W okresie letnim — lekkoatletykę, szczególnie biegi na krótkie dystanse z rytmicznym oddychaniem; pływanie — zwiększające pojemność płuc i cały układ mięśniowy; jazdę na rowerze — ułatwiającą strzelanie z postawy stojącej; gry zespołowe zwłaszcza siatkówkę (piłka lżejsza niż normalna), koszykówkę oraz ping-pong (szczególnie przydatne dla strzelań z broni krótkiej), które wyrabiają szybkość i refleks, łucznictwo (dla broni długiej). Raz na tydzień należy wykonać marsz (ok. 10 km) lub marszo- bieg na 5 km.
Marszobiegi włączane do gimnastyki porannej a także wykorzystywane w trakcie innych zajęć i stosowane systematycznie rozwijają układy ser- cowo-naczyniowy, oddechowy oraz mięśniowy. Nie zalecam natomiast strzelcom gry w piłkę nożną, ze względu na możliwość odniesienia stosunkowo licznych kontuzji.
Uprawianie sportów uzupełniających powinno być umiejętnie dozowane. W miarę zbliżania się sezonu startowego dawkowanie ich trzeba stopniowo zmniejszać.
Ćwiczenia kondycyjne w okresie startowym
Na początku okresu startowego można jeszcze stosować sporty uzupełniające, ale w małych dawkach z dużą dozą ostrożności, np. rytmiczny bieg z głębokim oddychaniem i gry sportowe. W końcowym okresie przygotowawczym i podczas okresu startowego strzelec powinien stosować tylko gimnastykę poranną i marsze, a przed spaniem godzinny spacer i masaż (nacieranie ciała płóciennym ręcznikiem zmoczonym w zimnej wodzie). Opalania się na słońcu, zwłaszcza przed strzelaniem należy absolutnie unikać.
Jeszcze raz podkreślam, że wszelkie marsze, szczególnie z obciążeniem, stosowane bezpośrednio przed startem, powodują stopniowe zmęczenie wszystkich mięśni, które stają się mniej wrażliwe na napięcia emocjonalne występujące w czasie zawodów, a często objawiające się kurczowym, siłowym i często bardzo silnym trzymaniem broni. Zmęczone mięśnie powodują wyższą stabilność broni a w konsekwencji i lepsze rezultaty strzelań.
Osobiście bardzo zalecam takie marsze, które sam stosowałem podczas całej swej kariery strzeleckiej.
Ogromną pomocą w uzyskiwaniu bardzo wysokich rezultatów są ćwiczenia statyczne, polegające na trzymaniu broni bez celowania po przyjęciu właściwej postawy i pozostawania w niej stopniowo w coraz dłuższym czasie, np. od 10 do 30 minut dziennie, przy czym w postawach klęczącej i stojącej można od czasu do czasu opuszczać prawą rękę.
Swego czasu, biorąc udział w strzeleckich zawodach międzynarodowych, zaprzyjaźniłem się z wybitnym strzelcem radzieckim Anatolim Bogdano- wem, mistrzem olimpijskim i świata w strzelaniu z broni długiej. Otóż podczas strzeleckich zawodów w Szwajcarii, Bogdanów — po wygraniu bardzo ciężkiej s z eśc i og od z iin n e j konkurencji kbd 1 (zwanej królową kon