1. Pojęcie i funkcje szkoły
Szkoła jako instytucja i środowisko społeczno - wychowawcze
Szkoła stanowi podstawowy system intencjonalnej edukacji, wychowania i opieki.
Szkoła to grupa zespolona szczególnego rodzaju więzią wynikającą zarówno z zadań szkoły jaki trwałych stosunków tworzących się między nauczycielami i uczniami oraz w grupach rówieśniczych, wśród kolegów.
Szkoła jest instytucją oświatowo - wychowawczą, która zaspokaja potrzeby ludzkie jak:
Poznanie, samourzeczywistnianie, współżycie, uzyskanie odpowiedniego prestiżu i pozycji, uznanie, zapewnienie bytu, uczestniczenie w realizacji idei ważnych społecznie itp. Stanowo jeden z elementów systemu oświatowego rozumianego jako zespół wszystkich typów instytucji oświatowo - wychowawczych czynnych w określonym kraju i czasie. Obejmuje swym zasięgiem wszystkie rodzaje szkół, które składają się na system edukacji państwowej i prywatnej, podstawowej i średniej, aż do szkół wyższych zawodowych i magisterskich. Obejmuje też wszelkiego rodzaju szkoły specjalistyczne, studia podyplomowe czy też formy permanentnego kształcenia. W tradycyjnym modelu szkoły - instytucja zastępuje człowieka, gdzie człowiek jest „funkcjonariuszem”, spełniającym przypisaną mu funkcję. Powoduje to w szkole jako środowisku wychowawczym teatralność zachowań oraz daleko idącą rozbieżność między założoną wychowawczą funkcją szkoły a jej funkcją rzeczywiście realizowaną.
Funkcje szkoły:
Funkcje szkoły - określony sposób działania związany z rozwijaniem i zaspokajaniem potrzeb oraz aspiracji społeczeństwa, zwłaszcza w zakresie edukacji i wychowania. Szkoła jest więc syntezą ról społecznych związanych z określoną zbiorowością społęczna zlokalizowaną w czasie i przestrzeni, wpływającą na zachowanie i postępowanie ludzi, umożliwia im działanie w różnych dziedzinach.
Szkoła wypełnia szereg Funkcji:
Zewnętrznych które wypływają z postanowień zbiorowości powołującej szkołę do istnienia; zapewnienie ciągłości kulturowej, rozwoju kulturowego i podnoszenia aspiracji kulturowych społeczeństwa; ideologiczna zwłaszcza polityczna oraz norm moralnych i obyczajowych w zakresie współżycia ludzi; struktury społeczno - zawodowej wyznaczającej role społeczne, kariery zawodowe i sposób życia społeczności lokalnej: podnoszenie prestiżu społeczności, poziomu kulturowego itp.
Wewnętrznych - dotyczą zjawisk wewnątrz szkolnych, są związane z realizacją podstawowych zadań edukacyjnych
Inny podział funkcji szkoły to:
Funkcje założone (dotyczą oczekiwań i pragnień społeczeństwa, są reakcją na istniejące potrzeby i problemy społeczne, współczesne zadania i wyzwania cywilizacyjne w aspekcie lokalności, europeizacji i globalizacji, odpowiadają jak szkoła ma przygotowywać otwarte i demokratyczne, aktywne, kreatywne i odpowiedzialne społeczeństwo
Funkcje rzeczywiste to procesy faktycznie dokonujące się w szkole, obejmujące nie tylko działania wychowawcze zamierzone, ale i niezamierzone, czyli socjalizację wewnątrz szkolną, program ukryty szkoły, jej rzeczywiste warunki i rezultaty pracy.
Podstawowe założone funkcje szkoły i nauczyciela to :
Dydaktyczna (nauczająca, kształcąca), wychowawcza, opiekuńcza, orientujaca (orientacji szkolnej, zawodowej i życiowej), selekcyjna, środowiskowa, diagnostyczna (badawcza), socjalizacyjna resocjalizacyjna, innowacyjno - reformatorska, organizacyjna (pracy własnej i zbiorowej)
Zadania nauczyciela (szkoły) wg. W. Okonia:
1. transmisja wiedzy i doświadczenia w celu przygotowania młodzieży do życia w społeczeństwie ludzi dorosłych
2. rozwijanie sil twórczych i zdolności innowacyjnych młodzieży
3. kształtowanie postaw i charakteru młodzieży
4. organizowanie działalności praktycznej dzieci i młodzieży, stwarzanie warunków dla ich samodzielnej działalności
5. posługiwanie się nowoczesną technologia kształcenia
6. sprawdzanie i ocenianie osiągnięć szkolnych uczniów.
