polipów), diagnozowanie całej rodziny natychmiast po stwierdzeniu w wywiadzie podejrzeń o polipowatość rodzinną:
Gdy nowotwór kosmkowy - ryzyko nowotworu złośliwego bardzo duże
Co 10 polip złośliwej winien śmierć na raka jest nieuchronna chyba że zostanie wykryta bardzo wcześnie u dziecka wówczas wykonanie kolonoskopi i usuwanie polipów pętlą diatermiczną,
Objawy: krwawienie z przewodu pokarmowego,
Leczenie:
Pojedyncze polipy - usuwanie pętlą diatermiczną,
Liczne - odcinkowa resekcja jelita,
Rak jelita grubego:
60 % nowotworów złośliwych lokalizuje się w:
Odbytnicy,
Początkowym odcinku esicy, więc są w zasięgu rektoskopu a w 30 % w zasięgu palca (per rectum),
Per rectum jest bardzo ważnym badaniem; najwięcej zaawansowanych nowotworów wynika z braku wykonania per rectum,
Objawy:
Nietypowe,
Bardzo długo może przebiegać bezobjawowo (wywiad: czy w rodzinie ktoś nie umarł na raka jelita grubego, gdy tak: kolonoskopia),
Ubytek wagi, (gdy zaawansowany rak),
Anemia najczęściej z niedoboru żelaza (morfologia, krwisty mocz),
Powiększenie brzucha, wodobrzusze,
Zaburzenia pasażu jelitowego,
Zmiana rytmu wypróżnień (zaparcia lub luźne stolce),
Gdy duży guz - niedrożność jelit,
Coraz więcej młodych ludzi ma nowotwory j grubego,
Większe szanse mają kobiety, bo szybciej idą do lekarza,
Mylenie z hemoroidami:
Bardzo często występują,
Gdy krwawienie z odbytu to w pierwszej kolejności podejrzenie hemoroidów bez wykonania badania per rectum,
Nowotwór bez przerzutów - całkowicie wyleczalny,
Po 10 latach od usunięcia nowotwory uznaje się osobę za zdrową (do 10 lat mogą pojawić się późne przerzuty),
3