Oznaczanie gęstości właściwej mineralnych utworów glebowych

Gęstość właściwa gleby jest to stosunek masy fazy stałej gleby do jej objętości:

M_s

ρ_s = --------

V_s

gdzie: ρ_s - gęstość fazy stałej [g/cm³], M_s - masa fazy stałej [g], V_s - objętość fazy stałej [cm³].

Gęstość właściwa mineralnych utworów glebowych Polski waha się najczęściej w przedziale 2,3-2,8 g/cm³ i zależy głównie od składu mineralnego i zawartości próchnicy. Dość powszechnie oznacza się ją metodą piknometryczną.

Wykonanie oznaczenia metodą piknometryczną

1. Napełnić kolbę piknometru (rys. na str. 2) wodą destylowaną, zatkać szklanym korkiem z kanalikiem tak by woda wypłynęła przez kanalik (korków nie można zamieniać między piknometrami - muszą ściśle pasować).

2. Osuszyć piknometr z zewnątrz bibułą i zważyć - Pw.

3. Zmierzyć temperaturę wody w piknometrze - t, a następnie ją wylać i osuszyć bibułką ściankę wewnętrzną szyjki kolby.

4. Odważyć 20 g cząstek ziemistych powietrznie suchego utworu glebowego - q1, wsypać ilościowo do kolby piknometru i zalać wodą destylowaną na wysokość ok. 2 cm nad powierzchnię gleby, kolbę zakorkować,

5. W celu usunięcia z gleby powietrza wstawić piknometr do naczynia z wodą destylowaną i gotować na małym ogniu przez ½ godz. licząc od momentu zawrzenia (od czasu do czasu należy zamieszać zawiesinę ruchem obrotowym),

6. Po zakończeniu gotowania ostudzić piknometr do temperatury wyjściowej - t (najlepiej studzić piknometry pod bieżącą wodą, na początku ostrożnie, żeby kolba nie pękła),

7. Dopełnić kolbę wodą destylowaną o takiej samej temperaturze, zatkać szklanym korkiem z kanalikiem tak by kropla wody wypłynęła przez kanalik,

8. Osuszyć piknometr z zewnątrz bibułą i zważyć - Pwq

Obliczenie wyników

Ponieważ do analizy została użyta próbka utworu powietrznie suchego (zawierającego wodą higroskopową), należy oznaczyć Wh i przeliczyć naważkę na absolutnie suchą masę - q.

q = q1 - 0,01^. Wh^. q1

q

ρ_s = ---------------- g/cm³

(Pw + q) - Pwq

Wh - woda higroskopowa [%]

1

---