7. przygotowanie uczniów do uczenia się przez całe życie
Inna klasyfikacja zadań nauczyciela ( wg. S. Słomkiewicza): rozwijanie samodzielności i zainteresowań uczniów, pobudzanie ich aktywności poznawczej i praktycznej, kształtowanie postaw i systemu wartości.
Najważniejszy cel szkoły - sprzyjanie optymalnemu rozwojowi intelektualnemu, psychicznemu i moralnemu jednostki. „Nauczyciel, gdy chce naprawdę być dobry - pisze J. Janowski - szybko orientuje się, że stoją przed nim ogromne zadania. Aby dobrze uczyć, musi być jakoś zaakceptowany, by być akceptowanym - musi wyrobić sobie pewien styl komunikowania się z klasą, by się kontaktować - trzeba uczniów zrozumieć, by ich rozumieć - trzeba ich poznać”
Ważnymi komponentami szkoły jako środowiska społeczno - wychowawczego są nauczyciele, uczniowie i rodzice z tendencją do ich podmiotowej roli w życiu społecznym i wychowawczym szkoły. W procesie optymalizacji pracy szkoły istotną rolę odgrywa samokontrola i samoocena oraz postawa badawcza nauczyciela. Miarą i kryterium efektywności pracy wychowawcy mogą być starannie dobrane pytania wnikające w to, co rzeczywiście dzieje się w szkole - czy organizowane w niej warunki wychowawcze wpływają na takie, a nie inne postawy i zachowanie uczniów. W efektywnym procesie wychowania w rozwoju osobowości, samorządności i postaw społecznych młodego pokolenia konieczny jest współudział uczniów i ich rodziców, a także środowiska lokalnego.
Formy powiązania szkoły z rodziną
Zarówno szkoła jak i rodzina jako najbliższe dziecku środowiska wychowawcze nie mogą prawidłowo wypełniać swych zadań i funkcji bez ścisłego współdziałania i systematycznej zorganizowanej współpracy. Efekty działalności wychowawczych szkoły zależą od form i metod współpracy z rodziną.
Współpraca doraźna: organizowane sporadycznie konferencje rodzicielskie, rozmowy indywidualne nauczycieli z rodzicami, informacje o przebiegu postępów szkolnych ucznia. Bardzo ważną formą współpracy jest poznanie warunków życia uczniów. Lustracja środowiska rodziny pozwala dotrzeć do źródeł niepowodzeń szkolnych dziecka i wpłynąć na wprowadzenie zmian w jego życiu domowym.
Współpraca stała to powoływanie stałych komitetów rodzicielskich przy szkole, upowszechnianie wśród rodziców wiedzy pedagogicznej w formie pogadanek, odczytów, wydawnictw popularnych dla rodziców i wychowawców z zakresu pedagogiki, psychologii higieny szkolnej i szeroko rozumianych problemów wychowawczych, udziału w zajęciach organizowanych przez uczelnie.
Można mówić też o współpracy: indywidualnej i zbiorowej.
Trzy poziomy współpracy trójpodmiotowo-partnerskiej rodziny ze szkołą:
1.Współpraca elementarna - współpraca konkretnych rodziców, konkretnych dzieci i konkretnych nauczycieli, których łączą wspólne wartości, powinności i działania. Są to stosunki zindywidualizowane, oparte na humanistycznych relacjach międzyludzkich za pomocą takich form współpracy jak: negocjowanie na początku roku szkolnego indywidualnego planu zamierzeń wychowawcy, rodziców i uczniów, organizowanie konsultacji nauczyciela, rodziców i ucznia z pedagogiem lub psychologiem, spotkania w ważnych sprawach bieżących w szkole lub w domu, spotkania okazjonalne i przypadkowe.
2. Poziom współpracy zintegrowanej ogranicza się do terenu klasy szkolnej. Odbywa się w takich formach jak: wywiadówki z udziałem trzech partnerów zebrania informacyjne dla rodziców i uczniów przed lub wraz z rozpoczęciem roku szkolnego oraz po lub wraz z zakończeniem roku szkolnego, klasowe spotkania towarzyskie, „godziny szczerości” w sytuacjach napięć i konfliktów, przypadkach bierności bądź jawnej lub ukrytej opozycji z udziałem rodziców, nauczycieli i uczniów, udział rodziców w wycieczkach klasowych itp.
