SYSTEM SZKOLNICTWA WE FRANCJI

• oficjalna nazwa państwa: Republika Francuska

• ustrój polityczny: republika o systemie parlamentarno-prezydenckim

• święto narodowe: 14 lipca (rocznica zburzenia Bastylii w 1789 roku)

• podział administracyjny: regiony (22), departamenty (96) i gminy (36 300).

• wraz z Niemcami, Włochami, Belgią, Holandią i Luksemburgiem Francja jest jednym z krajów założycielskich Unii Europejskiej (1952)

• najważniejsze ideały Francji zawarte są w Deklaracji Praw Człowieka i Obywatela oraz w haśle Wielkiej Rewolucji Francuskiej: Wolność, równość, braterstwo

Cele oświaty

Cele oświaty francuskiej zostały wyznaczone już w czasie Wielkiej Rewolucji Francuskiej w 1789 roku. Dokładniej sprecyzowano je po II wojnie światowej (zwłaszcza w ustawie oświatowej z 1989 roku).

Dotyczą one:

• rozwoju osobowości każdego ucznia

• podniesienia poziomu oświaty wszystkich obywateli

• kształcenia stosownie do potrzeb rozwijającej się gospodarki

• równych szans oświatowych dla wszystkich

• ukończenia wyższych klas szkoły średniej przez co najmniej 80 % uczniów

System edukacyjny

• obowiązek szkolny: od 6 do 16 roku życia

• rok szkolny trwa 180 dni i jest podzielony na 5 semestrów

• tygodniowe obciążenie nauką wynosi 26 godzin w szkole elementarnej oraz 30 i więcej godzin w szkole średniej

• całość systemu edukacyjnego jest podzielona na etapy, a każdy z tych etapów na cykle

• szkoły są koedukacyjne na wszystkich poziomach

Administracja i nadzór

• francuski system edukacyjny charakteryzuje wysoki poziom centralizacji odpowiedzialności za oświatę. Najważniejszą rolę odgrywa Ministerstwo Oświaty.

Jego zadaniem jest :

• ustalanie nakazów

• ustalanie zakazów

• regulacja dotycząca programów i planów nauczania. Do tych regulacji muszą się stosować zarówno szkoły publiczne, jak i prywatne

• w zarządzaniu szkolnictwem mają też udział inne resorty państwowe - każdy z nich prowadzi własną politykę edukacyjną i może powoływać placówki szkolne

• szkolnictwo francuskie zorganizowane jest hierarchicznie. Francja jest podzielona na okręgi szkolne (tzw. akademie, których granice pokrywają się zwykle z podziałem kraju na regiony) oraz na departamenty

Szczeble administracji oświatowej

• każdy okręg jest reprezentowany przez rektora, którego mianuje prezydent Republiki. Na poziomie departamentu rektora reprezentuje inspektor, który z kolei kieruje oświatą na poziomie lokalnym - przez dyrektorów szkół,
  którzy są ostatnim szczeblem administracji systemu oświatowego

• do obowiązków rektora należy kierowanie wszystkimi urzędami zależnymi od Ministerstwa Oświaty.
  Jest on także honorowym rektorem wszystkich wyższych uczelni w nadzorowanym okręgu

Zadania inspektorów

• kierowanie siecią szkół

• mianowanie dyrektorów przedszkoli oraz szkół elementarnych i średnich

• wdrażanie odgórnie ustalonych regulacji

• Francja wydaje na oświatę publiczną około 6.5% PKB, co w 1990 roku przekładało się na sumę 75,8 mld $

• ponad 90% wydatków Ministerstwa Oświaty przypada na pensje dla nauczycieli i utrzymanie administracji oświatowej

Pomoc dla uczniów

• w ramach obowiązku szkolnego uczniowie otrzymują bezpłatnie podręczniki i pomoce naukowe

• 23% uczniów otrzymuje pomoc materialną ze względu na niższe zarobki rodziców

• stworzono system 3 - letnich pożyczek bankowych, gwarantowanych przez państwo dla studentów, po pierwszym
  roku studiów

Kształcenie Nauczycieli

• okres nauki jest podzielony na dwa etapy:

• I etap: min 2 lata studiów wyższych z dowolnej dziedziny na uniwersytetach lub w szkołach pomaturalnych

• II etap: 2 lub 3 lata w szkołach pedagogicznych

Kadra przedszkoli i szkół elementarnych:

