Anna Dylewska
Maja Ciepielska
Otrzymywanie barwników antocyjanowych z kwiatów malwy.
Celem wykonywanego ćwiczenia było otrzymanie barwnika antocyjanowego - malwiny - z kwiatów czarnej malwy.
Barwniki antocyjanowe są barwnikami roślinnymi należącymi do licznej rodziny rozpuszczalnych w wodzie flawonoidów. Mają charakter glikozydów, czyli w ich skład wchodzą części cukrowe pochodzące najczęściej od glukozy, a rzadziej od: galaktozy, ksylozy, ramnozy i arabinozy. Znaleźć je można w roślinach kwiatowych (za wyjątkiem goździków) oraz niektórych mchach i paprotnikach. Występują głównie w wakuolach komórek epidermy i nadają kolor czerwonej, niebieskiej lub fioletowej barwy ( w zależności od pH soku komórkowego i obecności jonów nieorganicznych w komórce. Interesująca nas malwina która ma barwę fioletową i występuje w kwiatach czarnej malwy oraz w owocach czarnej jagody, borówki i winogronach.
Antocyjany wykazują szereg pozytywnych własności farmakologicznych. Obniżają kruchość naczyń włosowatych i polepszają jakość widzenia wzmagając ukrwienie oka i stymulując produkcję istotnej w procesie widzenia rodopsyny. Mają również działanie przeciwzapalne i przeciwutleniające.
Pierwszym etapem ćwiczenia była ekstrakcja barwnika poprzez dokładne zalanie wysuszonych liści kwiatów malwy bezwodnym metanolem zakwaszonym 1% chlorowodorem i pozostawienie w naszym przypadku na ok. 1 tydzień w ciemnym miejscu - antocyjany są trwalsze w kwaśnym środowisku, a dzięki trzymaniu w ciemnym miejscu powinny rozkładać się lub polimeryzować.
Następnie odsączyliśmy ekstrakt na lejku Bϋchnera i odparowaliśmy nadmiar rozpuszczalnika na wyparce obrotowej do objętości ok. 10 ml. Następnie ekstrahowaliśmy barwnik eterem etylowym . Eter di etylowy słabo rozpuszcza się w wodzie, natomiast dobrze rozpuszcza się w odczynnikach organicznych. Dzięki niemu oczyszczamy preparat z pierwszego rozpuszczalnika. Po zdekantowaniu roztworu etylowego oleistą pozostałość rozpuszczamy w wodzie i sączymy przez karbowany sączek. Następnie uzyskany przesącz oczyszczaliśmy poprzez wytrącanie soli ołowiu (II) używając w tym celu octan ołowiu i metanolu oraz metanolu z chlorowodorem.
Uzyskaliśmy preparat barwnika o konsystencji gęstego syropu. Aby określić wydajność preparatyki i czystość preparatu wykonaliśmy pomiary spektrofotometryczne oraz hydrolizę kwaśną glikozydów i chromatografię podziałową.
Na płytkę celulozową, w której fazę stacjonarną jest woda związana z celulozą, w fazą ruchomą rozpuszczalniki organiczne o polarności mniejszej niż faza stacjonarna, nałożyliśmy wąskimi pasmami roztwory wzorcowe glukozy i ramnozy, ekstrakt alkoholowy po hydrolizie, pozostałość po ekstrakcji hydrolizatu. Po rozwinięciu płytka została spryskana roztworem ftalanu alaniny. Rf otrzymane w wyniku chromatografii podziałowej - dla ramnozy - 0,25; dla glukozy -0,13 dla wodnej pozostałości po hydrolizie -słaba plamka o Rf 0,12, więc możemy przypuszczać że jest to glukoza. Dla ekstraktu alkoholowego po hydrolizie Rf wynosi - 0,17 możemy wiec przypuszczać, że jest to malwidyna. Wszystkie otrzymane Rfy są niższe niż literaturowe.
Na podstawie widma uzyskanego przy użyciu spektrofotometru możemy stwierdzić, że maksimum absorpcji dla naszego barwnika znajduje się przy długości fali 553 nm (wg danych literaturowych długość dla malwiny - 559 nm).