STRUKTURA KAPITAŁU
Inwestycja powinna przynieść inwestorowi korzyść.
Korzyścią jest efekt dźwigni finansowej.
Dotyczy on klasycznej teorii kształtowania struktury kapitałowej.
Opiera się ona na teorii, że: da się stworzyć taki udział zasobów kapitałów włąsnych i obcych, przy których uzyskuje się minimalny koszt kapitałów.
Teoria nowoczesna:
Modibiani i Muller uważa się, że koszt pozyskania środków finansowych w długim okresie jest identyczny bez względu na źródło pochodzenia tych środków. Teoria ta dotychczas się nie sprawdziła.
Powinno się kształtować strukturę kapitału wg klasycznej:
Jeśli nie mamy długu koszt kapitału własnego jest wysoki
0 % zadłużenia | 100% zadłużenia
100% kapitału własnego | 0 % kapitału własnego
W miarę pozyskiwania kapitału obcego koszt kapitału maleje i istanieje taka struktura przy której koszt kapitału jest minimalny.
Koszt jest różny w zależności od źródła.
Wielkość ....:
- rzeczywista stopa procentowa
- rynkowa stopa procentowa
Rzeczywista stopa procentowa - wyrażona w procentach korzyść z zaangażowanie w działalność gosp. Kapitału własnego ilustruje kompetencje przedsiębiorstwa, czyli umiejętności pozyskania kapitału.
Rynkowa stopa procentowa - jest wyrażona w %, wyraża koszt jaki należy ponieść w związku z pozyskaniem kapitału obcego z danego źródła. Oferta ze strony zewnętrznych właścicieli, ...
Mamy kształtować taką strukturę kapitału, tak aby zmniejszała koszt, zwiększała korzyść. Musimy doprowadzić do optimum.
Efekt dźwigni finansowej przy stałej stopie zysku brutto = 10%
Sytuacja |
Kapitał Ogółem W tys. zł |
Zysk brutto |
Kapitał |
Rynkowa Stopa % Obcego Kapitału |
Zysk Czysty W tyś. Zł |
Rentowność Kapitału Własnego W % |
|||
|
|
W % |
W tys. zł |
Własny w tyś. zł |
Obcy W tyś. zł |
W % |
W tys. zł |
|
|
I |
100 |
10 |
10 |
100 |
- |
- |
- |
10 |
10,0 |
II |
150 |
10 |
15 |
100 |
50 |
6 |
3 |
12 |
12,0 |
III |
200 |
10 |
20 |
100 |
50 |
6 |
3 |
|
|
|
|
|
|
|
50 |
8 |
4 |
13 |
13 |
IV |
250 |
10 |
25 |
100 |
50 |
6 |
3 |
|
|
|
|
|
|
|
50 |
8 |
4 |
|
|
|
|
|
|
|
50 |
10 |
5 |
13 |
13 |
V |
300 |
10 |
30 |
100 |
50 |
6 |
3 |
|
|
|
|
|
|
|
50 |
8 |
4 |
|
|
|
|
|
|
|
50 |
10 |
5 |
|
|
|
|
|
|
|
50 |
12 |
6 |
12 |
12 |
Ad. II - sytuacja 2 do 1 --> 2 razy więcej kapitału własnego do obcego - ocena pozytywna
Ad. III - 3 tys+ 4 tys - wystąpił efekt dźwigni = 1% Przedsiębiorstwo podwoiło swoje zasoby kapitałowe. Sytuacja 1 do 1
Ad. IV - 3+4+5=12 zmniejsza zysk czysty. Przeważa kapitał obcy. 150 tys długu. (?)
taka sama korzyść. Końcowa rentowność jest taka sama. Sytuacja dopuszczalna.
Rentowność kapitału - korzyść z wykorzystania kapitału własnego.
Jeżeli decyzja przyniosła wzrost rentowności tzn. że była słuszna
Ad. V - za kapitał obcy płacimy 18 tyś. Zła decyzja - tego zadłużenia nie powinno już być. Efekt ujemny, zniszczono wartość.
