Wpływ emocji i motywacji
na kierunek działania

I Wybór kierunku działania (procesy kierunkowe pełnią rolę kryterium selekcji możliwych sposobów zachowania):

• Wybór określonego celu spośród kilku - możliwość konfliktu motywów

*dążenie - dążenie

*dążenie - unikanie

*unikanie - unikanie

• Wybór wielkości osiągnięć (formułowanie poziomu aspiracji - zależne także od oceny prawdopodobieństwa sukcesu)

• Wybór sposobów osiągnięcia celu

Selekcjonujący wpływ motywów zależy od :

• Siły motywacji (chwiejność selekcji przy zbyt małej sile i sztywność selekcji przy sile bardzo dużej; czasem przerwanie czynności zadaniowej i wykonanie czynności emocjonalnej)

• Odległości od przedmiotu, którego motyw dotyczy

• Korygującej roli przewidywanych konsekwencji wyboru (ogranicza impulsywność działania)

II. Wpływ motywów na procesy poznawcze

Procesy poznawcze zależą od:

• Cech aktualnie poznawanych obiektów

• Uprzednich doświadczeń jednostki

• Stanów emocjonalnych i motywów

Emocje i motywy działają jako czynniki selektywnie ułatwiające
lub utrudniające związane z nimi procesy umysłowe.

Wielkość wpływu zależy od:

• Siły motywu

• Stopnia organizacji procesów poznawczych

• Dojrzałości osobowości (krytycyzmu wobec własnych sądów i ocen)

1. Wpływ motywacji na ułatwienie lub utrudnienie dostępu danych w czasie percepcji (selekcja).

2. Modyfikowanie percepcji (efekt „aureoli” lub „diabelski”, projekcyjne spostrzeganie innych, spostrzeganie sytuacji niejednoznacznych).

3. Wpływ na procesy pamięci („wybiórcze” zapamiętywanie treści).

4. Wpływ na procesy wyobraźni (skłonność do wyobrażania sobie tego, co odpowiada stanowi rzeczy związanemu z motywacją).

5. Wpływ na procesy myślenia (oceniamy jako bardziej prawdopodobne coś, na czym nam zależy;
   szanse pomyślne oceniamy wyżej, niż niepomyślne)

III. Motywacja a energia działania

Motywacja wpływa na :

• Szybkość (tempo) działań

• Siłę działań (np. zdolność mięśni do wysiłku)

• Czas poświęcany działaniu

• Odporność na zmęczenie

Zdolność do wysiłku
(ilość pracy, jaką gotowi jesteśmy przeznaczyć na realizację celu)
jest proporcjonalna
do natężenia motywacji

IV. Motywacja a sprawność działania

I prawo Yerkesa - Dodsona:

W miarę wzrostu natężenia motywacji sprawność wzrasta do pewnego momentu, a przy dalszym wzroście motywacji sprawność maleje.

(wyjątki: lęk, zainteresowanie)

II prawo Yerkesa - Dodsona

Im trudniejsze zadanie, tym niższy poziom motywacji zapewni najwyższą sprawność działania.

6

---