OPINIA PUBLICZNA
Sartori
Pomiędzy wyborami władza ludu pozostaje uśpiona, a na co dzień rządzą organy. Władza ujawnia się dopiero w wyborach jako zinstytucjonalizowanej formie wyrażania opinii publicznej, a wcześniejszy okres jest podłożem głosowania. W ostatecznym rachunku opinia jest prawdziwą podstawą każdego rządu. Wybory są środkiem do celu, a celem - rząd wrażliwy na opinię publiczną.
OPINIA PUBLICZNA - sformułowanie polityczne - zbiór opinii poszczególnych członków społeczeństwa, zbiór opinii społeczności lokalnych, wpływają nań środki masowego przekazu;
Publiczna bo rozpowszechniana jest wśród ludzi, ale i dotyczy rzeczy publicznych.
Aby odnosiły się do polityki muszą być politycznie uwrażliwione tzn. pozostawać pod wpływem informacji dotyczących wydarzeń związanych z ustrojem politycznym.
KONSENS:
(wybory wyrażają ogólny konsens czyli opinię wszystkich ludzi
konsens wyborczy = przyzwolenie, dotyczące wyborów akceptacja)
(nie chodzi o to że każdy aktywnie na cos przyzwala, to nie jest rzeczywiste przyzwolenie)
Konsens -współudział, który jakoś wiąże; Trzy płaszczyzny współudziału:
a) na poziomie społeczności lokalnej- konsens podstawowy
b) na poziomie systemu rządów - konsens proceduralny
c) na poziomie polityki - konsens polityczny
a) pełna zgodność w kwestii systemu poglądów i wartości, homogeniczna kultura polityczna, konsens w sprawach fundamentalnych, jest on warunkiem ułatwiającym demokrację, sprzyja demokracji, brak lub utrata go dowodzi porażek i wad demokracji; wolność, równość.
b) stwarza tzw. reguły gry, a główne reguły gry to: określenie jak konflikty maja być rozwiązywane- tą regułą w demokracji są „rządy większości”, to warunek sine qua non demokracji;
Zgadzamy się niezgadzać: musimy najpierw uzgodnić zasady niezgadzania się i sposoby postępowania, niezgoda taka jest chroniona i wspierana przez demokrację.
c) różnienie się poglądami, pogląd że podstawą i istotą każdej demokracji jest rządzenie poprzez dyskusje.
PLURALIZM = wiara w wartość różnorodności.
KASKADOWY MODEL DEUTSCHA:
Opinia się tworzy przez:
- spływanie opinii z poziomu elit
- wznoszenie się opinii formowanych na dole
- identyfikacja grup odniesienia
Opinie spływają w dół po wielu stopniach jak kaskady przerywane serią zbiorników. Górny zbiornik składa się z elit gospodarczych i społecznych. Dalej są zbiorniki elit politycznych i rządowych, środków masowego przekazu , przywódców opinii i na koniec ogółu. Na każdym poziomie zaczynają się na nowo dialektycznie ścierać opinie i wywołane przez nie kontropinie. Szczególnie dwa zbiorniki są istotne: środków masowego przekazu (te odgrywają centralną rolę w tworzeniu opinii publicznej ) i przywódców opinii (ci są zainteresowani polityką 5 - 10% społeczeństwa śledzący sprawy publiczne).
AUTONOMIA OPINII PUBLICZNEJ:
Opinię publiczna - autonomia, wolność, samowystarczalność, niezależność. Warunki umożliwiające autonomię opinii publicznej:
- system edukacyjny
- istnienie licznych zróżnicowanych środków wpływu i informacji
Totalitaryzm a demokracja a opinia publiczna
W systemie totalitarnym ma miejsce podporządkowanie sobie zbiorników, najwazniejsza jest grupa sprawująca władzę, hierarchia, wyznacza opinię, komunikat z góry nie jest zakłócony, zero krytyki, eliminuje się opozycję, są kary za niepomyślność; terror, ciągła mobilizacja aktywistów na wszystkich szczeblach. Staranne ustanawianie hierarchicznej kaskady, w której każdy zbiór m jedynie efekt wzmacniający, powiększający. Jest tylko jeden głos, monopolistyczny głos reżimu spływający w dół bez przeszkód, ponieważ zbiory są wyciszone, sprowadzone do roli pudeł rezonansowych. Propaganda rodzi system zamknięty - szczelne zamknięcie i nieprzenikalność.
W demokracji jest edukacja, w totalitaryzmie edukacja staje się - indoktrynacją.
Edukacja (w demokracji):
- przedstawianie treści
- można się do nich ustosunkować, dyskutować, są argumenty itp..
- uzasadnianie
- wskazywanie alternatywy
Indoktrynacja (w totalitaryzmie):
- narzucanie czegoś,
- jedynie słuszne treści,
- nie ma miejsca na sprzeciw,
- dogmatycznie - twierdzenia bez uzasadniania ich, narzucanie czegoś,
- brak możliwości ocen, weryfikacji,
- tylko jedna prawda,
- dominuje jedna ideologia i przenika do nauki,
Czynnik informacyjny opinii publicznej zostaje całkowicie zniszczony na skutek całkowitego zafałszowania. W demokracji różne źródła informacji, kanały konkurują ze sobą, ale (!!!) nadmiar informacji może doprowadzić do dezinformacji.
W praktyce było:
Urabiano opinię publiczną, zamknięcie szczelne granic, cenzura wszelkich informacji zewnętrznych, zagłuszanie stacji, zacieranie poziomych linii komunikowania się (tak proponował Lenin) np.. w rodzinie, poziomy najniższe, opinia kształtowana w sposób całkowicie zpionizowany - opinia spływa z góry!
System totalitarny jest bardzo silny i trwały, aby go unicestwić trzeba: wyraźnej porażki wojennej lub upływu czasu, wymarcia pokolenia ideowców.