Wymienione formy mogą być dopełniane spotkaniami zespołowymi: rodzice - nauczyciele, rodzice - dzieci, nauczyciele - uczniowie lub tylko rodzice, nauczyciele, uczniowie.
3. poziom trzeci - współpracy instytucjonalnej opiera się na demokratycznie wyłanianej reprezentacji rodziców, uczniów i nauczycieli, którzy kojarzą oddalone interesy podmiotów edukacyjnych z ogólnymi interesami społeczeństwa i państwa. Podstawową formą pracy są zebrania społecznej rady szkoły, podejmujące zadania wynikające z przepisów oświatowych i planów własnych, organizowanie wyboru wychowawców klas, „skrzynki życzeń” dla uczniów, rodziców i nauczycieli, prowadzenie sondaży społecznych na tematy aktualnych zjawisk, problemów i propozycji zmian w szkole, ocena funkcjonowania szkoły w różnych zakresach, koordynowanie pracy rzeczników praw ucznia, rodziców i nauczycieli, nadzór nad wyposażeniem i funkcjonowaniem biblioteczki szkolnej itp.
Współpraca szkoły z rodziną i środowiskiem lokalnym w znacznej mierze zależy od kultury pedagogicznej społeczeństwa jako warunku jej głębokich, jakościowych, rezultatów, ale też i ważnych końcowych efektów, zamierzeń tejże współpracy, opartej na dialogu partnerstwie i współodpowiedzialności.
2. Klasa szkolna - pojęcie, struktura, pozycja ucznia w klasie szkolnej
Klasa szkolna- mała grupa społeczna utworzona w sposób instytucjonalny, o dwoistej strukturze (formalnej i nieformalnej), choć nie jest wyizolowana, lecz stanowi jedno ogniw w systemie szkoły.
Część cech klasy wynika z przyjętych celów pracy dydaktyczno wychowawczej, z charakteru tradycji, zasad i norm działania instytucji szkoły oraz z tego, że warunki życia i nauki są tu określone normami czasowymi i fizycznymi. Duże znaczenie ma istnienie stałych, odgórnie zorganizowanych klas, podział pracy na godziny lekcyjne, nauka w wyznaczonych salach oraz sposób uczestnictwa w lekcjach, a nierzadko rutyna. Uczeń nie ma wpływu, do której klasy będzie należał, na wybór uczniów w tej klasie, wychowawcy czy nauczycieli, na odbiór celów, do realizacji których klasa jest powołana. W wyniku tego indywidualne oczekiwania i potrzeby ucznia nie zawsze odnoszą się do tych samych celów, co pociąga za sobą dwoistość struktury klasy, konflikty i niepowodzenia.
Klasa szkolna to zespół uczniów wzajemnie na siebie oddziałujących, którzy różnią się zajmowanymi w nim pozycjami i rolami oraz mają wspólny system wartości i norm regulujących ich zachowanie w istotnych dla klasy sprawach.
Pozycja społeczna ucznia - to miejsce, jakie zajmuje on w grupie w stosunku do innych członków. Jest ona zwiazana ze społeczną opinią klasy szkolnej o uczniu, wobec któ®ego jej członkowie żywią oczekiwania co do sposobu wypełniania funkcji i zadań związanych z daną pozycją. Gdy uczeń dobrze spełnia te oczekiwania grupa daje mu szereg uprawnień. Z badań wynika, że uczniowie o niskiej pozycji społecznej w klasie częściej przejawiają negatywne podstawy wobec klasy, niż uczniowie o wysokim statusie społecznym
Pozycję społeczną ucznia w klasie szkolnej warunkują: poziom umysłowy, poziom rozwoju fizycznego, płeć, wiek, czynniki środowiska rodzinnego tj. stam materialny rodziny, poziom wykształcenia i wykonywana praca rodziców itp., własna aktywność, poziom osiągnięć, stosunek do norm i zasad postępowania.
Struktura klasy szkolnej.
Jest to układ powiązanych ze sobą pozycji takich jak np. Zajmowanie w grupie miejsca zależnie od stopnia okazywanej i m. Sympatii lub antypatii przez innych uczniów, osiąganych dobrych lub złych wyników w nauce.
