1. Ból trzewny: napinanie krezki i rozciąganie narządów jamistych, rozlany, zmienny, chory jest niespokojny, zmienia pozycję, nudności, wymioty, poty, mała bolesność uciskowa, brak wzmożonego napięcia mięśni.
Ból somatyczny: zapalenie ościennej ściennej i krezkowej, stały, lokalizacja dokładna, chory spokojna, nie rusza się, występuje wzmożone napięcie mięśni i duża bolesność uciskowa.
2. Objawy otrzewnowe: ból przy kaszlu, bolesność z odbicia (tzw. objaw Brunberga), wzmożone napięcie mięśni brzucha.
Objawy ostrego brzucha: miejscowe: ból samoistny, ból przy kaszlu, bolesność uciskowa, bolesność z odbicia, wzmożone napięcie mięśni, zatrzymanie gazów i stolca.
ogólne: przyspieszenie tętna, wzrost CTK, skóra blada, wilgotna, odwodniona.
3. ERUS - u. przez odbytnicza, EUS - u. endoskopowa, LUS - u. laparoskopowa.
4. P/wskazania do wykonania badania NMR: pompa insulinowa, rozrusznik serca, I trymestr ciąży, endoproteza stawu biodrowego, protezy z elementami metalowymi, metalowe wszczepy/szwy klipsy, ciała obce metalowe, wewnętrzny aparat słuchowy, klaustr.
5. Cholangiografia przezskórna przezwątrobowa (PTC) polega na podaniu kontrastu do dróg żółciowych przez nakłucie przewodu żółciowego.
5. W diagnostyce dróg żółciowych nie ma zastosowania cholangiografia PET.
Wskazania do PET: wczesna identyfikacja dróg żółciowych, ocena zaawansowania, ocena skuteczności leczenia, rozpoznanie wznowy.
6. Panedoskop służy do badania żołądka i dwunastnicy (górnego odcinka przew.pokamow.), Duodenoskop - do badania dwunastnicy (wziernikowania dwunastnicy, jest wprowadzany przez przełyk i żołądek, dzięki obrazowi z tego badania można zauważyć i zdiagnozować zmiany w dwunastnicy). Anoskopia - wziernikowanie kanału odbytu i końcowego odcinka odbytnicy. Rektoskopia - wziernikowanie całej odbytnicy. Choledochoskopia - wziernikowanie przewodu żółciowego wspólnego. Enteroskopia dwugalonowa - badanie jelita cienkiego. Kapsułka endoskopowa służy do oceny jelita cienkiego, krwawienie z przewodu pokarmowego o nieustalonej etiologii, w chorobie Cohna.
7. Cięcia służące do otwarcia jamy brzusznej: Przebieg podłużny- cięcie przyprostne, przezprostne, pośrodkowe, przyśrodkowo-boczne. Przebieg poprzeczny: cięcie Pfannenstiela, c. porzeczne w nadbrzuszu. Przebieg skośny: cięcie Kohera, c. Mc Burnera.
8. Zaburzenia połykania u 60 l. mężczyzny który stracił 8 kg wagi w ciągu ostatnich 2mc nasuwa podejrzenie raka przełyku. (Obj. raka przełyk.: dysfagia > 40 r.ż., utrata masy ciała).
GERG- choroba refleksowa przełyku, zgaga, ulewanie, odbijanie. PRZEŁYK BARRETTA - stan przedrakowy, metaplazja żołądkowa/jelitowa w przełyku. AFAZJA- kurcz wpustu, dysfagia, ulewanie, zwracanie, bóle.
9. U tego pacjenta bezzwłocznie należy wykonać: endoskopie przełyku+biopsje, badanie kontrastowe przełyku, prześwietlenie płuc.
10. Częściowe wycięcie żołądka to usuniecie 60-55% żołądka, całkowite 100%, prawie całkowite 85%, szczątkowe 40%.
10. Resekcja żołądka z zespoleniem kikuta żołądka z dwunastnicą nosi nazwę RYDYGIERA.
11. Gastrostomia - przetoka odżywcza żołądka. Gastrotomia - otwarcie żołądka.
12. W diagnostyce raka żołądka nie znajduje zastosowania (C) rezonans magnetyczny.
12. Leczenie radykalne raka żołądka polega na resekcji żołądka z lymphadenectomią. (Guz nierysykcyjny-zespolenie żołądkowo-jelitowe, Endoskopowa terapia laserem - lecze. paliaty.)
