Zdrowie - noramlny stan ustroju, którego czynność i struktura są prawidłowe, układy regulujące zapewniają stan wewnętrznej równowagi oraz zdolność przystosowania się do warunków zewnętrznych.
Choroba - stan zmniejszonej zdolności przystosowawczej ustroju, w którym występuje zaburzenie jego czynności.
Okresy choroby
Okres utajony, wylęgania (choroby zakaźne)
Okres zwiastunów - od pierwszych zwiastunów do pełnego rozwoju
Okres jawny - istnieją podstawowe objawy kliniczne
Klasyfikacja chorób
Ostre - gwałtowne, od kilku godzin do kilku tygodni
Podostre - łagodniejsze od ostrych, od kilku do kilkunastu tygodni
Przewlekłe - małe nasilenie objawów
Śmierć i jej znamiona
Przez śmierć rozumiemy przerwanie życia wszystkich narządów i tkanek ustroju.
Śmierć kliniczna jest to ustanie krążenia lub oddychania przy zachowanych funkcjach mózgu.
Znamiona śmierci:
Plamy opadowe- 3-10h po śmierci
Stężenie pośmiertne, zaczyna się od góry 2-4h po śmierci, całkowite 8h, ustępuje po ok. 4 dniach
Oziębienie zwłok- zależy od tuszy, ubrania i warunków
Rozkład gnilny- zielonkawe zabarwienie powłok brzusznych, w odraniźmie gromadzą się gazy gnilne, odór
Zmiany w oku- w chwili śmierci źrenice szerokie, potem zwężają się, następnie rogówka i spojówki matowieją, gałka oczna zapada się do oczodołu,
Krwotok (heamorrhagia)
Ujście krwi w pełnym jej składzie poza naczynie lub serce.
Krwinkotok
Wyjście poza ściane naczynia wyłącznie elementów morfotycznych, gł. Erytrocytów.
Krwotok miąższowy występuje w naczyniach włosowatych.
Tamponada serca wylew krwi do worka osierdziowego, uciskanie żył głównych.
Wylanie się krwi do tkanek powoduje powstanie krwiaka bądź ogniska krwotocznego.
Krwiak- krew tylko rozpycha i uciska tkanki, nie powodując ich uszkodzenia, najprostszy przykład siniak.
Niebezpieczne umiejscowienie krwiaka to ośrodkowy układ nerwowy, krew nie niszczy tkanki mózgowej, lecz powoduje wzrost ciśnienia śródczaszkowego co prowadzi do wklinowania mózgu.
Ognisko krwotoczne- wynaczyniona krew niszczy fragment narządu.
W mózgu i trzustce powstają jamy poudarowe, w innych narządach blizny
Pierwotnym następstwem krwotoku jest zmniejszenie objętości krwi krążącej, łagodzone poprzez mechanizmy wyrównawcze, uwalnianie krwi ze śledziony, zmniejszenie wydalania moczy, szybsza wymiana gazowa, wzrost tętna. Jeśli to nie wystarcza dochodzi do wstrząsu.
Z powodu niedotlenienia tkanek powstają w nich substancje wywołujące poszerzenie naczyń i przepełnienie ich krwią co prowadzi do zastoju.
Przekrwienie- przepełnienie naczyń krwionośnych ponad normę fizjologiczną.
Przekrwienie czynne- tętnicze, zwiększony dopływ krwi do tkanek, skutek zapalenia i powstania tkanki martwiczej
Przekrwienie bierne- żylne, krew zalega w żyłach. Skutek niewydolności serca, niedrożności żyły, niewydolnośc lewokomorowa prowadzi do przekrwienia płuc
mieszane
następstwa przekrwienia biernego:
Obrzęk
Przesięk do jam ciała
Sinica powłok
Krwinkotoki
Zmiany wsteczne w narządach miąższowych
Nieżyt błony śluzowej u. oddechowego i pokarmowego.
Niedokrwienie- niedostateczny dopływ krwi tętniczej do narządów.
Przyczynami są:
Działanie nerwów naczynioczuciowych(pobudzenie nerwów zwężających lub porażenie rozszerzających)
Zmiany anatomiczne, np. miażdżyca, zakrzepica, zator, nowotwór, wstrząs
Skutki:
Zanik narządu, zmiany zwyrodnieniowe
Skazy płytkowe nabyte-konsekwencja uszkodzenia szpiku przez różne procesy patologiczne
Chorobe popromienna, białaczke, zatrucia lekami.
Najczęstszą skazą osoczową wrodzoną jest hemofilia.
Skaza osoczowa nabyta to koagulopatia ze zużycia, czyli konsekwencja zespołu wykrzepiania wewnątrznaczyniowego.
Skrzep-hamuje wypływ krwi z uszkodzonego naczynia.
Zakrzepica polega na tworzeniu się w świetle naczyń lub jam serca skrzeplin. Głównym składnikiem skrzepliny są płytki krwi. Jest kruchym, matowym, szaroczerwonym tworem, przylegającym ściśle do ściany naczynia.
Wyróżniamy skrzeplinę przyścienną, oraz zatykającą
Zejście zakrzepicy:
Organizacja-przerośnięcie tkanką łączną, naczynie staje się trwale niedrożne.
Kanalizacja-tworzą się szczeliny łączące światło naczynia po obu stronach naczynia
Rozmiękanie-jałowe- przez kom. Żerne, zakażone-przez bakterie.
Zwapnienie-sole wapnia odkładają się tworząc kamienie wapniowe.
Zator-polega na zatkaniu światła naczynia przez czop zatorowy przyniesiony z prądem krwi.
Zatory:
Tłuszczowy
Z komórek nowotworowych, powodują przerzuty
Skrzeplina
Z poza ustroju
Powietrzne-powikłanie uszkodzenia dużych żył lub tętnic,
Azotowe-choroba kesonowa
Zawał-nazywamy tak martwicę narządu lub jego fragmentu.
Zawał blady-nagłe niedokrwienie, występuje w sercu, mózgu, nerkach śledzionie.
Zawał czerwony-masywne przekrwienie, niemożliwe do wyrównania przez naczynia oboczne, powstaje najczęściej w jelicie, w płucu i jądrze.
Zejścia zawału
Organizacja
Rozmiękanie
Zwapnienie
Sekwestracja, oddzielenie tkanki martwiczej od zdrowej, powstaje tzw. Martwiak
Obrzęki: zatrzymanie wody w ustroju, głównie w przestrzeni pozakomórkowej. Płyn może mieć cechy przesięku lub w stanach zapalnych wysięku.
W powstawaniu obrzęku główną rolę odgrywają zmiany ciśnienia koloidoosmotycznego i hydrostatycznego, oraz regulacji hormonalnej
Rodzaje obrzęków:
Obrzęk pochodzenia sercowego(aldosteron, wzrost ciśnienia hydrostatycznego)
-----II----- nerkowego(niedobór białek surowicy)
Obrzęk głodowy(niedobór białka, obniżenie ciśnienia koloidowego)
W chorobach wątroby(niedobór białka, wodobrzusze)
Quinckego
Alergiczny(zwiększona przepuszczalność naczyń włosowatych)
Zapalny(zatrzymanie sodu, zwiększona przepuszczalność)
Limfatyczny(utrudniony odpływ limfy)