• przygotowywana jest przez szkoły pedagogiczne dla nauczycieli przedszkoli i szkół elementarnych

• rekrutacja odbywa się na podstawie egzaminu konkursowego, w wyniku którego studenci pierwszego roku otrzymują tytuł ucznia - m nauczyciela oraz stypendium na 2 lata

• słuchacze są zobowiązani do pracy w zawodzie przez min 10 lat od ukończenia studiów

Kadra szkół średnich I ̊ i II ̊:

• przygotowują ją wyższe szkoły pedagogiczne

• po egzaminie studenci otrzymują tytuł nauczyciela mianowanego w dwóch specjalnościach:

• ogólnokształcącej (CAPES)

• technicznej (CAPET)

Kształcenie ustawiczne

• jest nieobowiązkowe

• organizowane jest przez akademie w formie krótkich staży w wakacje pod nazwą uniwersytetów letnich
  (universite d'ete)

• przynajmniej jedno szkolenie kończy co roku 62% nauczycieli z kolegiów, 65% z liceów zawodowych i 45% z liceów ogólnokształcących

Przedszkole

• system nauczania przedszkolnego we Francji jest dobrze rozwinięty

• do przedszkoli chodzi ponad: 35% dzieci w wieku 2 lat i 99% w wieku 3 - 5 lat

• nauczyciele przedszkolni mają te same kwalifikacje co uczący w szkole podstawowej

• edukacja na tym poziomie nie jest obowiązkowa

• publiczne przedszkola są prowadzone przez Ministerstwo Edukacji i dzieci uczęszczają do nich bezpłatnie

• dzieci według wieku dzieli się na trzy grupy

Szkoły specjalne

• polityka integracji dzieci niepełnosprawnych z dziećmi pełnosprawnymi

• w szkołach podstawowych istnieją klasy integracyjne dla uczniów, którzy mają problemy psychiczne lub problemy
  ze słuchem, wzrokiem, czy motoryką ciała

• na poziomie średnim funkcjonują sekcje realizujące specjalnie dostosowane programy kształcenia ogólnego
  i zawodowego

• tylko niewielki odsetek dzieci (ok. 0,8%) wymagających największej troski trafia do szkół specjalnych, w których uczą się zawodu

Szkoły zawodowe

• kształcenie zawodowe kończy się uzyskaniem świadectwa umiejętności zawodowych (pracowici i ambitni mogą uzyskać także tytuł zawodowy inżyniera)

• nauka w szkołach technicznych kończy się uzyskaniem matury technicznej, a następnie do wyższej uczelni technicznej (cykl nauki - 2 lata)

Oświata dorosłych

• ustawa o oświacie dorosłych (1971) - pracodawcy są zobowiązani do opodatkowania się na fundusz dokształcania
  i doskonalenia dorosłych

• każdy pracujący może z dobrodziejstw ustawy skorzystać, najczęściej robią to: mężczyźni w wieku 25 - 40 lat
  oraz bezrobotni

Kształcenie uniwersyteckie

CYKL I : trwa 2 lata:

• częściowa forma przygotowania do zawodu; do dalszych studiów

• kończy się uzyskaniem dyplomu DEUG - dyplom uniwersytecki ogólny

CYKL II: studia rozszerzone 3 lub ponad 3 lata:

• po 3 latach - tytuł licencjata lub magistra

• po 4 - 5 latach - tytuł inżyniera

CYLK III: jednoroczny nastawiony na:

• praktykę, zakończony specjalizacją i dyplomem - DESS

• 3 - 4 letnie studia zakończone uzyskaniem doktoratu

Program nauczania

• szkoła średnia: obowiązkowa nauka nim. 3 języków obcych (spośród 10)

• szkoły wyższe:

• przygotowują własne programy nauczania

• przy wydawaniu dyplomów konieczna jest aprobata programu nauczania przez Ministerstwo Oświaty

Egzaminy

• promocja uczniów nie jest automatyczna, należy do:

• w szkole podstawowej - grono nauczycielskie

• w szkole średniej - rada klasy szkolnej (nauczyciele, przedstawiciele rodziców i uczniów oraz kierownik szkoły)

Świadectwa

• Brevet - pierwsze świadectwo szkole po zakończeniu cyklu szkoły średniej

• Matura - podstawowe świadectwo szkolne ukazujące zakończenie szkoły średniej i pozwalająca wstąpić na studia wyższe

---