13. Zespół krótkiego jelita charakteryzuje się: utrata 70-80% jelita, biegunka tłuszczowa, odwodnienie, wyniszczenie, utrata masy ciała, nadkwasota, anemia z niedoboru żelaza, niedobór witaminy A D E K B12 i kwasu foliowego.
14. W chirurgii jelita grubego nie znajduje zastosowania zabieg plastyka zwężeń. Zabiegi stosowane w ramach chirurgii jelita grubego: hemicolectomia prawostronna i lewostronna, operacja Hartmanna, transversectomia, wycięcie esicy, resekcja przednia odbytnicy, całkowite wycięcie jelita grubego i okrężnicy, miejscowe wycięcie.
14. Ileostomia - przetoka jelita krętego.
15. Do stanów przedrakowych jelita grubego należy: polip gruczalakowaty > 2cm, rak sutka, macicy i jajnika u pacjentki, rak jelita grubego w rodzinie, polipowatość rodzinna (gen APC), RJG w rodzinie, choroby zapalne jelit.
16. Wskaż prawidłowe stwierdzenie dotyczące raka jelita grubego: najczęściej zlokalizowany jest w odbytnicy 50%, esica 20%, kątnica i wstępnica 14%, poprzecznica 9%, zstępnica 6%, objawy guza niezależnie od lokalizacji są różne, 5-8% guz jest synchronizowany - zmiany mnogie, w ok. 20% rak jelita grubego w momencie wykrycia jest powikłany - niedrożność, perforacja, krwotok.
17. Do powikłań choroby uchyłkowej jelita grubego nie należy przemiana nowotworowa. Należy: perforacja i zapalenie otrzewnej, przetoka do pęcherza, krwawienie.
18. Które badania obrazowe mają zastosowanie w diagnostyce guzów wątroby: TK jamy brzusznej i angio TK, AFG, biopsja aspiracyjna cienkoigłowa, USG brzucha + BACC, NMR, arteriografia tętnicy wątrobowej, scyntygrafia, laparoskopia zwiadowcza.
19. Sonda Sengstakesa: optymalny czas utrzymania sondy 6-12 godz., ciśnienie w balonie przełykowym nie powinno przekraczać 30 mm Hg, do balonu żołądkowego podaje się do 250 ml powietrza, obciążenie 250 g.
20. Żylaki przełyku są następstwem ciśnienia wrotnego.
20. Kamica pęcherza żółciowego: nieprawidłowa informacja może powodować niedrożność jelit, prawidłowe informacje: u ½ (50%) pacjentów nie powoduje żadnych objawów, może powodować krwawienie z przewodu pokarmowego, może wywołać OZT, zapalenie przewlekłe i ostre, wodniaka/ropniaka pęcherza, perforację - zapalenie otrzewnej, ropień i przetokę, niedrożność kamieniem żółciowym, kamicę przewodową.
21. Żółtaczka mechaniczna: przyczyna zlokalizowano wewnątrzwątrobowo lub zewnątrzwątrobowo; powoduje ciemne zabarwienie moczu, jasny stolec, świąd, żółtaczkę; w badaniu laboratoryjnym stwierdza się podwyższony poziom bilirubiny, fosforazy alkaicznej i GGTP oraz brak urobinogenu w moczu, HBS, HCV, anemii; w diagnostyce przyczyny znajduje zastosowanie Rezonans Magnetyczny, USG brzucha, TK brzucha, ERCP, MRCP, Biopsja Wątroby.
21. Z kamicą przełyku żółciowego nie ma związku torbiel dróg żółciowych.
22. SPLENECTOMIA (USUNIĘCIE ŚLEDZIONY) Wskazania: uraz, wrodzona anemia sferocytowa, samoistna plamica małopłytkowa, patologia: wrodzona anemia sferocytowa, samoistna plamica małopłytkowa, przewlekła białaczka, choroba Gauhera, ziarnica złośliwa, ropień i torbiel. Uraz śledziony, tętniak t. śledzionowej, skręt szypuły i martwica śledziony.
