Prawo finansowe W IV Wyklad 14, administracja, II ROK, III Semestr, rok II, sem IV, prawo finansowe


Prawo finansowe W IV Wykład 14.04.2005.

Prawo finansów publicznych i jego stosowanie

Jeżeli chodzi o finanse publiczne, to zapis w Konstytucji odsyła do Ustawy o finansach publicznych. Istotne jest określenie metod zarządzania finansami publicznymi oraz sposobów gromadzenia środków na cele publiczne oraz źródeł tych środków.

Zgodnie z art.3 Ustawy o finansach publicznych środkami publicznymi są:

  1. dochody publiczne

  2. środki pochodzące z budżetu Unii Europejskiej

  3. środki pochodzące ze źródeł zagranicznych, niepodlegające zwrotowi

  4. przychody budżetu państwa i budżetów jednostek samorządu terytorialnego oraz innych jednostek zaliczanych do sektora finansów publicznych pochodzące:

  1. ze sprzedaży papierów wartościowych oraz innych operacji finansowych

  2. z prywatyzacji majątku Skarbu Państwa oraz majątku jednostek samorządu terytorialnego

  3. ze spłat pożyczek udzielonych z środków publicznych

  4. z otrzymanych pożyczek i kredytów

  1. przychody jednostek zaliczanych do sektora finansów publicznych uzyskiwane w związku z prowadzoną działalnością oraz pochodzące z innych źródeł

Dochodami publicznymi są:

  1. daniny publiczne, do których zalicza się podatki oraz inne świadczenia pieniężne, których obowiązek ponoszenia na rzecz państwa, jednostek samorządu terytorialnego oraz innych jednostek zaliczanych do sektora finansów publicznych wynika z odrębnych ustaw

  2. pozostałe dochody uzyskiwane przez jednostki sektora finansów publicznych, do których zalicza się:

  1. opłaty

  2. dochody z mienia, a w szczególności z najmu oraz dzierżawy i innych umów o podobnym charakterze oraz dywidendy od wniesionego kapitału

  3. dochody ze sprzedaży majątku, rzeczy i praw, dochody ze świadczenia usług

  4. spadki, zapisy, darowizny w postaci pieniężnej

  5. inne dochody uzyskane na podstawie odrębnych przepisów, o ile SA pobierane przez organy finansowane z dochodów publicznych lub przez podległe albo nadzorowane przez te organy jednostki

Ustawa przewiduje dokładnie, na co mogą być przeznaczone środki publiczne.

Środki publiczne mogą być przeznaczone na:

  1. wydatki publiczne

  2. rozchody budżetu państwa i budżetów jednostek samorządu terytorialnego

Rozchody publiczne to:

→ spłaty otrzymanych pożyczek i kredytów

→ wykup papierów wartościowych i inne operacje finansowe

→ udzielone pożyczki

Finanse publiczne

0x08 graphic
0x08 graphic

dochody wydatki

przychody rozchody

dochody- środki pieniężne, które wpływają co roku w tej samej kwocie i z tych samych źródeł

przychody- środki pieniężne pojawiające się okresowo tylko w konkretnym roku

wydatki- środki publiczne związane z funkcjonowaniem państwa i jego organów; bieżące, stałe koszty związane z funkcjonowaniem instytucji

rozchody- środki publiczne pojawiające się okresowo, zmienne

Środki publiczne są przeznaczone na funkcjonowanie sektora finansów publicznych.

Do sektora finansów publicznych zalicza się:

    1. organy władzy publicznej, organy administracji rządowej, organy kontroli państwowej i ochrony prawa, sądy i trybunały, a także jednostki samorządu terytorialnego i ich organy oraz związki

    2. jednostki budżetowe, zakłady budżetowe i gospodarstwa pomocnicze jednostek budżetowych

    3. fundusze celowe

    4. państwowe szkoły wyższe

    5. jednostki badawczo-rozwojowe

    6. samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej

    7. państwowe lub samorządowe instytucje kultury

    8. Zakład Ubezpieczeń Społecznych, Kasę Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego i zarządzane przez nie fundusze

    9. Narodowy Fundusz Zdrowia

    10. Polską Akademię Nauk i tworzone przez nią jednostki organizacyjne

    11. państwowe lub samorządowe osoby prawne utworzone na podstawie odrębnych ustaw w celu wykonywania zadań publicznych, z wyłączeniem przedsiębiorstw, banków i spółek prawa handlowego (działają one na własny rachunek, są nastawione na zysk)

Sektor prywatny może skorzystać z dotacji publicznych np. umorzenie zaległości podatkowych.

