P3. Cewnikowanie.
Położna przygotowuje zestaw do cewnikowania pęcherza moczowego na wózku zabiegowym lub na tacy.
W skład zestawu wchodzą:
2 pary rękawic (jałowe i niejałowe)
Octenisept - do odkażania błon śluzowych
Worek do moczu
Jałowy cewnik jednorazowy (rozmiar odpowiedni do wieku i płci)
Jałowe gaziki (min 6 sztuk)
Jałowe serwety
Lignocainum 2% żel U
Strzykawka jednorazowego użytku 10ml lub 20ml oraz igła, 2 ampułki Aqua pro injectione
Pojemnik na odpadki
Probówki do pobrania moczu do badania
Płyn do wykonania toalety krocza (0,05% Chlorheksydyna)
Wykonanie cewnikowania pęcherza moczowego u kobiety - zabieg wykonuje jedna położna:
Myje, dezynfekuje ręce
Na sterylnej serwecie przygotowuje cewnik wyjęty z opakowania, na końcówkę nakłada Lignocainum 2% żel U
Układa wygodnie pacjentkę w pozycji na wznak z ugiętymi i rozchylonymi na boki nogami (zapewnia intymność otaczając łóżko parawanem)
Pod pośladki pacjentki podsuwa basen lub układa między jej nogami miskę nerkowatą
Zakłada rękawice niejałowe, wykonuje toaletę krocza, zdejmuje rękawice, myje i dezynfekuje ręce
Cewnik w jałowej serwecie układa w zasięgu ręki
Nakłada jałowe rękawice, odkaża srom i okolice (wargi sromowe duże i małe, ujście cewki moczowej - odkaża z góry na dół w kierunku odbytu)
Trzyma rozchylone wargi sromowe jedną ręką, drugą chwyta cewnik i wprowadza go do cewki moczowej
Przy cewnikowaniu jednorazowym z chwilą pojawienia się moczu nie wsuwa się cewnika głębiej, czeka aż mocz wypłynie, następnie usuwa cewnik
Jeżeli zakłada się cewnik na stałe, wsuwa go około 2,5cm głębiej
Uszczelnia balonik Aqua pro injectione, delikatnie cofa cewnik do momentu oporu, następnie łączy worek na mocz z końcówką cewnika
Umocowuje worek do moczu poniżej poziomu pęcherza moczowego
Zużyty sprzęt i materiał zabezpiecza zgodnie z zasadami
Zdejmuje rękawice, myje i dezynfekuje ręce
Dokumentuje wykonany zabieg
Cewnikowanie pęcherza moczowego u kobiety wykonywanego przez 2 położne:
Układają pacjentkę na basenie w pozycji na wznak, z ugiętymi i rozchylonymi nogami
Położna asystująca zakłada niesterylne rękawice i wykonuje toaletę krocza, zdejmuje rękawice, myje i dezynfekuje ręce
Położna wykonująca zabieg cewnikowania zakłada jałowe rękawice, odkaża srom i okolice (patrz jak przy cewnikowaniu przez 1 położną)
Położna asystująca otwiera cewnik i podaje go położnej wykonującej cewnikowanie, następnie na końcówkę cewnika nakłada Lignocainum 2% żel U
Postępowanie dalsze jak przy cewnikowaniu przez 1 położną.
UWAGA!!! Jeżeli ilość zalegającego moczu w pęcherzu moczowym przewyższa 500ml należy upuszczać go porcjami (po ok. 100ml). Wymiany cewnika założonego na stałe dokonujemy co 14 dni. Wymiany worka do moczu dokonujemy 1 raz na dobę, w razie konieczności częściej.
Obowiązujące zasady:
Wykonanie zabiegu na zlecenie lekarza
Przy założeniu cewnika na stałe worek z moczem musi być poniżej poziomu pęcherza, aby mocz się nie cofał i nie rozszerzał dróg moczowych.
