Banki
I. Bankowość do końca XVIII wieku.
1. Operacje bankowe
- wymiana pieniędzy
- depozyt (przechowywanie kruszcu, pieniędzy i kosztowności; jako pokwitowanie wydawano tzw. „banker`s notes” - pierwowzór pieniądza papierowego)
- dokonywanie rozliczeń (przelewy z konta na konto, wystawianie i obrót wekslami)
- udzielanie kredytu pod zastaw
2. Rodzaje banków
- kantory wymiany z czasem przekształcają się w domy bankowe (np. Fuggerów) i banki (banco - ława)
- banki żyrowe (zajmujące się przenoszeniem wkładów z konta na konto: rozliczenia, przelewy; giro - krąg)
a) Casa di San Georgio - Genua 1586/ Banco di Rialto - Wenecja 1587/ Banco di San Ambrosio - Mediolan 1593/ Bank Amsterdamski 1609/ Bank Hamburski 1619/
- banki akcyjne (spełniające rolę banku centralnego; monopol emisji banknotów, spełniały rolę banku banków)
a) Bank Szwecji 1657/ Bank Anglii 1694/ 1800 Bank Francji
II. Banki do połowy XIX wieku
1. Operacje bankowe
- obok znanych wcześniej powoli rozwija się kredytowanie handlu i przemysłu
- spekulacje giełdowe i handel pieniądzem na skalę międzynarodową
- ogólna słabość banków, które często zawieszają wypłaty i
bankrutują
2. Rodzaje banków (obok znanych wcześniej)
- pojawiają się banki akcyjne poza bankami centralnymi
- banki depozytowe (nastawione na gromadzenie wolnych
oszczędności)
- banki handlowe (inaczej zwane komercyjnymi, specjalizujące się w
kredytowaniu i obsłudze działalności handlowej
- ziemstwa - długoterminowy kredyt rolny
- wyjątkowa rola wielkich bankierów i domów bankierskich, spekulacje, kredyt, inwestycje kolejowe (Rothschildowie - Londyn, Paryż, Wiedeń/ Baring`s - Londyn/ Parish - Hamburg/ Hope - Amsterdam)
III. Banki do 1914 r.
1. Operacje bankowe
- gwałtowny rozwój działalności kredytowej (przemysł, transport, handel, rolnictwo)
- bezpośrednia działalność inwestycyjna banków (kapitał finansowy)
- narastanie operacji bezgotówkowych - przelewy, rozliczenia, czeki
2. Rodzaje banków
- upowszechnia się spółka akcyjna jako dominująca forma własnościowo - organizacyjna (Credit Mobilier - 1852)
- specjalistyczne banki inwestycyjne
- instytucje oszczędnościowo kredytowe
a) państwowe - pocztowe kasy oszczędnościowe
b) spółdzielczość kredytowa - F.Raiffeisen, F.M.Schulze-Delitsch
- zjawiska w bankowości
a) specjalizacja banków - b. depozytowe, inwestycyjne, dyskontowe, przemysłowe, handlowe, hipoteczne, eksportowe, morskie itd.
b) koncentracja banków - W.Brytania - Barclays Bank, Loyds Bank, Midland Bank, Westminster Bank/ Francja Credit Lyonnais, Societe Generale, Comptair d`Escompte/ Niemcy - Deutsche Bank, Dresdener Bank, Diskonto - Gesellschaft Bank/ Darmstädter Bank/ USA - First National (Morgan), National City Bank (Rockefeller)
IV Banki po 1914 r.
1. Operacje bankowe
- kredytowanie konsumpcji (kredytowanie sprzedaży ratalnej)
- narastanie operacji bezgotówkowych (czeki, następnie karty
płatnicze i karty kredytowe)
- globalizacja operacji bankowych ( dzięki nowoczesnym systemom łączności rozliczenia oraz handel walutami i innymi produktami bankowymi i giełdowymi nabrał charakteru światowego
2. Rodzaje banków -(obok wymienionych pojawiły się)
- banki państwowe (szczególnie w dobie kryzysu 1929 - 1933)
- międzynarodowe instytucje finansowe, m.in.
a) Bank Rozrachunków Międzynarodowych - 1930
b) Międzynarodowy Bank Odbudowy i Rozwoju - 1946
c) Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju - 1990
- zjawiska w bankowości
a) załamanie banków w dobie Wielkiego Kryzysu (bankructwo Kredit - Anstalt, „wakacje bankowe” - Niemcy 1931, USA - 1933)