W czasie deszczu dzieci się nudzą
Przewidywane osiągnięcia ucznia:
• Twórczo i zgodnie pracuje w zespole.
• Posługuje się różnymi źródłami informacji.
• Wyszukuje wskazane hasła w encyklopedii.
• Porusza się w rytm muzyki.
• Kreśli obiema rękami wzory na płaszczyźnie kartki (stabilizacja literalna).
• Uważnie słucha wypowiedzi innych uczestników zajęć.
• Odpowiada zdaniami na postawione pytania.
• Podejmuje próby rymowania.
• Zastępuje wyrażenia poetyckie własnymi.
• Aktywnie uczestniczy w zabawach plastycznych.
Przebieg zajęć:
◙ Wysłuchanie nagrania i rozpoznawanie odgłosów: burzy, wiatru, deszczu.
◙ Co kojarzy Ci się z wyrazem deszcz?
Każde dziecko zapisuje na karteczce samoprzylepnej, z czym kojarzy mu się wyraz deszcz, a następnie przykleja kartkę na tablicy zgodnie z zasadą uszeregowania promyczkowego. Na koniec dzieci odczytują zapisy. Wybierają najczęściej występujące skojarzenia i zapisują w zeszytach.
◙ Ustalenie, czym jest deszcz? - uczniowie podają swoje propozycje, a następnie wyszukują w encyklopedii hasło deszcz (praca w grupach). Przedstawiciele zespołów odczytują definicje i porównują z utworzoną wcześniej listą skojarzeń.
◙ „Dmuchanie w chmury” - zabawa ruchowa.
Każde dziecko podrzuca do góry bibułkową serwetkę i, dmuchając na nią, stara się jak najdłużej utrzymać ją w powietrzu.
◙ „Z jakimi porami roku kojarzy się nam deszcz?” - swobodne wypowiedzi dzieci (jesień, wiosna) i uzasadnianie swojego zdania.
◙ „Barwy jesieni i wiosny” - zabawa plastyczna przy muzyce.
Nauczyciel ustawia ławki do pracy w grupach (czteroosobowych) i przygotowuje dla każdego dziecka kartkę z bloku przyklejoną taśmą do ławki. Dzieci wybierają po dwie kredki w kolorach jesieni i, poruszając się w rytm muzyki („Jesień” A. Vivaldiego) wokół stolików, kreślą obiema rękami dowolne wzory na przyklejonych kartkach. Następnie ponownie wybierają kredki, tym razem w kolorach wiosny, i powtarzają ćwiczenie na tych samych kartkach, poruszając się rytmicznie przy muzyce („Wiosna” A. Vivaldiego).
◙ Zabawy językowe w grupach.
Utrwalanie różnych nazw związanych z deszczem: kapuśniaczek, ulewa, burza, mżawka.
Dobieranie nazw czynności i zapisywanie ich na kartkach lub na tablicy, np.: kapuśniaczek - mży, siąpi, kropi; deszcz - pada, kropi, leje, zacina; ulewa - leje; burza - huczy, grzmi, błyska.
◙ Kreślenie obiema rękami niebieskimi kredkami (na tych samych kartkach, co wcześniej) małych i dużych kropli deszczu w rytmie ustalanym przez nauczyciela (można też powtórzyć utwory A. Vivaldiego).
◙ „Deszczowa pogoda” - zabawa ruchowa.
Dzieci swobodnie biegają po sali z rozłożonymi ramionami, naśladując wiatr; na sygnał kołatki zaczynają podskakiwać (pada deszcz); gdy zabrzmi grzechotka, skaczą szybciej (ulewa); dźwięk tamburyna oznacza burzę - dzieci skaczą wysoko; na sygnał kołatki zatrzymują się, siadają na podłodze lub wracają do ławek, zachowują ciszę (burza ucichła, deszcz kropi).
◙ Recytacja wiersza Ryszarda Marka Grońskiego „Deszcz” („Świerszczyk nr 5/2006) przez nauczyciela. Omówienie utworu, np..: Co robił deszcz? Dlaczego chciał wejść do domu?; wyszukiwanie rymujących się wyrazów.
◙ „Nasze poezjowanie” - zabawy słowami.
▪ Dzieci otrzymują kartki z wierszem „Deszcz” (tekst z lukami, w wierszu brakuje wyrazów: srebrne, pada, piosenkach, balladach, milczący, przemoknie, stuka, rozpłynę) oraz karteczki z różnymi wyrazami - są wśród nich wyrazy, których brakuje w wierszu. Zadaniem dzieci jest dobranie odpowiednich wyrazów i wpisanie ich w miejsce luk. Uczniowie mogą pracować indywidualnie lub w grupach. Po ukończeniu zadania zespoły prezentują uzupełniony wiersz.
▪ Dzieci wykonują indywidualnie zadanie „Głową rusz i wierszyk złóż” („Świerszczyk” nr 5/2006, s. 19).
◙ „Jak ciekawie możemy spędzić deszczowy, wiosenny dzień, aby się nie nudzić?” - gromadzenie pomysłów.
Zapisanie najciekawszych pomysłów na „kropli deszczu” wyciętej z niebieskiego kartonu i wyeksponowanie jej w klasie.
◙ „Wiosenny motyl” - zajęcia plastyczne.
Wykonanie (wycięcie) motyli z kartek, na których dzieci kreśliły barwy jesieni i wiosny. Motyle można wykorzystać jako rekwizyty w zabawie ruchowej przy muzyce (utwór „Laryssa”) - nauczyciel opowiada o wiosennym tańcu motyli, a papierowe motyle przyklejone taśmą do dłoni „fruwają” w rytm muzyki. Po zabawie dzieci dekorują salę swoimi motylami.
Uwaga! Alternatywne propozycje zajęć plastycznych:
▪ „Wesołe kropelki” - dzieci rozprowadzają kolorowy tusz na papierze, dmuchając na niego przez słomkę.
▪ „Kropelka deszczu” - dzieci rozpryskują farbę akwarelową wokół szablonu kropelki deszczu.
◙ Rundka niedokończonych zdań: Lubię deszcz, bo...; Nie lubię deszczu, bo...
Przydadzą się:
„Świerszczyk” nr 5/2006,
nagranie odgłosów burzy, deszczu, wiatru (płyta „Już w szkole” klasa 1. semestr 1.), nagranie utworu A. Vivaldiego „Cztery pory roku” („Wiosna”, „Jesień”), utwór „Laryssa” (płyta „Już w szkole”, klasa 2. semestr 1.), instrumenty perkusyjne, encyklopedia, kartki z bloku, kredki świecowe, taśma klejąca, nożyczki, kolorowy tusz, słomki, bibułkowe serwetki, kartki samoprzylepne, tekst wiersza „Deszcz” z lukami, kartki z wyrazami; wycięta z kartonu duża kropla deszczu; małe kropelki; akwarele.