Zasady Rehabilitacji Medycznej i Psychopedagogicznej w hipoterapii
Wysłano dnia 29-09-2005 o godz. 20:42:24
Temat:
Hipoterapię jak każdą inną formę usprawniania obowiązują zasady rehabilitacji medycznej i psychopedagogicznej tj.

• posiadanie pełnego zakresu informacji dotyczących dysfunkcjach ruchowych i psychofizycznych usprawnianego pacjenta,

• wczesność i systematyczność działań,

• szerokie podejście do problemu niepełnosprawności.

Hipoterapię jak każdą inną formę usprawniania obowiązują zasady rehabilitacji medycznej i psychopedagogicznej tj.

• posiadanie pełnego zakresu informacji dotyczących dysfunkcjach ruchowych i psychofizycznych usprawnianego pacjenta,

• wczesność i systematyczność działań,

• szerokie podejście do problemu niepełnosprawności.

Hipoterapia nie jest cud metodą, ale przy intensywnej i systematycznej pracy przynosi wymierne efekty.
Stworzono listę jednostek chorobowych kwalifikujących do usprawniania, lecz jak każda metoda rehabilitacyjna wymaga indywidualnego podejścia do pacjenta przez lekarza prowadzącego i terapeutę.
A oto niektóre dysfunkcje organizmu kwalifikujące do usprawniania hipoterapią:

Mózgowe porażenia dziecięce, a szczególnie:

• Przewaga niedowładów kończyn,

• Postacie pozapiramidowe,

• Postacie ze "słabym tułowiem",

• Postacie z zaburzeniami równowagi,

• Postacie z tendencją do przywiedzeniowego ułożenia kończyn,

• Momenty, w których dzieci z MPD rozpoczynają lub doskonalą siadanie, wstawanie lub chodzenie,

Inne niż MPD porażenia i niedowłady spastyczne, wiotkie i dyskinezy (np. pourazowe)

• Opóźnienia psychoruchowe,

• Kręcz karku

• Stwardnienie rozsiane (SM)

• Postępujące dystrofie mięśniowe (bardzo łagodne formy terapii)

• Rozszczepy kręgosłupa po zoperowaniu towarzyszącej przepukliny oponowej lub oponowo-rdzeniowej

• Skrzywienia boczne kręgosłupa (skoliozy) I stopnia,

• Wady postawy

• Choroba Scheuermanna,

• Dysplazje bioder (poza przypadkami częstych zwichnięć, najlepiej po rekokonstrukcyjnej operacji)

• Artrogrypozy (poza przypadkami dużych przykurczy bioder),

• Stany po urazach kręgosłupa i rdzenia - późna faza usprawniania, nie w uszkodzeniach części szyjnej,

• Przykurcze i ograniczenia ruchomości mięśni i stawów,

• Stany po amputacjach kończyn szczególnie dolnych,

• Autyzmy dziecięce,

• Zespół Downa,

• Wady słuchu i wzroku,

• Zaburzenia emocjonalne i adaptacyjne towarzyszące alkoholizmowi, narkomani i problemom tzw. " trudnych dzieci" i "trudnej młodzieży",

• Inne. Leczenie nerwic, wczesnej niezaawansowanej koksartrozy, otyłości, zaparć u dzieci, Heinego Medina (polio)

Podstawowe przeciwwskazania do hipoterapii:

• Silne uczulenia na sierść i pot koński,

• Niezagojone rany od drobnych skaleczeń po duże odleżyny,

• Zły ogólny stan zdrowia, skrajne wyniszczenie organizmu,

• Ostre infekcje i stany gorączkowe, w tym częste infekcje dróg moczowych,

• Zwichnięte stawy biodrowe, również dysplazje z częstymi incydentami zwichnięć,

• Stany po świeżych złamaniach i operacjach,

• Duże skoliozy I, II, II, IV stopnia,

• Ostra faza choroby Scheueremanna i jej postać obejmująca odcinek lędźwiowy,

• Częsta skłonnośc do dyskopatii,

• ZZSK (Zesztywniające Zapalenie Stawów Kręgosłupa),

• Osteoporoza dużego stopnia lub inna przyczyna łamliwości kości,

• Zaawansowana koksartroza,

• Trwałe zniekształcenia dużego stopnia układu kostno-stawowego,

• Miastenie,

• Bardzo częste i ciężkie napady padaczkowe - sama padaczka nie jest przeciw wskazaniem,

• Bardzo ciężkie upośledzenie umysłowe, skrajne autyzmy, krytyczne bunty zwłaszcza z towarzyszącymi krzykami i agresją,