Maksymalne zadłużenie - 150tyś.
WNIOSKI:
Zawsze przy decyzji o pozyskaniu kapitału obcego należy porównać ze sobą rzeczywistą stopę procentową z rynkową.
Sytuacja 3 - rzeczyw. 10 > rynkowej 8 --> wystąpił efekt dźwigni
Sytuacja 4 - rzeczyw. 10 = rynkowej 10 --> decyzja dopuszczalna
Sytuacja 5 - rzeczyw. 10 < rynkowej 12
Pozyskiwać można kapitał obcy tylko w warunkach mniejszej stopy rynkowej w porównaniu ze stopą rzeczywistą. Zadłużenie może wystąpić do momentu wyrównania się tych stóp.
Ta teoria umożliwia pokazanie jakie jest optimum wielkości (?) przedsiębiorstwa.
K1 > K2 = K3 < K4
K- koszty jednostkowe
X- rozmiary produkcji
Tk - zdolność produkcyjna (techniczne)
Bo - optimum przedsiębiorstwa
*definuje się takie dla produkcji o nieznacznej wielkości
Działanie dźwigni połączonej... ? Brak chyba nie zostało dopowiedziane na kolejnym wykładzie.
INWESTYCJE
Fazy:
Faza przedinwestycyjna
Faza realizacji inwestycji - wykonanie zadań fazy przedinwest.
2.INWESTYCJA - wyrzeczenie się konsumpcji bieżącej na rzecz przyszłych zysków. Cechą charakterystyczną jest uzyskiwanie korzyści w okresie odroczonym.
Dochód narodowy dzielimy na - konsumpcję i inwestycje.
Kryteria podejmowania decyzji w zakresie inwestycji rzeczowych
I etap: wstępna analiza przedsięwzięć inwestycyjnych z punktu widzenia rentowności i wrażliwości tej rentowności
II etap: Określenie okresu i stopy zwrotu zainwestowanego kapitału
III etap: uwzględnienie czynnika ryzyka i czasu (zmiennej wartości pieniądza w czasie)
Następnie podjęcie decyzji inwestycyjnej (wybór wariantu przedsięwzięcia)
Inwestycje to proces bardzo ryzykowany, zwłaszcza inwestycje rozwojowe, które umożliwią zwiększenie zdolności produkcyjnej, kapitału.
Inwestycje .... - szybko uzyskana korzyść
Inwestycja materialna - rzeczowe, powstaje nowa rzecz
Procesy inwestycyjne, różnią siętym od wytwórczych, że tworzymy nową wartość, a w wytwórczych wykorzystujemy powstałe już wcześniej aktywa.
Nieregularność procesów inwestycyjnych.
Procesy wytwórcze są regularne. Produkcja rytmiczna.
I, II etap - stosują metody PROSTE, uproszczone, zakładające, że warunki, które określamy .... będą występowały w całym okresie tworzenia i powstawania korzyści.
Nie uwzględnia się zmiennej wartości pieniądza w czasie !
PRÓG RENTOWNOŚCI -wyjście na zero. Reagowanie na zmiany zewnętrzne. Reakcja na koszty i korzystne lub niekorzystne zmiany cen na produkty, które będziemy wytwarzać dzięki naszej inwestycji.
Próg rentowności może być bardzo wysoki - wcześniej trzeba ponieść bardzo dużą stratę, zanim otrzymamy zwrot.
II ETAP - określamy skalą korzyści. Ile w stosunku do poniesionych kosztów uzyskamy korzyści --> stopa ZWROTU
Metody te nie są obiektywne, ale przybliżają nas do warunków rzeczywistych.
Do uzyskania odpowiedzi na wszystkie pytania, w każdym etapie podejmuje decyzje.
I ETAP - badań przedinwestycyjnych:
-próg rentowności
-wrażliwość
PRÓG RENTOWNOŚCI
Jakie przychody możemy uzyskać w wyniku zainwestowania i wykorzystania tej inw.