Środki publiczne określamy jako finanse publiczne, które obejmują procesy związane z gromadzeniem środków pieniężnych oraz ich rozdysponowywaniem. Na ten proces składa się:

• pobieranie i gromadzenie dochodów

• wydatkowanie środków publicznych

• finansowanie deficytu

• zaciąganie zobowiązań angażujących środków publicznych

• zarządzanie środkami publicznymi

• zarządzanie długiem publicznym

Deficyt budżetowy- występuje, kiedy zachodzi ujemna różnica między dochodami a wydatkami publicznymi; różnica ta musi być ustalona na konkretny okres czasu- na rok budżetowy

Dług publiczny -nominalne zadłużenie podmiotu sektora finansów publicznych ustalone po wyeliminowaniu przepływów finansowych pomiędzy podmiotami należącymi do tego sektora.

Państwowy dług publiczny obejmuje zobowiązania sektora finansów publicznych z następujących tytułów:

▫ wyemitowanych papierów wartościowych opiewających na wierzytelności pieniężne

▫ zaciągniętych kredytów i pożyczek

▫ przyjętych depozytów

▫ wymagalnych zobowiązań:

- jednostek budżetowych

- wynikających z ustaw i orzeczeń sądu, udzielonych poręczeń i gwarancji oraz innych tytułów

Zarządzanie długiem Skarbu Państwa spoczywa na Ministrze Finansów. Ma on obowiązek przedstawienia strategii zarządzania długiem publicznym oraz określa w drodze rozporządzenia szczegóły klasyfikacji tytułów dłużnych oraz okresy ich zapadalności (terminy spłaty)

Zasada jawności i przejrzystości finansów publicznych

W Polsce zasada ta nie jest wyodrębniona w formie ustawy. Jest ona częścią innych aktów prawnych. Zarządzanie finansami publicznymi jest postrzegane jako pewien standard. Poza Konstytucją i Ustawą o finansach publicznych inne akty poruszają zasady jawności i przejrzystości:

> Ustawa z 8 sierpnia 1996 roku O zasadach wykonywania uprawnień przysługujących SP i wydane na jej podstawie rozporządzenia określające tryb prowadzenia i publikowania danych o majątku SP

> Ustawa z 30 czerwca 2000 roku O pomocy publicznej dla przedsiębiorców, która zawiera przepisy dotyczące obowiązków informacyjnych nałożonych na podmioty udzielające pomocy publicznej i nadzorujące udzielanie tej pomocy

Zasada jawności i przejrzystości rozwinięta jest też w ustawach powołujących poszczególne agencje rządowe, które zawierają przepisy określające tryb planowania i sprawozdawczości powoływanych instytucji.

Art.61 Konstytucji- Obywatel ma prawo uzyskania informacji o działalności organów władzy publicznej oraz osób pełniących funkcje publiczne.

Prawo to obejmuje również uzyskanie informacji o działalności organów samorządu gospodarczego i zawodowego a także innych osób i jednostek organizacyjnych w zakresie, w jakim wykonują one zadania władzy publicznej i gospodarują mieniem komunalnym lub majątkiem SP.

Ograniczenie tego prawa może nastąpić ze względu na określone w ustawach prawa wolności obywateli.

Według art.11 Ustawy o finansach publicznych finanse publiczne są jawne.

Na jawność finansów publicznych składają się:

  1. jawność i dostęp do debaty budżetowej na poziomie centralnym i na poziomie lokalnym

  2. podawanie do publicznej wiadomości poziomu dotacji udzielonych z budżetu państwa i budżetów lokalnych

  3. ogłaszanie przez Ministra Finansów zbiorczych danych dotyczących sektora publicznego

  4. ogłaszanie i udostępnianie corocznych sprawozdań dotyczących finansów i działalności należących do sektora finansów publicznych

Zasada jawności koresponduje z zasada przejrzystości, która wynika z art. 11,12,13,14.