Każda struktura typowa dla klasy szkolnej jako grupy społecznej ma z reguły charakter hierarchiczny. Znaczy to że w obrębie określonej struktury klasy można mówić o wysokich i niskich pozycjach zajmowanych przez uczniów. Np. sympatia najwyżej są ci najbardziej lubiani, najniżej ci najmniej lubiani.
Różne struktury klasy szkolnej.
Struktura władzy, utworzonej m.in. ze względu na pełnione przez uczniów funkcje w klasie,
Struktura socjometryczna, powstająca w zależności od odczuwanej sympatii i uznania, a także popularności i żywionych uczuć niechęci lub wrogości wśród uczniów danej klasy.
Struktura komunikowania się, stanowi układ pozycji uczniów ze względu na ilość otrzymywanych i przekazywanych przez nich informacji.
Struktura formalna i nieformalna klasy szkolnej
Struktura formalna odzwierciedla obowiązujące w klasie przepisy i rozporządzenia władz szkolnych, łącznie z zaleceniami regulaminowymi i zwyczajowymi szkoły. Przejawem jest m.in. wyznaczanie uczniom różnego rodzaju funkcji np. przewodniczący, zastępca, skarbnik, dyżurny, lub też stworzony przez nauczycieli podział na uczniów dobrych, przeciętnych i złych.
Struktura nieformalna powstaje żywiołowo, a więc niezależnie od przepisów czy norm życia szkolnego. Jest rezultatem wzajemnych oddziaływań uczniów a szczególnie niekontrolowanego ich porozumiewania się ze sobą oraz przejawiania przez nich różnych upodobań, potrzeb, zainteresowań, uzdolnień.
Pozycja jaką zajmuje uczeń w ogólnej strukturze klasy szkolnej, zależy od wielu uwarunkowań:
możliwość wywierania lub niewywierania wpływu na innych np. dzięki pełnieniu czy niepełnieniu określonej funkcji w klasie.
Stopień w jakim uczeń jest lubiany lub nie lubiany przez swych kolegów z klasy
Umiejętność nawiązania kontaktów interpersonalnych z innymi lub jej niedosyt.
Podporządkowanie lub niepodporządkowanie się normom obowiązującym w klasie, szczególnie w jej nurcie nieformalnym.
Wysokie lub zaniżone uzdolnienia intelektualne, w tym także postępy lub zaniedbania w nauce.
Przyjemny lub nieprzyjemny wygląd fizyczny.
SOCJALIZACYJNA ROLA SAMORZĄDU DZIECI I MŁODZIEŻY
Samorządność - zasada współżycia ludzi w grupie, wg której kształtują się oddolne normy społeczne polegające na wewnątrz sterowności grupy, na posiadaniu i rzeczywistym wykorzystaniu uprawnień do podejmowania decyzji wewnątrz grupowych, nie skrępowanych możliwościami organizowania się i solidarnego występowania w obronie interesów grupy.
Samorząd uczniowski to forma organizacji społeczności uczniowskiej, funkcjonująca na demokratycznych zasadach współżycia międzyosobniczego i międzygrupowego. Jest też statutową wewnątrzszkolną organizacją uczniowską, reprezentowaną na zewnątrz przez wybrane spośród nich i przez nich organy przedstawicielskie
Samorząd uczniów - instytucja i metoda wychowania. Idee samorządu dzieci i młodzieży najpełniej wyraził J. Korczak. Jednak korczakowski samorząd jest nie tyle instytucja uczniowską, co formą działania i treningiem współżycia społecznego, który wyrastał z konkretnych potrzeb człowieka. Samorząd istnieje po to, aby każde dziecko miało prawo wykorzystywać wszystkie plusy, które posiada, by zwrócić na siebie uwagę.
Komponenty samorządności uczniów w systemie wychowawczym (wg A. Lewina)
Współ zarządzanie: - dyżury - samoobsługa - opieka - czuwanie starszych nad młodszymi i prace społecznie użyteczne.
Współ gospodarzenie: (samorząd młodzieży w ścisłym znaczeniu) - sąd koleżeński, sejm
Oddziaływanie opinii społecznej: gazetka - plebiscyt życzliwości - wykazy, dyskusje
Socjalna rola samorządu - korzyści wychowawcze:
Uczenie się demokratycznych form współżycia społecznego i organizowania się na zasadzie stowarzyszenia ludzi równych wobec prawa.