WS - wartość sprzedaży
WS = cj * S cj - cena jednostkowa sprzedaży
S - wysokość sprzedaży (produkcji)
KOSZT PRODUKCJI jaki trzeba ponieść aby uzyskać WS
Kp - całkowite koszty produkcji
Kp = Ks + Kz * S Ks - koszty stałe prod.
Kz - jednostkowe koszty zmienne
KS są rezultatem inwestycji. Tworzymy jakiś obiekt trwały a on uczestniczy w wielu cyklach produkcji, przenosząc swoją wartość na produkty- w efekcie jest ona umażana. Jest to koszt amortyzacji (amortyzacja to koszt stały !)
Ws = Kp (próg rentowności)
BEP = KS / (cj-Kz) = S (wyrażenie ilościowe)
BEP1 = cj * [Ks / (cj-Kz)] W wyrażeniu rentowności musimy osiągnąć przychody ze sprzedaży i wtedy dopiero zacznie nam się pojawiać korzyść.
BEP2 = KS / (Sm*(cj-Kz)) *100 Procentowo wykorzystana zdolność produkcyjna.
Sm - wielkość produkcji przy pełnym wykorzystaniu zdolności produkcyjnych
Graficzne wyznaczanie progu rentowności przedsięwzięcia inw.
Wyrażanie ilościowe progu rentowności jest mało wyraziste.
Graficznie im ten punkt leży bliżej początku układu współrzędnych tym lepiej.
WRAŻLIWOŚĆ :
I etap - analiza wrażliwości rentowności
Cjg - graniczna cena jednostkowa sprzedaży
Cjg = (Kz*Sx+Ks) / Sx Sx - zakładana wielkość sprzedaży
Kzg = (Cj*Sx - Ks) / Sx Kzg - graniczny poziom jednostkowe. kosztu zmiennego
Mbc = (Cj - Cjg) / Cj *100 Mbc - margines bezpieczeńśtwa cenowego
Mbkz = (Kzg-Kz) / Kz *100 Mbkz - margines bezpieczeństwa jednostk. k.zmiennych
Jednocyfrowy margines bezpieczeństwa - małe zagrożenie
Dwucyfrowy - duże zagrożenie
II ETAP :
Okres zwrotu nakładów (TZ)
TZ = I / Nf I - suma nakładów inwestycyjnych
Nf - plasowana roczna nadwyżka finansowa (rezultat przedsięwzięcia)
Prosta stopa zwrotu (rentowność całego zainwestowanego kapitału) Rn
Zn - zysk netto
Rn= (Zn+Ok) / I *100 Ok - odsetki od kredytów
2a) Prosta stopa zwrotu (rentowność kapitału zakładowego)
Rk = Zn/K *100 K - kapitał zakładowy
Test pierwszego roku:
(Zn1 + a1) / I > rg Zn - zysk netto w I roku funkcjonowania przedsięwzięcia
a1 - amortyzacja w I roku
rg - wielkość graniczna
Metody do oceny inwestycji na etapie przedinwestycyjnym.
EFEKTYWNOŚĆ INWESTYCJI
Decyzje strategiczne - metody uwzględniają zmienną wartość pieniądza w czasie (tzw. Dynamiczne metody)
Długo oczekujemy na rezultaty dlatego trzeba przeliczyć na wartość dnia dzisiejszego. Umożliwia to DYSKONTO (instrument finansowy umożliwiający przeliczanie przyszłej wartości na obecną).
METODA WARTOŚCI ZAKTUALIZOWANEJ (NPV) /bieżącej, zdyskontowanej/
NPV = NCF0*a0 + NCF1*a1 + NCF2*a2 + ... + NCFn*a0
Dla całego okresu wybieramy poziom dyskonta --> STAŁA WARTOŚĆ STOPY DYSKONTOWEJ
Stosujemy dla przychodów pieniężnych netto -> dyskontujemy dla każdego roku i sumujemy.
ai = (1+r)-i NPVR = NPV / PVJ NPV > 0 gdy jest (+) akceptujemy to przedsięw.
