Metody Badań Społecznych
1. Definiowanie nauki:
Metody badań społecznych - to system czynności służących do obiektywnego poznania rzeczywistości i realizacji pewnych celów poznawczych. Jest to również ogół zweryfikowanej wiedzy, wytwór określonych czynności badawczych, obejmujących twierdzenia lub zespół twierdzeń, teorie i hipotezy odnoszące się do badanego fragmentu rzeczywistości, uzasadnione w sposób dostępny:
intersubiektywnej komunikowalności
intersubiektywnej kontrolowości
technik i metod prowadzących do obiektywnego poznania świata.
Nauka służy zrozumieniu świata i gromadzeniu wiedzy. Teoria ułatwia realizację tych celów. Teoria powinna być abstrakcyjna, uniwersalna, empirycznie sprawdzalna - dopóki teoria nie zostanie zweryfikowana przez doświadczenie, pozostaje tylko hipotezą.
Teorie średniego zasięgu - nie spełniają wymogu uniwersalności. Dotyczą głównie ograniczonej przestrzeni i czasu.
Nauka gromadzi w sposób systematyczny dane podlegające analizie. Najczęściej wystawia się „hipotezy na obalenie” - jeśli okaże się, że dana teoria wytrzymuje krytykę, to w danym miejscu i czasie uznaje się ją za obowiązującą.
Cel badań:
Badania poznawcze - poznanie społeczeństwa
Badania stosowane - wnioski stosowane w praktyce
Badania komercyjne - wnioski stosowane w praktyce, by osiągnąć zysk; badania rynkowe
Badania naukowe - służą poszerzaniu wiedzy; zakres stosowalności nowych badań
2. Metodologia
Metodologia - jest to sposób badania rzeczywistości, system jasno określonych reguł i procedur, które pozwalają badać rzeczywistość. Opiera się na zasadach:
Natura jest uporządkowana
Natura jest poznawalna, każde zjawisko można opisać
Wszystkie naturalne zjawiska mają naturalne przyczyny
Nic nie jest dowiedzione samo w sobie, oznacza to konieczność badań i weryfikacji
Wiedza jest wyprowadzana z nabytego doświadczenia
Im staranniejsze badania ty większa jest nasza wiedza
Wiedza przewyższa ignorancję.
Rolą metodologii jest dostarczenie reguł komunikowania się, wnioskowania oraz reguł intersubiektywności.
Dwa konteksty naukowe metodologii:
Kontekst uzasadniania - podejmujemy wtedy, kiedy chcemy potwierdzić nasze założenia, myśli hipotezy
Kontekst odkrycia - coś nowego, na co wpadamy w toku naszych badań, nowe zjawisko.