Kształtowanie postaw prospołecznych, gotowości do bezinteresownej pomocy innym
Kształtowanie odpowiedzialności, postaw tolerancyjnych, zdolności do empatii i uczuć wyższych
Przywrócenie uczniom poczucia godności i wolności osobistej
Zapewnienie uczniom - w większym stopniu - poczucia bezpieczeństwa w grupie
Korzyści (cele) „pośrednio wychowawcze”
Naturalne powstawanie wewnątrz grupowych norm moralnych, regulujących uznawanie przez uczniów tego, co godziwe i co niegodziwe.
Stworzenie u uczniów poczucia posiadania równych szans we współżyciu z innymi członkami grupy, w zakresie praw i obowiązków, a także szans realizacji aspiracji.
Wzajemne wspieranie się uczniów, współdziałanie, współodpowiedzialność za losy jednostek i grupy, rzecznictwo interesów rówieśniczych i korzystanie z niego.
Spontaniczne i poza formalne tworzenie się zespołów uczniowskich o wewnętrznej strukturze odpowiadającej ich potrzebom oraz wspólnych celach działania.
Wykład 07,12,2008
Edukacja - pewne założone role do wyzwań społecznych
Wychowanie - działanie formalne - pedagoga - Działanie nieformalne
Proces socjalizacji
Szkoła jedno z wielu środowisk wychowawczych.
Edukacja - ciągłą (permanentna) zorganizowana.
Proces: Wychowanie, nauczanie, kształcenie, dokształcenie, samokształcenie.
Kompetencje to wiedza, umiejętności, cechy osobowości, praktyka, krytyczna refleksja, doświadczenie.
Literatura:
1.„Pedagogika” Z. Kwieciński Podręcznik akademicki pod red B. Śliwierskiego tom 1 i 2 Warszawa PWN 2003,2007
2. „Pedagogika Ogólna” T.Hejnicka - Bezwińśka
Działania pedagoga: wychowywać, opiekować, kształcić
3. Kunowski S. Podstawy współczesnej pedagogiki 2000 Warszawa
4. Suchodolski (red) „Pedagogika: podręcznik dla kandydatow na nauczycieli PWN Warszawa 1982
5. Sobocki „Abc Wychowania” Lublin 2003
6. Arentz R. „Uczymy się nauczać” tłum K Kruszewski Wsip Warszawa 2002
7. Kruszewski K. „Sztuka nauczania czynności nauczycielea” Warszawa 1998
8. Pilch. „metodologia badań pedagogicznych”
9. Gnitecki J „pedagogika ogólna z metodologią” Poznań 2004
10. M. Kocór „nauczyciel wobec zmian edukacyjnych w Polsce Rzeszów
Pedagogika jako nauka o wychowaniu czy też o szeroko rozumianej edukacji jest nauką samodzielną gdyż bada zjawiska i sytuacje wychowawcze w kontekście procesów społecznych, a także jako punkt zainteresowań i badań przyjmuje człowieka, wychowanka, jednostki w procesie jej rozwoju. Posiłkuje się włąsną teorią i warsztatem metodologii badań, a także ma już ugruntowane miejsce w systemie nauk oraz swój dorobek teoretyczny, empiryczny.
Początkowo była to nauka o kształceniu, nauczaniu dzieci. Obecnie jest to nauka o kształceniu i wychowywaniu jednostki ludzkiej przez cały okres życia. Przedewszystkim bada, analizuje warunki wychowania, kształcenia, ustale jego cele, treści, metody, formy środki, a także mowe problemy i sposoby ich rozwiązywania. Bada również aktualny stan funkcjonowania edukacji oraz ukierunkowuje działalność pedagogiczną na uzupełnienie jej braków, wypaczeń i wzmacnianie jej stanów.