22. Wrotami do przepukliny skośnej jest pierścień p. zewnętrzny, może być wrodzona lub nabyta, prostej p.p. zewnętrzny, może być tylko nabyta, może być leczona wszyciem siatki z tworzywa sztucznego, może być leczona metodą laparoskopową.
23. Dla perforacji wrzodu dwunastnicy chartkt. jest: promieniowanie bólu do barku, deskowaty brzuch, powietrze pod kopułą przepony w RTG, zniesienie stłumienia wątrobowego.
24. Dla niedrożności z zadzierzgnięcia chartka. jest 85% zaburzenie ukrwienia ściany jelita>4 godz., związek ze zrostami wewnątrzbrzusznymi, zrosty, uwięźnięta przepuklina, skręt, wgłobienie. Z zatkania: nowotwór, kamień żółciowy (>2,5cm, przetoka pęcherzkowo-XII), kamienie kałowe, zapalenie (uchyłków, IBD). Lokalizacja: jelito cienkie 70% (30% zrosty, 30% przepukliny)=wysoka, jelito grube 30% (85% nowotwór)=niska. Objawy: ból brzucha kolkowy, wymioty, wzdęcie brzucha, zatrzymanie gazów i stolca, perystaltyka wysoko tonowa-metaliczna, RTG przeglądowe brzucha, po 24h od zatkania-brak wchłaniania, po 48h-wzmożone wydzielanie, rozdęcie jelita-przesięk do otrzewnej-niedokrwienie i martwica ściany, zaburzenia metabolicze-odwodnienie, hiponatremia, hipokaliemia, hipochloremia, kwasica metaboliczna.
25. Ostre żółciopochodne zapalenie trzuski rozpoznajemy gdy poziom bilirubiny + ALAT + ALP > 2 x norma, może stanowić wskazanie do planowej cholecystectomi, jest bewzglęgnym przeciwwskazaniem do podania morfiny!.
26. Zespół MALLORY - WEISSA to pęknięcie błony śluzowej wpustu.
27. Nie leczone ostre zapalenie wyrostka robaczkowego nie powoduje niedrożności mechanicznej jelit. Objawy zależne od lokalizacji: miedniczny, międzypętlowy, biodrowy, zakątniczy-wstepujący. Leczenie: appendectomia (+drenaż). Powikłania: niedrożność wyrostka-rozdęcie-rozwój bakterii (ból trzewny); przejściowe zakażenia na otrzewną wyrostka (ból somatyczny); perforacja-rozlane zapalenie otrzewnej; naciek okołowyrostkowy (plastron)- ropień lub wchłonie się.
27. Zapalenie otrzewnej: Objawy: miejscowe - ból brzucha + obrona mięśniowa + porażenie perystaltyki; ogólne: suchy język, zaostrzone rysy twarzy, tachykardia, skąpomocz. Patogeneza: niedrożność porażenna jelit, zaburzenia metaboliczne (odwodnienie, hipokaliemia, kw. metaboliczna); wstrząs oligofreniczny-następnie septyczny; niewydolność wielonarządowa - nierówność oddechowa + niewydolność nerek + zaburzenia krzepnięcia.
28. Tętno na kończynie dolnej badamy na t. piszczelowej tylnej, a nie badamy na: t. piszczelowej przedniej, t. strzałkowej, t. głębokiej uda.
29. Tętniak aorty brzusznej (80% lokalizacja) jest zagrażający pęknięciem (silne bóle brzucha i pleców) i wymaga pilnej operacji.
30. Nie należy proponować operacji żylaków podudzia pacjentce po przebytym zapaleniu z niedrożnością żył głębokich oraz p/wskazaniem jest ciężkie współistniejące choroby, miażdżyca, ciąża.
30. Ostre niedokrwienie kończyny dolnej: z serca- często współistnieje z migotaniem przedsionków, wada mitralna, zawał m. sercowego; z naczyń- tętniak; nie leczone prowadzi do martwicy kończyn > 12h nieodwracalna martwica; > 6h uszkodzenie mięśni i nerwów.
31. Czynnikiem ryzyka zapalenia żył głębokich kończyn dolnych nie jest obciążenie rodzinne, a jest: nowotwór złośliwy, wiek>40 r.ż., żylaki k. dolnych, ZZŹKD w wywiadzie, otyłość i ciąża.
