Metody Badań Społecznych

1. Definiowanie nauki:

Metody badań społecznych - to system czynności służących do obiektywnego poznania rzeczywistości i realizacji pewnych celów poznawczych. Jest to również ogół zweryfikowanej wiedzy, wytwór określonych czynności badawczych, obejmujących twierdzenia lub zespół twierdzeń, teorie i hipotezy odnoszące się do badanego fragmentu rzeczywistości, uzasadnione w sposób dostępny:

• intersubiektywnej komunikowalności

• intersubiektywnej kontrolowości

• technik i metod prowadzących do obiektywnego poznania świata.

Nauka służy zrozumieniu świata i gromadzeniu wiedzy. Teoria ułatwia realizację tych celów. Teoria powinna być abstrakcyjna, uniwersalna, empirycznie sprawdzalna - dopóki teoria nie zostanie zweryfikowana przez doświadczenie, pozostaje tylko hipotezą.

Teorie średniego zasięgu - nie spełniają wymogu uniwersalności. Dotyczą głównie ograniczonej przestrzeni i czasu.

Nauka gromadzi w sposób systematyczny dane podlegające analizie. Najczęściej wystawia się „hipotezy na obalenie” - jeśli okaże się, że dana teoria wytrzymuje krytykę, to w danym miejscu i czasie uznaje się ją za obowiązującą.

Cel badań:

• Badania poznawcze - poznanie społeczeństwa

• Badania stosowane - wnioski stosowane w praktyce

• Badania komercyjne - wnioski stosowane w praktyce, by osiągnąć zysk; badania rynkowe

• Badania naukowe - służą poszerzaniu wiedzy; zakres stosowalności nowych badań

2. Metodologia

Metodologia - jest to sposób badania rzeczywistości, system jasno określonych reguł i procedur, które pozwalają badać rzeczywistość. Opiera się na zasadach:

• Natura jest uporządkowana

• Natura jest poznawalna, każde zjawisko można opisać

• Wszystkie naturalne zjawiska mają naturalne przyczyny

• Nic nie jest dowiedzione samo w sobie, oznacza to konieczność badań i weryfikacji

• Wiedza jest wyprowadzana z nabytego doświadczenia

• Im staranniejsze badania ty większa jest nasza wiedza

• Wiedza przewyższa ignorancję.
  

Rolą metodologii jest dostarczenie reguł komunikowania się, wnioskowania oraz reguł intersubiektywności.

Dwa konteksty naukowe metodologii:

• Kontekst uzasadniania - podejmujemy wtedy, kiedy chcemy potwierdzić nasze założenia, myśli hipotezy

• Kontekst odkrycia - coś nowego, na co wpadamy w toku naszych badań, nowe zjawisko.