2000-XI-12
Jak było kiedyś?
Ten, co truł ten płacił
Po 1991 gdy weszła ustawa, przepisy o odszkodowanie podporządkowano przepisom związanym z kodeksem cywilnym. (Ust. o lasach art. 11).
Szkody - na podstawie zasad i norm cywilno prawnych. Od tej pory nie było żadnego roszczenia
Wielkość szkody:
Rzeczywista strata, jaką poniósł poszkodowany (zmniejszenie dochodów z tytułu użytkowania głównego i ubocznego).
Utracone korzyści, efekty w przyszłości będą mniejsze, jakie można by uzyskać
Zwiększone koszty (konieczne do poniesienia lub te, co zostały poniesione z konieczności ochrony, pielęgnacji, przebudowy itp.).
Fakt zaistnienia szkody nie rodzi obowiązku odszkodowania, bo:
Szkodę należy zinwentaryzować
Należy znaleźć winowajcę
Znaleźć związek przyczynowy, do winowajcy, do którego mamy wnieść roszczenia
Winą obarczony jest winowajca
Elementy te są związane z dużymi wydatkami, zwłaszcza dochodzenie. Emisje przemysłowe są procesem ciągłym, więc należy wykrywać metody odszukiwania „szkodnika”, koszty sądowe. Narażamy się, więc na duże koszta, bo w koszty wlicza się również odnowienie.
Są trzy sposoby naprawy szkody:
Poszkodowany ma prawo wyboru: restytucja naturalna, odszkodowanie pieniężne
Restytucja naturalna - stan z dnia przed szkodą
Rekompensata - wypłata odszkodowania wg cen z dnia powstania tej szkody.
Gdy nie da się odnowić, - bo mieliśmy d-stan starszy, to winowajca na wniosek sądu musi zapłacić.
Co gdy nie mamy sprawcy, a jest szkoda?
Można dostać pieniądze z:
Budżetu państwa
Narodowego Budżetu Ochrony Środowiska
Lecz tylko na podstawie pisma GDLP (Art. 12 Ust. 1), a decyzję podejmuje Minister Środowiska.
Roszczenia:
Gdy mamy sprawcę:
Przedawnienie ulega po 3 latach
Gdy szkoda jest faktycznie, a nie mamy sprawcy - to od momentu wystąpienia szkody, sprawa ulega przedawnieniu po 10 latach.
Opłaty pobiera się za:
Wprowadzanie zanieczyszczeń do powietrza (pyły, gazy)
Usuwanie drzew i krzewów
Składowanie odpadów
Decyzję o wstrzymaniu produkcji wydaje konserwator (wojewódzki)
Kara pieniężna:
Dziesięciokrotna jednostka stawki za wprowadzenie zanieczyszczeń do powietrza (środowiska)
Jak inwentaryzujemy szkodę?
Monitoring biologiczny (wpływ zanieczyszczeń na środowisko określa się za pomocą wskaźników defoliacji)
Monitoring techniczny (2000 powierzchni próbnych [met. Sedymentacyjna dla badań gazów], [met. Kontaktowa dla badań pyłów])
RDLP - Katowice i Wrocław - najwięcej szkód
RDLP - Lublin i Białystok - najmniej szkód
Straty i szkody z tytułu obniżenia produkcyjności d-stanów:
W jednostkach naturalnych [m3]
dp = P * Z - P * zk * rk
dp - strata roczna powstała w wyniku obniżenia bieżącego przyrostu miąższości grubizny w korze na pniu w m3 / ha dla gatunku panującego w klasie wieku i danej strefie uszkodzeń
P - bieżący roczny przyrost miąższości grubizny w korze na pniu m3 / ha dla gatunku panującego określonej bonitacji w danej klasie wieku.
Z - zadrzewienie d-stanów dla gatunku panującego w d-stanach nieuszkodzonych (poziom uszkodzenia 0)
Zk -zadrzewienie d-stanów dla panującego gat. Drzewa w d-stanach położonych w określonej strefie zagrożeń.
rk - współczynnik redukcyjny w zależności od strefy uszkodzenia
W jednostkach pieniężnych [zł]
S = dp * y * c
dp - strata roczna powstała w wyniku obniżenia bieżącego przyrostu miąższości grubizny w korze na pniu w m3 / ha dla gatunku panującego w klasie wieku i danej strefie uszkodzeń
y - wartość 1m3 całkowitej produkcji grubizny w korze na pniu dla panującego gatunku drzewa określonej bonitacji w przelicznikach
c - cena 1m3 surowca tartacznego II klasy jakości w chwili sporządzania szacunku brakarskiego (WBO).
Straty i szkody z tytułu obniżenia wartości hodowlanej upraw i młodników
Sz = (Wkszo - Wkszk) * C
Sz - straty z tytułu obniżenia wartości hodowlanej upraw i młodników
Wkszo - wartość upraw i młodnika położonego w strefie uszkodzenia 0 (wg wyłożonych kosztów) w jednostkach przeliczeniowych
Wkszk - wartość uprawy lub młodnika położonego w strefie uszkodzeń I - III, wg wyłożonych kosztów, w jednostkach przeliczeniowych
C - wartość jednostki przeliczeniowej
Wyłączenie gruntu z produkcji, utrata produkcyjności gruntu leśnego
Wówczas, gdy na danym gruncie nie ma produkcji IV -V - VI.
Szkody - przedwczesny wyrąb
Zmniejszenie się wartości użytkowej drewna (deprecjacja)
Ze wzrostem zagrożenia (wzrost stref), zwiększa się udział sortymentów S w stosunku do W.
Sd = (Wspo - Wspn) * C
Sd - wartość straty z tytułu deprecjacji surowca drzewnego
Wspo - wartość sprzedażna d-stanów nieuszkodzonych w jednostkach przeliczeniowych.
Wspn - wartość sprzedażna d-stanów w klasie II b i II i III strefie uszkodzeń, w jednostkach przeliczeniowych
C - wartość jednostki przeliczeniowej
Utrudnienie prac
]Koszty związane z przebudową d-stanów
Obliczenie strat z tytułu ograniczenia bądź utraty funkcji pozaprodukcyjnych (ochronnych, społecznych)
So = (Sp + Sg) * k
So - straty z tytułu ograniczenia bądź utraty funkcji pozaprodukcyjnych d-stanów
Sg - straty z tytułu utraty produkcyjności siedlisk leśnych
k - wskaźnik wielokrotności wartości funkcji ochronnych i społecznych lasu w stosunku do jego wartości produkcyjnych
k- 8,0 - najwyższy w P. krajobrazowych
k- 2,5 - lasy gospodarcze na obszarach chronionego krajobrazu
Szkody z tytułu zniszczenia infrastruktury leśnej
Szkody z tytułu zniszczenia przez zwierzynę
Te dzielą się na:
Gospodarczo znośne:
Gdy są zrekompensowane z tytułu prowadzenia gospodarki leśnej
Gospodarczo nie do zniesienia:
Wpływy z gospodarki leśnej nie rekompensują strat.
EKONOMIKA LEŚNICTWA 2001
Ćwiczenie nr 8
Strona 1 z 3