PRZETRENOWANIE
Przewlekłe przemęczenie prowadzace do szeregu zaburzeń neurofunkcjonalnych organizmu i obniżenia jego sprawności psychofizycznej.
Nieplanowane zatrzymanie lub zmniejszenie zdolności wysiłkowej sportowca w skutek rozchwiania zdolności adapktacyjnej organizmu, prowadzace do zahamowania postepu wyników, a nawet ich obniżenia
Przyczyny:
Związanie z procesem treningowym
NiewłaŚciwa „receptura” treningu i procesów restytucji
Presja i monotonia treningu
Brak wiary w umiejetności trenera
Obniżenie motywacji i zainteresowania treningiem
Natury zdrowotnej
Choroby bakteryjne (często drobne stany zapalne)
Rekonwalescencja po przebytych chorobach
Niedobory w żywieniu, zarówno ilościowe jak i jakościowe
Stosowanie używek i środków dopingujących
Zaburzenia biorytmu
Zaburzenia snu
Czynniki bioklimatyczne
Bodźce zewnętrzne (hałas)
Społeczno-ekonomiczne i bytowe
Obciążenie pracą zawodową
Konflikty zawodowe i rodzinne
Kłopoty ekonomiczne zawodnika
TYPY PRZETRENOWANIE
SYMPATYKOTONICZNY Basedowoidalny (z przewagą układu sympatycznego)
|
PARASYMPATYKOTONICZNY Addisoidalny (z przewagą układu parasympatycznego)
|
objawy |
|
|
|
występowanie |
|
|
|
LECZENIE PRZETRENOWANIA
Wyłączenie wszystkich czynników socjalnych i biologicznych, które sprzyjają powstawaniu przetrenowania
SYMPATYKOTONICZNY
|
PARASYMPATYKOTONICZNY
|
Zmniejszenie obciążeń treningowych głównie treningu specjalistycznego, możliwość tr. wytrzymałości ale o małej intensywności; w cięższych przypadkach przejście do aktywnego wypoczynku: pływanie, zabawy, gimnastyka rekreacyjna |
Zredukowanie objętości treningu. Trening zmienny i interwałowy z (nielicznymi bardzo intensywnymi powtórzeniami), gry, gimnastyka, ćwiczenia rozluźniające i siłowo-szybkościowe |
Zmiana środowiska (góry), naswietlenie ultrafioletem o małych dawkach |
Ewentualna zmiana środowiska(pobudzający klimat, morze), bodźce swietlne i meteorologiczne |
Masaże uspokajające. Kapiele w temperaturze obojętnej z dodatkami (soli bromu), kąpiele CO2 |
Masaże pobudzajace, stosowanie skrajnych temperatur wody (bicze, polewania), sauna + zimna woda |
Pełnowartosciowe, bogate wyżywienie, dieta zasadowa, preparaty witaminowe (A,B,C). Nie więcej niż 2 g białka/kg ciężaru ciała, ew, leki pobudzające łaknienie |
Pełnowartościowe wyżywienie odpowiadające wydatkowi energii. Dieta kwasowa bogata w witaminy i białka. |
Leki uspokajające (psychotropowe), środki tonizujące, niekiedy srodki nasenne |
Żadnych lekarstw - ew. kawa naturalna (1-2 x dziennie) |
Psychoterapia tłumiąca, odprężająca (np. trening autogenny Schultza) |
Psychoterapia aktywizująca |
ŚRODKI PROFILAKTYCZNE
(przeciwdziałające powstawaniu obu typów przetrenowania)
Racjonalne planowanie i organizacja treningu,
Racjonalne planowanie i organizacja wypoczynku
Unikanie akumulacji zmęczenia, dostateczny odpoczynek po większych obciążeniach
Periodyzacja treningu
Przestrzeganie własciwej zmienności odciążeń i odpoczynku
Unikanie monotonii i stereotypowosci w treningu (trening zróznicowany)
Unikanie wpływów obniżających kondycję
Higieniczny tryb życia
Rejestrowanie objętości i nateżenia treningu, samoobserwacja, kontrola lekarska
Bezkonfliktowa konfrontacja ze środowiskiem
Pomoc w rozwiązywaniu problemów bytowych
Dobra współpraca: zawodnika, trenera, lekarza, fizjoterapeuty