32. Dla zakrzepowego zapalenia żył głębokich charakterystyczne jest ryzyko zatorowości płucnej, a ponadto: występuje u chorych leżących, czynniki ryzyka - doustna antykonc., zastoinowa niewydolność krążenia, załamanie miednicy i kości udowej, operacje ortopedyczne, ciąża i okres okołoporodowy, zespół pozakrzepowy, migotanie przedsionków, wstrząs, odwodnienie, posocznica, trombofilie.
33. Do objawów raka tarczycy zaliczamy: duszność, chrypkę, kaszel, stidor, dysfagie, bóle kostne, pojedynczy gózek szybko rosnący, o nierównej powierzchni, twardy, nieruchomy. Leczenie: całkowite usunięcie tarczycy + usunięcie węzłów chłonnych, radiojod, chemioterapia, RTGTH, hormonoterapia. Przerzuty: węzły chłonne, płuca, kości, mózg.
34. Po wycięciu wola tarczycy istotne zaburzenia oddychania powoduje krwiak w ranie operacyjnej.
35. Drenaż w jamie opłucnej wykonuje się w II lub III przestrzeni międzyżebrowej w linii środkowo-obojczykowej oraz w IV, V, VI przestrzeni międzyżebrowej w linii pachowej środkowej lub przedniej - dostęp boczny.
35. W systemie jednobutelkowym drenażu opłucnej - butelka spełnia rolę: zastawki wodnej, zbiornika, antybakteryjną i regulatora siły ssania, wada-zmienny opór.
W systemie dwubutelkowym - brak regulacji siły ssania, ponadto - 1 butelka = zastawka + zbiornik, 2 butelka = zastawka, wada - duża przestrzeń martwicza. W systemie trójbutelkowym - 1 butelka = zbiornik, 2 butelka = zastawka, 3 butelka = reguluje siłę ssania (głębokość zanurzenia rurki). Grawitacyjny: bez czynnego ssania, butelka = zastawka + zbiornik. Świeża odma-5 do 10 cm słupa wody, krew 10 do 20 cm s. w., ropniak>20 cm s.w.
36. Odma prężna: może stanowić bezpośrednie zagrożenie życia, dopełnia się podczas ruchów oddechowych, wymaga wykonania pilnego drenażu oraz powoduje ucisk na serce, żyły główne i tchawice. Nie prowadzi do narastającego stłuczenia płuca.
37. Krwiak opłucnej: objawy wynikają z ucisku płuca - duszność i utraty krwi.
38. Wiotka klatka piersiowa: powstaje wskutek złamania co najmniej 3 żeber w 2 miejscach, cechy: migotanie śródpiersia, utrudnienie wydechu, stłuczeniem płuca, ucisk na płuco podczas wydechu.
39. Czynniki ryzyka raka sutka: wczesna pierwsza miesiączka, brak dzieci, późna 1 ciąża, późna menopauza, rak sutka w rodzinie, rak drugiego sutka, rak macicy, jajnika, naświetlania sutka, otyłość, cukrzyca, środki antykon.
40. Brodawczak sródprzewodowy: pojedynczy, brak guza, ew. guzek pod brodawką, stan zapalny, stan przedrakowy.
41. Zaawansowany rak sutka: Ojawy: objaw skórki pomarańczy, obrzęk, guz ogromny, owrzodzenie, naciek skóry, wciągnięcie skóry, obrzęk ramienia, bóle kostne, powiększone węzły pachowe i podobojczykowe.
42. Chirurgia oszczędzająca w raku sutka BCT polega na wycięciu guza z otaczającym na 2 cm miąższem - zawsze + radioterapia pooperacyjna (wymaga/niewymaga usunięcia węzłów chłonnych pachowych).
43. Rana wypadkowa do 6 godz. od urazu to rana pierwotnie skażona, po 6 godz. to rana skażona.
44. W leczeniu ran urazowych nie znajduje zastosowania miejscowa antybiotykoterapia. Znajduje zastosowanie: unieruchomienie, szew pierwotny odroczony, profilaktyka tężca wg wskazań.
