Model uczenia się w toku analizy tekstu
Umiejętność korzystania z tekstowych źródeł informacji jest przydatna w ciągu całego życia, tak więc jej ćwiczenie w szkole jest niekiedy ważniejsze niż samo opanowanie dzięki niej danego fragmentu materiału;
Praca z tekstem może mieć także charakter wychowawczy- samodzielny krytyczny stosunek do źródeł wyrabia samodzielność intelektualną oraz racjonalny krytycyzm;
Do drukowanych źródeł informacji zaliczają się m.in. podręczniki, słowniki, literatura naukowa i popularnonaukowa, lektury, czasopisma;
Na umiejętność korzystania ze źródeł tekstowych składają się:
wyszukiwanie źródeł (np. posługiwanie się katalogami bibliotecznymi, spisami rozdziałów, indeksami)
wyszukiwanie informacji (przygotowanie do wyszukiwania informacji wymaga dokładnej analizy zadania, określenia luk w wiadomościach, sprecyzowania czego mają dotyczyć informacje i jakim celom służyć
sprawdzanie informacji
należy sprawdzić czy informacje nie uległy zafałszowaniu (np. poprzez nieumiejętne ich zbieranie lub stronnicze nastawienie osoby zbierającej informacje)
należy sprawdzić czy dane są kompletne (brakujące informacje mogłyby zmienić obraz wynikający z danych)
należy sprawdzić prawdomówność autorów oraz wiarygodność samych źródeł (można to uczynić zestawiając różne źródła, zestawiając różne dane pochodzące z jednego źródła lub zestawiając dane pochodzące z różnych źródeł)
synteza informacji (polega na łączeniu tego co uzyskał uczeń i wyprowadzaniu wniosków- tworzeniu nowych informacji)
Metody pracy z tekstem:
Sporządzanie planu (dyspozycji)przeczytanego tekstu- ułatwia zapamiętywanie oraz pozwala ustrukturyzować nowe informacje;
Sporządzanie notatek/streszczanie tekstu
Opracowywanie referatów (po opanowaniu umiejętności streszczania)
Aby uczenie się w toku analizy tekstu było efektywne konieczne są umiejętności posługiwania się źródłami drukowanymi oraz czytania ze zrozumieniem- każde źródło tekstowe posiada pewien kod: zasady na jakich opiera się jego układ; przed przystąpieniem do lektury należy rozszyfrować ten kod (układ rozdziałów, ich numerację, spis treści, indeksy itp.)
Przed przystąpieniem do lektury tekstu należy zadać sobie pytania: Dlaczego to czytam? Co chcę wynieść z tej lektury? Czego nowego chcę się nauczyć?
Literatura:
Dryden. G., J. Vos.: Rewolucja w uczeniu, Poznań 2000
Kuszewski K.(red.): Sztuka nauczania cz.1, Warszawa 2004
Bereźnicki F.: Dydaktyka kształcenia ogólnego, Kraków 2001