NPV - wartość zakładanego przedsięwzięcia rozwojowego. Wyraża bieżącą wartość związanych z nim wpływów i wydatków pieniężnych. Określa się ją jako sumę zdyskontowanych oddzielnie dla każdego roku przepływów pieniężnych netto będących różnicą między strumieniami wpływów i wydatków w całym okresie objętym rachunkiem.
Im wyższa stopa dyskontowa tym bieżąca (zaktualizowana) wartość nominalna takiego samego przepływu pieniężnego jest mniejsza.
(+) wartość NPV oznacza, że stopa rentowności badanego przedsięwzięcia jest wyższa od stopy granicznej określonej przez przyjętą do rachunku stopę dyskontową
(-) wartość NPV - niższa od granicznej stopy rentowności przedsięwzięcia a więc - nieopłacalność !! z punktu widzenia firmy
*Obliczanie CASHFLOW dla NPV:
NCF = Pi - Kwi + Ai - Ii - Pdi
Pi - Przychody ze sprzedaży, operacji finansowych, zyski nadzwyczajne
Kwi - Koszty rodzajowe, operacji finansowych, koszty uzyskania pozostałych przychodów straty nadzwyczajne, dywidenda
Ai - amortyzacja (zostaje w przedsiębiorstwie)
Ii - przewidywane nakłady inwestycyjne w i-tym roku
Pdi - podatek dochodowy w i-tym roku (CIT)
POZIOM/STOPA DYSKONTOWA
Wyznacza graniczną rentowność przedsięwzięcia i wyznacza się ją uwzględniając:
- aktualną stopę oprocentowania kredytów długoterminowych oferowanych na rynku kapita.
- stopa procentowa płacona przez firmę
- stopa procentowa wyrażająca aktualne koszty pozyskania kapitału będącego w dyspozycji
firmy
Wskaźnik wartości zaktualizowanej netto / [NPVR - (NPV/PVI)]
PVI - zdyskontowane nakłady inwestycyjne
OCENA METODY
Uważana za najbardziej wiarygodną w badaniach przedsięw.inw. i uznawana za kryterium podstawowe
Zalety: (!!!! WAŻNE NA EGZAMIN!!! )
- ujmuje zmienną wartość w czasie
- ujmuje wszystkie dochody i wydatki związane z projektem
- ma zastosowanie przy różnym poziome ryzyka
- przestrzega zasady addytywności
- jedyne kryterium w pełni zgodne z celem firmy w gospodarce rynkowej
- wybór projektu o największym NPV oznacza największy w danych warunkach wzrost wartości rynkowej firmy
Wady:
- zakłada płaską krzywą rentowności w całym okresie trwania projektu, co wynika ze stosowania tej samej stopy dyskontowej w poszczególnych okresach badawczych, a jest to nieprawidłowe gdy choć jeden z wyznaczników kosztów kapitału ulega zmianie
- nie zawiera informacji dotyczącej marginesu ryzyka
- zakłada upraszczająco, że dodatnie przepływy są reinwestowane wg przyjętej stopy dyskon.
II METODA DYNAMICZA
METODA WEWNĘTRZNEJ STOPY ZWROTU
IPRV = r1 + [ (PV*(r2-r1)) / (PV+NV) ] r1 - poziom stopy dysk. Gdzie NPV >0
r2 - poziom stopy dysk. Gdzie NPV <0
PV - wysokość NPV dla r1 (+)
NV - wysokość NPV dla r2 (-)
Wew.st.dysk. to stopa dyskontowa przy której wartość zaktualizowana strumienia wydatków pieniężnych jest równa wartości zaktualizowanej strumienia wpływów pieniężnych.
