Wykład IV

CHOROBA BUERGERA (THROMBOANGINITIS OBLITERANS)

• W 1908 Leo Buerger opisał pierwszy przypadek

• Typowy pacjent to: mężczyzna, rasy białej, 20 - 40 lat, palący papierosy 90% przypadków

• Choroba zapalna drobnych i średnich tętnic o postępujacym przebiegu

• Główny czynnik sprawczy - wpływ składników tytoniu

Przebieg choroby:

• Zwężenie światła, a następnie całkowite zamknięcie małych tętnic

• Niedotlenienie

• Ból przy wysiłku

• Chromanie przestankowe

• Łatwa męczliwość

• Ból przy spoczynku

• Owrzodzenia troficzne

• Zgorzel tkanek

• Amputacja

Objawy współistniejące:

• Troficzne zmiany skórne

• Grzybica paznokci stóp

• Brak owłosienia na nogach

Czynniki ryzyka:

• Palenie tytoniu, zła dieta, brak aktywności fiz

Leczenie:

• Sympatektomia (elektrostymulacja) do kanału rdzenia kręgowego w odc L kręgosłupa wprowadza sie elektrodę. Następnie prądem o odpowiednim natężeniu pobudza się współczulny (sympatyczny) układ nerwowy, który jest odpowiedzialny za rozkurczanie i kurczenie się naczyń. Na skutek elektrycznego stymulowania układu nerwowego, tętnice w których nie ma jeszcze zmian zapalnych, dostarczają do tkanek więcej krwi. Zabieg zmniejsza ból i przyspiesza gojenie się ran, ale poprawę przynosi tylko wtedy gdy naczynie jest jeszcze drożne.

• Angioplastyka balonowa - to jedna z metod leczenia miejsc zwężonych i krótkich odcinków niedrożnych od wewnątrz naczynia (metoda endowaskularna). Przez niewielkie nacięcie wprowadza się do tętnicy cewnik z balonikiem wykonanym z lateksu (jeśli zmiany naczyniowe występuja np. na łydce, cewnik wprowadza sie przez t. udową). Gdy koniec prowadnicy dotrze do chorego miejsca, balonik pompuje się, powiększając w ten sposób światło tętnicy. Tą samą drogą się go wyciąga. W czasie zabiegu do tętnicy wprowadza sie leki rozpuszczające skrzepy.

• Stenty - jeśli inne metody zawodzą, umieszcza sie na stałe stent, jest to ażurowa rurka wykonana ze specjalnego stopu, który jest biologicznie obojętny na organizm. Uwolniona z koszulki rurka rozkłada się i stanowi rusztowanie, które wspiera naczynie od wewnątrz, zapobiegając jemu ponownemu zwężaniu się i zarastaniu

• By - passy - przeszczep naczyń, polega na pobraniu fragmentu zdrowego naczynia i wszyciu w niedrożne miejsce. W zmianach miażdżycowych zabiegi kończa sie pomyślnie, natomiast w chorobie Buergera sie nie sprawdzaja. Aby przeszczep naczyń sie przyjął musi sprawnie funkcjonować odpływ i napływ krwi, a w zakrzepowo - zarostowym zapaleniu naczyń zakłócony jest odpływ. Dochodzi do ponownego zamknięcia przeszczepionego naczynia.

• Amputacja - w najcięższych przypadkach, gdy na skutek nie gojenia się ran dochodzi do ich zakażenia, zgorzeli, gangreny. Około 40% chorych

• Fizjoterapia;

• trening marszowy

• ćw czynne małych grup mięśniowych (pompa mm)

• ćw Buergera

• Rekreacja ruchowa

• Fizykoterapia: laser, piler, PM, we wczesnej fazie masaż

• Jeśli chromanie przestankowe pojawia się po przejściu 100m, pacjent powinien zgłosić sie do poradni naczyniowej

Trening marszowy:

• 3-5 km spacery codziennie, tak aby nie doprowadzić do silnego bólu podudzia

• W niedokrwionych mięśniach krew zmienia właściwości, neutrofile uwalniaja wiele niekorzystnych substancji, m.in. wolne rodniki tlenowe

• Kiedy ból zmusi do zatrzymania, napływa nowa porcja krwi i wypłukuje szkodliwe substancje do całego ustroju, powodując uszkodzenie narządów odległych - naczyń mózgowych, wieńcowych

• Dlatego śmiertelność u osób z chromaniem przestankowym w porównaniu do osób bez chromania, jest co najmniej 50 % wyższa

Nauka na bieżni:

• Najpierw ustala się granicę bólu

• Potem ustawia się aparaturę na poziomie o 20% niższym

• Na bieżni pacjent dodatkowo uczy sie chodzić prawidłowo

Rady dla chorego:

• Chroń stopy i dłonie przed otarciami i zranieniami

• Wygodne obuwie, wełniane i bawełniane skarpety, unikaj materiałów syntetycznych

• Nie chodź boso

• Dbaj o właściwą pielęgnację stóp i dłoni, natłuszczaj skórę kremem, wazelina i obcinaj krótko paznokcie żeby nie drażniły naskórka

• Unikaj wyziębienia rąk i stóp

• Spaceruj energicznym krokiem co najmniej 20 min dziennie i gimnastykuj sie nawet gdy odczuwasz ból, ruch poprawia krążenie.

---