Wszystkie jednostki sektora publicznego stosują jednolite zasady rachunkowości, co jest koniecznym warunkiem kompleksowości sporządzania analiz finansów publicznych.

Art.12 ustawy nakłada na Ministra Finansów obowiązek ogłaszania co pół roku:

• kwoty długu

• zobowiązań z tytułu poręczeń i gwarancji

• relacji tych wielkości do PKB

Ustawa w tym względzie jest rygorystyczna i dokładnie reguluje terminy. Poziom długu publicznego i relacja do PKB musi być ogłoszona do 31.05. następnego roku a tego roku do 30.09. Poziom długu publicznego nie może przekroczyć 60% PKB.

Zgodnie z art.13 ustawy Minister Finansów jest upoważniony do określenia systemu klasyfikacji publicznych dochodów, przychodów, wydatków i rozchodów oraz tytułów finansujących wynik. Są to szczególne zasady klasyfikacji budżetowej regulowane rozporządzeniem Ministra Finansów.

Art.14 ustawy określa zasady rachunkowości dla jednostek sektora publicznego. Zasady te nie wynikają wprost z ustawy, ale reguluje ona, że kwestie te zawarte są w rozporządzenie Ministra Finansów, które w szczególności określa:

→ jednolity plan kont dla jednostek sektora finansów publicznych

→ szczególne zasady rachunkowości budżetowej i gospodarki pozabudżetowej

→ zasady rachunkowości oraz plany kont dla organów podatkowych w zakresie poboru rozliczenia podatku, opłat oraz nieopodatkowanych należności budżetowych

Rozporządzenie musi korespondować z Ustawa z 29 września 1994 roku O rachunkowości oraz standardami międzynarodowymi.

Ustawa ma gwarantować, że dane będą zbierane wg ustalonych zasad i będą miały charakter użyteczny.

Zasada jawności i przejrzystości ma pełnić dwie funkcje:

►poprawić efektywność zarządzania finansami publicznymi

►ma stanowić podstawę do budowy społeczeństwa obywatelskiego, które ma prawo wiedzieć, z jakiego tytułu płaci podatki oraz na co są one wydawane.

Zarządzanie finansami publicznymi jest zdecentralizowane, co wynika z Ustawy o finansach publicznych, która mówi o budżecie państwa i budżetach jednostek samorządu terytorialnego. Pogłębieniem tego jest Ustawa z 11 listopada 2003 roku o dochodach jednostek samorządu terytorialnego.



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Prawo finansowe wyklad18.04, administracja, II ROK, III Semestr, rok II, sem IV, prawo finansowe
Prawo finansowe wyklad 23, administracja, II ROK, III Semestr, rok II, sem IV, prawo fi
Prawo ochrony srodowiska Wyklad 06, administracja, II ROK, III Semestr, rok II, se
Wykłady Stelina, Administracja II rok, Prawo pracy, Wykłady
Wykłady Żukowskiego, Administracja II rok, Prawo administracyjne, Wykłady
Postepowanie administracyjne wyklad 25, administracja, II ROK, III Semestr, rok II, sem IV, postępow
Postepowanie administracyjne W IV Wyklad 16, administracja, II ROK, III Semestr, rok II, sem IV, pos
Postepowanie administracyjne Wyklad 06, administracja, II ROK, III Semestr, rok II, sem IV, postępow
Wykład 14, psychologia, II rok, procesy poznawcze cz. II
Zagadnienia konsty opraacowane wykład, studia, Administracja I stopnia, I rok Administracji, Konstyt
FARMAKOLOGIA, FARMAKOLOGIA wykład 14, FARMAKOLOGIA wykład 14 (18 II 02)
PWiK - Wykład 14-03-2008, Budownictwo S1, Semestr IV, PWiK, Wykłady, PWiK 2
Prawo administracyjne I i II sem, prawo administracyjne
Psychologia rozwojowa - Brzezińska - wykład 14 - Dzieciństwo pierwszy rok życia, Pierwsze trzy lata
Wykłady ?rczyk mgr II sem
materialy do wykladu dla Polit, Zarządzanie PWr, III semestr, Rachunkowość finansowa
administracja II sem wykņšad

więcej podobnych podstron