W przypadku nieprzestrzegania zasad pacjentowi grozi:
Wprowadzenie infekcji
Uraz mechaniczny cewki moczowej
Uraz psychiczny
Krwawienie (jeżeli pęcherz moczowy jest wypełniony dużą ilością moczu przez dłuższy okres, niewskazane jest jego całkowite jednorazowe opróżnienie ze względu na nagłe zmniejszenie ciśnienia w pęcherzu - jednorazowo 600-800ml moczu)
Płukanie pęcherza moczowego - wprowadzenie i wyprowadzenie płynu z pęcherza moczowego przez założony cewnik, w celu:
Oczyszczenie pęcherza moczowego, np. ze skrzepów krwi po operacjach urologicznych
Zadziałania odpowiednimi środkami lub lekami na florę bakteryjną
Zabieg terapeutyczny, aseptyczny
Przygotowanie pacjenta (jak do cewnikowania - na tacy lub na wózku zabiegowym):
Sprzęt taki jak do cewnikowania
Zlecony środek (np. 0,9% NaCl), podgrzany do temp 37'C
Jałowa strzykawka typu JANETA
Jałowy dren do pobierania wprowadzanego płynu
Sposób wykonania:
Jałowy dren z płynem do płukania
Zamontować ŻANETE
Nabrać do ŻANETY ok. 100ml płynu i połączyć z końcówką cewnika
Wprowadzać płyn powoli
Zaprzestań wprowadzania płynu, gdy pacjent zgłasza uczucie rozpierania w pęcherzu
Zaciśnij cewnik (narzędzie, np. pean) na kilka sekund w celu zadziałania płynu w pęcherzu, a następnie upuść wprowadzony płyn, kierując koniec cewnika do miski nerkowatej lub basenu
Obserwuj wprowadzany płyn
Prowadź płukanie do uzyskania klarownych popłuczyn
Delikatnie, ruchem półobrotowym usuń cewnik, a następnie zdezynfekuj ujście zewnętrzne cewki moczowej
Zdezynfekuj ręce
Udokumentuj wykonanie zabiegu
Obowiązujące zasady:
Używanie jałowego płynu do płukania, o temp zbliżonej do temperatury błon śluzowych, tj. ok. 37'C
Przestrzeganie zleconych stężeń roztworów do płukania
Jednorazowo wprowadzenie do pęcherza ilości uzależnionej od odczuć pacjenta (ok. 30-40ml do 100-200ml); pozwoli to uniknąć bolesnych skurczów mięśnia wypieracza moczu
Niekiedy zachodzi konieczność pozostawienia w pęcherzu środków leczniczych (antybiotyki, cytostatyki na okres kilku godzin)
W PRZYPADKU NIEPRZESTRZEGNIA ZASAD PACJENTOWI GROŻĄ NIEBEZPIEZEŃSTA (P.CEWNIKOWANIE), A PONADTO:
OPARZENIA TERMICZNE
OPARZENIA CHEMICZNE
PODAWANIE LEKÓW DO POCHWY
Przed wprowadzeniem leku do pochwy pacjentka powinna:
oddać mocz
Po wprowadzeniu leku do pochwy
pozostać w pozycji leżącej
Jeżeli stosowany lek może spowodować zabrudzenia bielizny, należy o tym powiedzieć pacjentce, co pozwoli jej na wybór bielizny do zabiegu lub użyciu podpasek higienicznych
Płukanie pochwy może być wykonywane różnymi sposobami w zależności od stanu pacjentki:
w pozycji siedzącej na muszli klozetowej
w łóżku na basenie ub na fotelu ginekologicznym
Do płukania używa się kanki pochwowej o końcu zaokrąglonymi z licznymi małymi otworami oraz około 1 litra zleconego płynu antyseptycznego o temperaturze do 42*C. Zabieg należy wykonać w takich warunkach aby pacjentce zapewnić intymność.
Kolory igieł
pomarańczowa -0, 5 mm
niebieskie - 0,6 mm
czarne - 0,7 mm
zielone - 0,8 mm (nabieranie leków)
żółte - 0,9 mm
różowa - 1,2 mm