Pedagogika pełni funkcje:
- diagnostyczną - (określa stan aktualny)
- prognostyczną - (przewiduje rozwój procesów kształcenia, wychowania)
- instrumentalną - (obejmuje konkretne działanie pedagogiczno - edukacyjne)
Zatem pedagog adekwatnie do tych funkcji ma:
- diagnozować
- przewidywać skutki
- projektować swoje działanie
- ewentualnie dalej oceniać i kontrolować
Zatem zadania ogólne pedagogiki dotyczą:
1. gromadzenia wiarygodnych informacji o rzeczywistości wychowawczo - edukacyjnych, a więc odpowiada na pytania: jak przebiegają procesy edukacyjne w poszczególnych placówkach i instytucjach
2. zmierzania do wykrywania zależności między zjawiskami wychowawczymi i formułowaniu wniosków, prawidłowości, teorii metod, procesów edukacyjnych uczenia się, ale również ma wykazywać nieprawidłowości, dysfunkcje, przeszkody w procesach edukacyjnych i uzasadnia konieczności ich eliminacji, dostarcza obiektywnych danych przekształcenia rzeczywistości społeczno - wychowawczych.
3. zajmuje się badaniem środków dydaktycznych (metody, formy) warunkujące efektywną edukację. Daje, konstruuje wzorce, modele, ideał wychowawcy, człowieka przyszłości.
Zadania szczegółowe
1. opracowanie naukowych podstaw treści wykształcenia w ogóle jednostki, społęczeńśtwa
2. zmierza do określenia zależności między różnymi etapami kształcenia
3. zmierza do ustalenia pewnych prawidłowości dotyczących sposobu wychowania człowieka ale w różnych etapach życia.
4. zmierza do określenia kryteriów bycia dobrym nauczycielem ale i kryteriów bycia dobrym uczniem, rodzicem, dyrektorem szkoły
Pojęcia kształcenia to nauczanie i uczenie się.
Szkoła jako najważniejszy element procesu edukacji, jako instytucja społęczna i środowisko społeczno wychowawcze.
Szkoła ma charakter formalny, powołana do realizacji konkretnych celów. Różne szczeble kształcenia różne typy placówek, różne formy kształcenia.
System edukacji
System oświaty
System szkolny
Wykład 10,01,2009
Szkoła CD.
Szkoła to zespół placówek, który ciągnie się przez całe życie od przedszkola, szkoła podstawowa, gimnazjum, szkoła średnia
Równoległe kształcenie w sytuacjach deficytu, barier, trudności wychowawczych.
Rola pedagoga jest bardzo trudna ma bowiem przygotować do życia oraz dać to co daje jednostce.
Rola wychowawcza - media tj radio telewizja komputer.
Szkoła jako instytucja społeczna i środowiskowo - socjalizacyjno - wychowawcza.
Jej założone i rzeczywiste role oraz (podmioty) inne środowiska wychowawcze.
Szkoła to instytucja wychowawcza ma realizować żywotne cele danej społeczności. Jest powoływana przez społeczeństwo i jemu służy.
Od lat poddawana jest krytyce ale i analizie i diagnozie. Służy do realizacji celów potrzebnych społeczeństwu. Ma cele, zadania, organizuje stosunki podwładności, uczeń jako partner. Wspólna polityka, plany zajęć, formalizm który ma prawa i obowiązki.
W szkole obowiązuje wzajemna relacja uczeń - nauczyciel, nauczyciel - rodzic itd. Jest to też środowisko socjalizacyjne. Ma nieść pomoc w rozwoju.
Szkołą jako instytucja pełnić ma wiele założonych funkcji
- kształcącą
- wychowawczą
- opiekuńczą
W ramach tych funkcji:
- funkcja diagnostyczna
- funkcja socjalizacyjna
- funkcja resocjalizacyjna
- funkcja kompensacyjna
- funkcja innowacyjna, twórcza
- funkcja reformatorska
- funkcja demokratyczna
Ma realizować ogólne wymagania (ustawa z 1999r?) wspólne uniwersalne wartości oraz polityka lokalna to wymogi od nauczyciela.
Nauczyciel realizuje odgórne założenia, reformując system, ale również nowatorstwo poszczególnych nauczycieli.
Funkcje szkoły rzeczywiste:
To faktycznie dokonujące się procesy i doświadczenia nauczycieli oraz ich efekty pracy w szkole. Styl myślenia edukacyjnego nauczyciela
Szkoła pełni funkcje wewnętrzne i zewnętrzne (środowiskowe i ogólno społeczne)
Reformy wewnątrz szkolne przed 1989 i po 1989roku
3 podmioty edukacji!
- uczeń
- rodzic
- nauczyciel - główny podmiot edukacji
Reforma obejmowała 5 obszarów (1999) systemu edukacji:
- dalsze zmiany programowe, standardy
- zmiany w polityce oświatowej
- zmiany w strukturze szkoły (gimnazjum)
- zmiany oceniania ( wewnątrz szkolne, zewnątrz szkolne)
- nowy system awansów nauczycieli, zmiany w systemie finansowania, nadzorowania, zarządzania szkołą.