• Hemofilia i inne skazy krwotoczne,

Część tych wskazań jest bezwzględna, część względna uzależniona od szczegółów. Zawsze ostateczne decyzja należy do lekarza prowadzącego. Zasady bezpieczeństwa podczas zajęć z hipoterapii. Ustawa z dnia 18 stycznia 1996 roku o kulturze fizycznej (Dz.U.Nr 25) rozdział 10 "Zasady bezpieczeństwa w dziedzinie kultury fizycznej" Art.50.1. Osoby prawne i fizyczne prowadzące działalność w sferze kultury fizycznej są odpowiedzialne za bezpieczeństwo, porządek i higieniczne warunki podczas imprez sportowych oraz zapewniają bezpieczne i higieniczne warunki uprawniania sportu, rekreacji ruchowej i zajęć rehabilitacyjnych ich uczestnikom. Ustawa ta nakłada na Nas prowadzących usługi w zakresie hipoterapii podjęcie szeregu działań mających na celu zapewnienie maksymalnego bezpieczeństwa i komfortu psychicznego naszym podopiecznym (pacjentom).
W związku z tym, iż istotnym czynnikiem wywołujących niechęć ze strony lekarzy do hipoterapii jest poczucie ryzyka kojarzące się ze sportem jeździeckim (jedna z bardziej urazowych dyscyplin sportu), tą właśnie niechęć należy zwalczać za wszelką cenę egzekwując u prowadzących zajęcia zabezpieczenia pacjenta w 100 %.
Szczególną uwagę należy zwrócić na udzielenie swoistego instruktażu każdym nowo przybyłym, dotyczącego przestrzegania zasad BHP przy obchodzenia się z końmi w stajni, na ujeżdżalni i w terenie.
Koń do zajęć z niepełnosprawnymi musi być odpowiednio przygotowany, a pacjent musi posiadać stosowne skierowanie od lekarza prowadzącego stwierdzające wskazania do uprawniania hipoterapią.

Pacjent musi ponadto posiadać:

• odpowiednie nie krępujące ruchów ubranie,

• dobrze dopasowany kask ochraniający głowę,

Za bezpieczeństwo mniej sprawnych pacjentów odpowiada asekurujący ( z dołu lub z góry) i prowadzący konia. W hipoterapii często wykorzystuje się dodatkowe rekwizyty, urozmaicające zajęcia, należy jednak pamiętać, aby wykonane były z materiałów nie kaleczących jeźdźca i konia.

Teren do prowadzenia zajęć powinien odpowiadać następującym wymogom:

• teren o równym podłożu, nigdy podłoże twarde,

• teren bez wystających elementów mogących stanowić zagrożenie życiu lub zdrowiu pacjenta i konia,

• powinno być to miejsce zapewniające odrobinę intymności pacjentowi przecież jest to zabieg jak każdy inny,

Każda osoba zajmująca się hipoterapią jest zobowiązana do propagowania idei bezpiecznej terapii.
Tworząc własny ośrodek lub zaczynając pracę jako hipoterapeta, za główny cel należy postawić sobie stworzenie własnego wewnętrznego regulaminu etycznego, w którym na pierwszym miejscu należy stawiać działania zmierzające do zapewnienia pacjentom bezpieczeństwa i komfortu psychicznego. Realizując te podstawowe zasady nasza praca będzie przyjemnością przynoszącą korzyści pacjentowi.
Część trzecia porad dla rodziców. Do lata i sezonu urlopowego pozostało już niewiele czasu w związku z tym chciałbym wprowadzić zainteresowanych w arkana Turnusów Rehabilitacyjnych organizowanych w kraju.
Biorąc pod uwagę decyzję nr 1 Pełnomocnika Rządu do Spraw Osób Niepełnosprawnych z dnia 26 stycznia 2000 roku w sprawie obowiązujących standardów w zakresie organizowania turnusów rehabilitacyjnych przy współudziale środków państwowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych oraz kierowania osób niepełnosprawnych do uczestnictwa w tych turnusach, przez pojęcia:

• turnus rehabilitacyjny - rozumie się formę aktywnej rehabilitacji, połączoną z elementami wypoczynku, mającą na celu przede wszystkim ogólną poprawę sprawności, wyrobienie zaradności, pobudzenie i rozwijanie zainteresowań osób niepełnosprawnych.[Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej - Pełnomocnik Rządu do Spraw Osób Niepełnosprawnych, Broszura Standardy w zakresie organizowania turnusów rehabilitacyjnych przy współudziale Środków PFRON, Styczeń 2000]

• ośrodek - ośrodek zapewniający niepełnosprawnym dogodne, dostosowane do potrzeb wynikających z niepełnosprawności, warunki pobytu i efektywną realizację programu turnusu. [przypis j.w.]

Organizatorami turnusów mogą być osoby prawne i fizyczne profesjonalnie zajmujące się rehabilitacją osób niepełnosprawnych lub specjalizujące się w organizacji turnusów rehabilitacyjnych.
Organizator zobowiązany jest do zabezpieczenia turnusu od strony organizacyjnej, kadrowej i technicznej w sposób gwarantujący osobom niepełnosprawnym bezpieczne warunki uczestnictwa w turnusie.
Wyróżnia się następujące rodzaje turnusów rehabilitacyjnych:

• ogólnousprawniające z programem rekreacyjno-wypoczynkowym i kulturalnym,

• specjalistyczne z programem:
  - rekreacyjno-sportowym i sportowym (obozy żeglarskie, spływy kajakowe),
  - szkoleniowe ( nauka jazdy samochodem),
  - psychoterapeutyczne,
  - rozwijającym zainteresowania i uzdolnienia,
  - nauki niezależnego funkcjonowania

W związku z powyższym warto sprawdzić oferty pod tym kątem w/w uwag analizując przygotowanie fachowe oraz doświadczenie organizatorów turnusu, na który planujemy się wybierać w końcu kosztować będzie nas to nie małe pieniądze, a przy okazji niefachowa i niekompetentna obsługa może spowodować szereg stresujących sytuacji.

---