BOTANIKA - WYKŁAD 4 - 27.10.2009
Rodzina: Brassicaceae - krzyżowe
*K2+2C4A2+4!G(2)
Wiele roślin o wartości pokarmowej i paszowej, większość jednak stanowią chwasty, które zawierają trujące glikozydy (gł. w nasionach)
Liście odziomkowe są najczęściej lirowate, zwykle tworzą rozetki
Kwiatostan grono
Działki kielicha w dwóch okółkach, ustawione na krzyż
Spośród sześciu pręcików - cztery wewnętrzne są dłuższe od dwóch zewnętrznych (są czterolistne)
Dwukrotny słupek z tzw. fałszywą przegrodą
Owoc- łuszczyna (znacznie dłuższa niż szersza) lub łuszczynka
Nasiona bezbielmowe
Przedstawiciele: kapusta głowiasta, kapusta brukselska, brukselka, kapusta kalafior, kapusta bezgłowa, kapusta rzepak, kapusta polna, kapusta czarna, rzodkiew zwyczajna, chrzan pospolity, lewkonia, maciejka, lak, miesiącznica trwała, warzucha polska, gorczyca polna, rzeżucha łąkowa, tasznik pospolity, stuliusz lekarski
Rodzina: Solanaceae - psiankowate
*K(5)[C(5)A5]G(2)
Rośliny zielne lub zdrewniałe
Wiele gatunków zawiera trujące alkaloidy i glikozydy
Bikolateralne wiązki przewodzące
Ulistnienie skrętoległe
Kwiaty zebrane zazwyczaj w sierpiki
2-komorowa zalążnia zawierająca liczne zalążki na środkowym łożysku
Owoc - jagoda lub torebka
Przedstawiciele: ziemniak, pomidor, papryka, oberżyna (bakłażan), tytoń szlachetny, petunia, miechunka rozdęta, kolcowój szkarlatny, lulecznica kraińska, pokrzyk wilcza jagoda, lulek czarny, psianka słodkogórz
Rodzina: Papaveraceae - makowate
*K2C2+2AnG(2+n)
Rośliny zielne o liściach skrętoległych i zwykle podzielonych
Kwiaty posiadają dwie, opadające po rozkwitnięciu działki kielicha oraz koronę złożoną z 4 płatków
Pręcików wiele, słupek jeden, górny
Owoc - torebka
Rośliny posiadają różnej barwy sok mleczny (u glistnika żółty, u maku biały - opium)
Przedstawiciele: mak polny, mak lekarski, glistnik jaskółcze ziele
Rodzina: Caryophyllaceae - goździkowate
*K(5)C5A5+5G(5)
Do rodziny należy 98 rodzajów
Rośliny zielne
Ok. 2000 gatunków
W Polsce występuje ok. 100 gatunków
Liście pojedyncze, całobrzegie
Ulistnienie naprzeciwległe
Znoszą bardzo wysokie zanieczyszczenia gleby metalami ciężkimi (ołowiem, cynkiem, miedzią), są stosowane przy rekultywacji środowiska
W łodygach występuje merystem stawowy, który umożliwia wzrost w wielu międzywęźlach równocześnie
Liście wyrastają po dwa naprzeciwko siebie
Owoce - torebki, rzadziej jagody lub orzeszki
Przedstawiciele: kąkol polny, chaber, bławatek, bniec biały, bniec czerwony, firletka, poszarpana, goździcznik skalnicowy, gwiazdnica błotna, rogownica polna
Rodzina: Boraginaceae - ogórecznikowate (szorstkolistne)
*K(5)[C(5)A5]G(2)
Ulistnienie skrętoległe
Liście pojedyncze
Kwiaty przeważnie promieniste
Korona z osklepkami
Pręcików 5
Słupek górny
Zalążnia dwukomorowa, podzielona fałszywą przegrodą
Owoc - czterodzielna rozłupnia
Wszystkie rośliny zawierają rakotwórcze alkaloidy
Przedstawiciele: heliotrop zwyczajny, miodunka ćma, farbownik, niezapominajka polna, ogórecznik lekarski, żmijowiec czerwony, żywokost lekarski
Rodzina: Ericaceae - wrzosowate
*K5C(5)A5+5G(5)dolny
*K4C(4)A4+4G(4)górny
Krzewinki i krzewy, rzadko drzewa (np. niektóre różaneczniki)
Rosną w borach i lasach sosnowych, na kwaśnych glebach, także na torfowiskach
Kwiaty są 4- lub 5-krotne
Korona składa się z 5 płatków
Pręcików jest 10
Słupek zbudowany jest z 5 owocolistków, dolny
Liście pojedyncze, igiełkowate, skrętoległe, blaszka wywinięta jest ku dołowi; zimozielone (nie zasychają na zimę)
W korzeniach występuje mikoryza wewnętrzna - symbioza z grzybami
Owoc - torebka, jeżeli słupek jest górny i jagoda, jeśli słupek jest dolny
Przedstawiciele: borówka czernica, borówka czerwona, borówka bagienna, żurawina błotna, wrzos zwyczajny, wrzosiec bagienny (roślina chroniona), bagno zwyczajne, różanecznik żółty (rododendron) - symetria grzbiecista, mącznica lekarska