Określenie wymogów kwalifikacji nauczycieli i powiązane ze ścieżkami awansów zawodowych oraz systemem wynagrodzenia nauczycieli.
oraz z mojej książki:
3. Przemiany oświatowe w Polsce w latach 1989-1999
4. Reforma oświaty z dnia 1 września 1999 roku
5. Krytyka- kryzys współczesnej szkoły
INNE INFORMACJE KTÓRE WARTO PRZECZYTAĆ
Nauczanie to planowa praca nauczyciela z uczniami, organizowana zazwyczaj w szkole, mająca na celu wywołanie określonych form aktywności uczniów, zwanej uczeniem się, a przez to dokonanie pożądanych zmian w osobowości uczniów. W innym rozumieniu nauczanie to kierowanie procesem uczenia się, a więc wywołanie sytuacji warunków i czynności umożliwiających uczenie się tych którzy uczęszczają do szkoły.
O przebiegu i atrakcyjności nauczania decyduje wiele czynników takich jak: cel, treść, organizacja, osobowość nauczyciela, stosowane metody i środki dydaktyczne, poziom wiedzy wyjściowej uczniów, przestrzeganie zaleceń higieny pracy umysłowej, itp.
Kształcenie to ogół czynności i procesów umożliwiających poznanie przyrody, społeczeństwa i kultury jak również osiągnięcie możliwie wszechstronnego rozwoju sprawności fizycznych i umysłowych, zdolności i uzdolnień zainteresowań i zamiłowań, przekonań i postaw oraz zdobycie pożądanych kwalifikacji.
Kształcenie ogólne sprzyja opanowaniu wiadomości i sprawności niezbędnych wszystkim niezależnie od przyszłego zawodu.
Kształcenie zawodowe zapewnia zdobycie kwalifikacji w zakresie jakiejś specjalności zawodowej. Końcowym rezultatem kształcenia jest wykształcenie.
Samokształcenie jest to zdobywanie wiedzy i umiejętności poprzez działalność, której treść cele warunki i środki ustala sam podmiot.
Wychowanie jest to świadoma działalność ludzka, której celem jest wywołanie zamierzonych zmian w osobowości uczniów.
Funkcje szkoły:
dydaktyczna
opiekuńcza
wychowawcza
REKONSTRUKCYJNA polega na odtwarzaniu kultury uniwersalnej i narodowej, przekazywaniu uczniom ciągłości procesu historycznego i odtwarzaniu struktury społecznej.
ADAPTACYJNA polega na przystosowaniu uczniów do zastanych struktur życia społeczno politycznego, wprowadzaniu ich w istniejące i projektowane role społeczne i zawodowe oraz na takim przedstawieniu obrazu świata aby uznali oni istniejący ład społeczny za własny i słuszny.
EMANCYPACYJNA polega na przygotowaniu uczniów do aktywności samokształceniowej i samo wychowawczej oraz do pokonywania istniejących ograniczeń rozwoju i do przekształcenia otaczającego ich świata.
Definicja opieki czym jest i kto powinien być nią objęty.
OPIEKA jest to pomoc dzieciom i młodzieży w zaspokajaniu i rozwijaniu potrzeb oraz wspieranie ich rozwoju przez tworzenie korzystnych warunków dla przebiegu procesu wychowania. Opieka powinna obejmować ogół uczniów nie tylko tych którzy są pozbawieni dostatecznej opieki rodzicielskiej.
Zadania szkoły w zakresie opieki i wychowania:
1. tworzenie w szkole i w środowisku optymalnych warunków rozwoju
2. Zaspokajanie potrzeb biologicznych, psychicznych i społecznych
3. wzbogacanie potrzeb przez rozwijanie zainteresowań i zamiłowań
4. zapewnienie uczniom możliwości indywidualnego rozwoju według posiadanych możliwości
5. prowadzenie działalności korekcyjnej i wyrównawczej
6. pomoc uczniom w wyborze określonego systemu wartości oraz w kreowaniu siebie i odnajdywaniu wśród rzeczywistych warunków życia własnej drogi do ideału pełnego człowieka.
7. wychowanie do czasu wolnego - organizowanie różnych form racjonalnego korzystania z czasu wolnego.
9