BADANIA MARKETINGOWE
1. System Informacji Marketingowej (SIM)
Zadanie zbieranie, gromadzenie, przetwarzanie i udostępnianie danych pozwalających na podejmowanie racjonalnych decyzji, sygnalizowanie problemów, które mogą ewentualnie powstać.
SIM - łączy wewnętrzne i zewnętrzne źródła informacji w celu wspomagania decyzji marketingowych:
strategicznych, dotyczących m.in. przedmiotu i struktury działalności, rozwoju firmy, nowych produktów, różnicowania (segmentacji) rynków itp.;
taktycznych, m.in. planowania narzędzi marketingu mix i ich struktury;
operacyjnych, np. doraźnej promocji sprzedaży, bieżącego planowania sprzedaży, kampanii reklamowej, oceny skuteczności działań marketingowych itp.
Na efektywność systemu informacji marketingowej wpływa:
jego pełna znajomość i rozumienie przez użytkowników;
właściwa ilość i poziom agregacji zbieranych i gromadzonych danych;
świadomość, rozumienie przez użytkownika/ dostawcę informacji zakresu i celu wykorzystania dostarczanych danych;
SIM - jest związany ze strukturą zarządzania przedsiębiorstwem.
Badania marketingowe - mogą być prowadzone przez służby marketingowe przedsiębiorstwa lub wykonywane poza nim, na zlecenie.
W zakres badań mogą być włączeni zarówno indywidualni klienci finalni, klienci instytucjonalni, konkurenci, jak i pośrednicy handlowi, wyspecjalizowane firmy badawcze oraz instytucje wspomagające procesy rynkowe
2. Przedmiotowa struktura badań rynkowych i marketingowych (Rys.1.)
3. Zakres badań marketingowych (Rys. 2.)
Cele badań marketingowych
Badania służą: minimalizacji ryzyka rynkowego na wszystkich poziomach zarządzania tj. strategicznym, taktycznym i operacyjnym; stałej poprawie pozycji rynkowej firmy - konieczność:
rozpoznanie konkretnej sytuacji;
poznanie przyczyn zaistnienia badanego zjawiska;
sprawdzenie możliwości realizacji konkretnych scenariuszy działania marketingowego;
Klasyfikacja badań marketingowych
Ze względu na przedmiot badań:
badania służące segmentacji rynków i plasowaniu produktów;
badania pozwalające na określenie rodzaju narzędzi marketingowych oraz ich optymalnej kompozycji;
badania efektywności i skuteczności narzędzi marketingu mix, w tym:
badania produktu: produktu konkurenta, nowych produktów, ich wprowadzania i akceptacji na rynku, rozpoznawania i akceptacji marek itd.;
badania służące formułowaniu polityki cenowej oraz pozwalające na ocenę stopnia wrażliwości i akceptacji cen;
badania dystrybucji: wyboru i struktury kanałów marketingowych, dostosowania ich rozmieszczenia, powiązań i stosunków w kanałach dystrybucji, ich efektywności;
badania promocji: sposobów i efektywności ogólnie promocji, public relations, efektywności reklamy i środków jej przekazu, aktywizacji sprzedaży itp.
Ze względu na rodzaj problemu decyzyjnego rozwiązywanego za pomocą badań:
Badania rozpoznawczo-opisowe
Cel - sporządzanie analiz sytuacji, charakterystyki zdarzeń i procesów rynkowych:
„portfel konsumenta”, (kto jest typowym konsumentem danego produktu);
„profil segmentów”, (jaka jest charakterystyka jednorodnych grup nabywców);
opinie konsumentów (jakie jest wyobrażenie o produktach danej marki wśród konsumentów)
Badania wyjaśniające
Cel - poszukiwanie związków przyczynowo skutkowych dotyczących zdarzeń rynkowych, weryfikacja hipotez.
zmienna zależna - czynniki określające osiągnięcie celów marketingowych: wielkość sprzedaży, zysk, udział w rynku;
zmienna zależna - zachowanie nabywców na rynku: satysfakcja konsumenta, źródła `niezadowolenia z produktów, powody wybierania innej marki
Badania prognostyczne
Cel - przewidywanie zmian przyszłych zdarzeń i procesów rynkowych:
Np. przewidywanie: wielkości sprzedaży, zysku, udziału w rynku.
Badania innowacyjne
Cel - wskazywanie możliwości, dostarczanie nowych pomysłów:
Np. badania na temat tendencji rynkowych, technologicznych
Badania kontrolne
Cel - kontrola i ocena skutków działań marketingowych:
Np. z obszarów strategii marketingowej, badania skuteczności decyzji strategicznych, działań marketingowych, badania skuteczności reklamy
Z punktu widzenia zakresu badań wyróżnia się:
badania pełne, w których uczestniczą wszystkie jednostki należące do danej zbiorowości;
badania reprezentatywne - oparte na badaniu próby (grupy) ze zbiorowości.
Uogólniając, zakres badań jak i wybór ich częstotliwości oraz metod badawczych zależy w każdym przypadku od sytuacji marketingowej firmy, jej wielkości, struktury zarządzania i wielkości środków
3