45. Której rany nie należy pierwotnie zszywać: rany kąsanej przedramienia, rany zabrudzonej treścią kałową, rany w tkankach niedokrwionych. Pierwotnie można zszyć: rany tłuszczowe okolicy czołowej, rany cięte kciuka.
46. Oparzenie skóry w stopnia IIa goi się samoistnie do 3 tygodni, IIb może zagoić się samoistnie do 6 tyg.
47. Który z urazów czaszkowo-mózgowych jest zagrożony wgłobieniem do otworu: pourazowa ciasnota śródczaszkowa powoduje przemieszczenie czaszkowe - wgłobienia: pod sierp, pod namiot móżdżku i do otworu potylicznego. Wgłobienia do otworu nie powoduje: wstrząśnienie mózgu, stłuczenie mózgu, krwiak nadtwardówkowy.
48. Uszkodzenie tętnicy oponowej środkowej w następstwie złamania łuski kości skroniowej może być przyczyną krwiaka nadtwardówkowego. Krwiak nadtwardówkowy może być również przyczyną uszkodzenia zatok opony twardej. Krwiak podtwadówkowy: uszkodzenie żył mostkowych. Krwiak śródmózgowy: przebity do komór.
49. Złamanie przy zachowaniu ciągłości okostnej charakter. dla dzieci to: złamanie „zielonej łączki” - przy zachowaniu ciągłości okostnej u dzieci, mogą być przemieszczenia kątowe.
50. Utrata łączności powierzchni stawowych. + uszkodzenie wiązadeł i torebki jest chartkt dla zwichnięcia stawu. Nadwichnięcie - częściowa utrata łączności. Objawy: ostry ból, brak ruchomości, patologiczne ustawienie przymusowe, zatarcie i zniekształcenie obrysów stawu, obrzęk, krwiak.
51. Skręcenia stawów: pourazowe uszkodzenie torebki stawowej: lekkie-uszkodzenie włókien, barak ruchów patologicznych; średnie-ruchy patologiczne; ciężkie zupełne zerwanie wiązadła, niestabilność stawu. Objawy: ostry ból po urazie, obrzęk, ograniczenie ruchomości w stawie, ruchomość patologiczna, krwiak śródstawowy.
52. U pacjenta planowanego do transplantacji odciętej dłonie prawej należy odnotować czas wypadku i schładzać, na kikut opaska uciskowa lub opatrunek uciskowy, leki p/bólowe, część amputowana: jałowa gaza+bandaż+obłożyć workami z lodem lub włożyc do worka z solą fizjologiczną i zanurzyć w wodzie z lodem temp. 4-6'C i stale uzupełniać w miarę wytapiania się lodu, badania: morfologia, cz. krzepnięcia, grupa- przekazać tel., próbówki przesłać z chorym, wykluczyć inne urazy - RTG, USG brzucha, Dextran 40 tys 500 ml, przy amputacji ręki - wkłuwać się do kończyny dolnej nie do przeciwnej ręki, transport pod opieką lekarza w stanie dobrym.
53. P/wskazania (dyskwalifikacja) do transplantacji: inne obrażenia wykluczające transport; niewydolność krążenia, oddychania, nerek, cukrzyca, nowotwory, skaza krwotoczna; wiek>60r.ż., część amputowana w normotermii>4h, amp. w mechanizmie „pasa tramisyjnego”, | palce za wyjątkiem kciuka, skrócenie kończyn dolnych nie może przekraczać 5 cm, krążenie zachowane w kończynie.
54. Obrażenia układu moczowego: Postępowanie: cewnik- o ile nie ma p/wskazań, RTG miednicy, USG, TK brzucha, urografia, cystografia. NERKA: Leczenie zachowawcze: obrażenia lekkie i ciężkie, stan stabilny - leżenie, antybiotyk, kontrola USG. Leczenie operacyjne: obrażenia ciężkie i krytyczne, wstrząs - nefrektomia lub szycie nerki. PĘCHERZ MOCZOWY: leczenie operacyjne - szycie + cewnik + cystostomia. TYLNA CEWKA (zlamanie miednicy+krew w ujściu cewki + krwiak moszny i krocza + brak oddawania moczu) - NIE WOLNO ZAKŁADAĆ CEWNIKA!!!.