ZARZĄDZANIE BEZPIECZEŃSTWEM PRACY - ĆWICZENIA 4
(29/11/2006)
Dopuszczalność ryzyka zawodowego - wyznaczenie dopuszczalnego ryzyka zawodowego.
Po określeniu ryzyka zawodowego konieczna jest ocena jego dopuszczalności, przy czym należy udzielić odpowiedzi na trzy pytania:
jakie ryzyko jest dopuszczalne (akceptowalne)?
przy jakim ryzyku należy podejmować działania profilaktyczne i ochronne?
przy jakim ryzyku należy przerwać pracę (ryzyko niedopuszczalne)?
Można wyróżnić dwie skale ryzyka zawodowego:
Trójstopniowa skala ryzyka zawodowego - mając na względzie tą skalę ryzyka zawodowego można stosować następującą interpretację jego poziomów:
3 - duże ryzyko zawodowe - ryzyko niedopuszczalne. Niezbędne działania:
jeżeli ryzyko związane jest z pracą już wykonywaną działania w celu jego zmniejszenia należy podjąć natychmiast (np. poprzez zastosowanie środków ochronnych)
jeżeli praca jest planowana - nie może być rozpoczęta do czasu zmniejszenia ryzyka zawodowego do poziomu dopuszczalnego
2 - średnie ryzyko zawodowe - ryzyko dopuszczalne. Niezbędne działania:
zaleca się zaplanowanie, a następnie podjęcie działań, których celem jest zmniejszenie ryzyka zawodowego
1 - małe ryzyko zawodowe - ryzyko dopuszczalne. Niezbędne działania:
konieczne jest jedynie zapewnienie, że ryzyko zawodowe pozostaje co najmniej na tym samym poziomie
Pięciostopniowa skala ryzyka zawodowego - można stosować następującą interpretację poszczególnych poziomów ryzyka zawodowego:
5 - bardzo duże ryzyko zawodowe - ryzyko niedopuszczalne. W takiej sytuacji praca nie może być rozpoczynana, planowana lub kontynuowana, a powinna być wstrzymana do czasu dokonania zmian eliminujących zagrożenie. Po wprowadzeniu zmian i dokonaniu niezbędnych pomiarów należy ponownie przeprowadzić ocenę ryzyka zawodowego w celu ustalenia jego poziomu oraz upewnienia się, że zostało ono zmniejszone do poziomu dopuszczalnego
4 - duże ryzyko zawodowe - ryzyko niedopuszczalne.
praca już wykonywana - działania naprawcze należy podjąć natychmiast
praca jest planowana - nie można jej rozpocząć do chwili zmniejszenia ryzyka zawodowego do poziomu dopuszczalnego
Po wprowadzeniu stosownych przedsięwzięć należy ponownie ocenić ryzyko zawodowe. W pracach takich pracownicy powinni przechodzić odpowiednie szkolenie, posiadać środki ochrony indywidualnej. Przy pracach takich nie powinni być zatrudniani młodociani i kobiety (w szczególności kobiety chore i w ciąży)
3 - średni poziom ryzyka zawodowego - ryzyko dopuszczalne.Oznacza, że zagrożenie wprawdzie występuje lecz przy stosowaniu odpowiednich środków ochrony jego poziom nie zagraża bezpośrednio życiu czy zdrowiu pracownika. W takim przypadku zalecane jest planowanie i podejmowanie działań, których celem będzie obniżenie poziomu ryzyka zawodowego
2 - mały poziom ryzyka zawodowego - ryzyko dopuszczalne. Oznacza, że czynniki występujące na stanowisku pracy w praktyce nie zagrażają ani życiu, ani zdrowiu pracownika i nie jest konieczne dalsze ich eliminowanie lecz jedynie utrzymywanie na dotychczasowym poziomie
1 - bardzo mały poziom ryzyka zawodowego - oznacza, że na stanowisku pracy prawie nie występują zagrożenia i nie jest konieczne prowadzenie jakichkolwiek działań
Zaawansowane metody oceny ryzyka zawodowego:
HAZOP - analiza zagrożeń i zdolności operacyjnych
Charakterystyka: identyfikacja odchyleń od normalnego trybu pracy i ocena potencjalnych skutków. Metoda ta najczęściej wykorzystywana jest do oceny ryzyka procesowego
What if? - co jeśli?
Charakterystyka: metoda ta wykorzystywana jest przy burzy mózgów
FMEA - analiza przyczyn i skutków
Charakterystyka: jest to identyfikacja uszkodzeń i ocena skutków jakie te uszkodzenia mogą spowodować. Najczęściej wykorzystywana jest do analizowania obiektów technicznych
PRA - probabilistyczna analiza ryzyka
Charakterystyka: metoda oceny prawdopodobieństwa dla zdarzeń wypadkowych
FTA - analiza przy pomocy drzewa błędów
Charakterystyka: identyfikacja ciągów zdarzeń, które mogą doprowadzić do wypadku. Służy do określenia kombinacji czynników i warunków będących przyczynami zagrożeń
CTA - analiza zdarzeń krytycznych
Charakterystyka: identyfikacja zadań krytycznych i analiza skutków
ETA - analiza przy pomocy drzewa zdarzeń
Charakterystyka: analiza przyczyn zdarzenia na podstawie z góry zdefiniowanego drzewa wydarzeń np. MORT (jedna z metod badania wypadków przy pracy). Wykorzystywana jest najczęściej do przygotowania procedur postępowania na wypadek awarii i zagrożeń miejscowych
JSA - analiza bezpieczeństwa pracy
Charakterystyka: analiza zagrożeń w procedurach pracy (krok po kroku). Wykorzystywana do analizy zagrożeń związanych z realizowanymi na stanowisku pracy zadaniami