Taka stopa dysk., przy ktorej wartość zaktualizowana netto NPV analizowanego przedsięwzięcia rozwojowego jest równa zero.
PROCEDURA IRR - metodą iteracyjną liczymy wg procedury:
Ustalamy przepływy pieniężne dla projektu trwającego dłużej niż 1 okres = 1 rok
Zakładamy prawdopodobny stopień zwrotu (stopa dysk.) przy której NPV byłaby bliska zeru (r1) NPV > 0
Obliczamy dla tego poziomu r zdyskontowaną wartość netto NPV
Gdy NPV jest >0 to obliczenia powtarzamy zwiększając odpowiednio wartość st.dysk.
Gdy nadal NPV > 0 podwyższamy stopę r o jeden punkt aż do otrzymania NPV bliskiej lecz mniejszej od zera -> r2 (NPV < 0 )
Gdy ujemne i dodatnie wartości NPV obliczane dla poziomów stopy dyskontowej o różnicy nie przekraczającej jednego punktu procentowego są zbliżone do zera możemy precyzyjnie z wykorzystaniem tej formuły ustalić Rentowność IRR
STOPA DYSKONTOWA:
- instrument finansowy przeliczający przyszłą wartość na bieżącą
- graniczna rentowność
- w IRR oznacza rentowność przedsięwzięcia
OCENA:
Ma podobne cechy jak NPV (uwzględnia koszty, nakłady, zmienną wartość pieniądza w czasie w całym okresie) ale:
Zastosowanie jest nieco ograniczone -> do TYPOWYCH projektów inwestycyjnych
Oraz do projektów Odwrotnych do Typowych.
Projekty Typowe - ten który, ma konwencjonalne (tzn. tylko 1 raz zmieniają swój znak z (-) na (+)) przepływy pieniężne
Przepływy niekonwencjonalne --> - + - + (najpierw nakłady, potem korzyści, itd.)
Projekty Odwrotne do Typowych - przepływy pieniężne na początku są + a potem -
Ma w nich zastosowanie IRR ale wówczas projekt jest efektywny jeżeli IRR ma wartość mniejszą od wartości oczekiwanej stopy zwrotu r
Projekty Sezonowe - też nie ma zastosow. IRR
W projektach całkowicie nietypowych mogą występować liczne poziomy IRR, z których żadna nie ma wartości decyzyjnej. Zakłada się milcząco, że wszystkie przepływy gotówki generowane przez projekt będą reinwestowane według stopy IRR aż do całkowitego zakończenia życia projektu.
NA EGZAMIN:
Obowiązują nas wykłady i materiał z ćwiczeń, w tym np Leasing /warto poczytać ze zbioru zadań teorię ponoć/ bo nie było wszystkiego na wykładach, co zostało przerobione na ćw.
POWODZENIA :-)
9
Koszt PODSTAWA DO PODEJMOWANIA DECYZJI
Kapitału
Optymalna dźwignia
zadłużenie
Tk 1 Tk2 Tk3 Tk4
Koszty
Jedno
Stkowe K4
K1
K2 K3
BO1 B02 BO3 BO 4 X - zdolność produkcyjna
PRZYCHODY ZE SPRZEDAŻY
- koszty sprzedaży wyrobów
- inne wydatki operacyjne
Dźwignia operacyjna
= ZYSK PRZED ODSETKAMI (DOL)
I PRZED OPODATKOWANIEM
( EBIT )
Dźwignia połączona
- odsetki DTL = DOL x DFL
- podatki
= ZYSK NETTO Dźwignia finansowa
(DFL)
- dywidenda z akcji
Uprzywilejowanych
= ZYSK NA ROZWÓJ
(zatrzymany) i na akcje zwykłe (EAC)
EAC-ilość akcji zwykłych
= ZYSK NA 1 AKCJĘ ZWYKŁĄ
(zysk na akcje / ilość akcji)
WS
KP
WS=cj*S
ZYSK
Kp=Ks+Kz*S
BEP
KS
STRATA
S1 S