Czynniki stanowiące podstawę kapitalistycznej gospodarki rynkowej
- czynniki prawno - ustrojowe
- powstanie i upowszechnianie się stanu wolności osobistej i wolności gospodarczej (wolne miasta, Holandia, Anglia, USA, Francja itd.) - powstanie niezależnej sfery gospodarczej i klasy przedsiębiorców
- państwo w służbie obywateli (monarchia konstytucyjna, republika - cel: ochrona życia, wolności i własności)
- nowe formy prawno -organizacyjne prowadzenia dział. gospodarczej
- świeckie prawo gospodarcze ( np. Kodeks Cywilny, prawo patentowe)
- czynniki gospodarcze
- systematyczne działania zmierzające do osiągnięcia zysku
- stałe poszukiwanie inwestycji przynoszących największy zysk (od lichwy i handlu towarami luksusowymi do produkcji masowej) - Kumulacja kapitału
- popyt na dobra i usługi wyższego rzędu (w zależności od epoki: korzenie, żelazo, bawełna, kolej, chemia, samochód, elektronika)
- stopniowa dereglamentacja życia gospodarczego - wolny rynek
- konkurencja, elastyczność, różnorodność i innowacyjność w sferze produkcji i dystrybucji - poszerzanie rynku (innowacje: poprzez:
o rozwój handlu i odkrywanie nowych bogactw,
o obniżanie kosztów produkcji,
o wprowadzanie nowych produktów)
- stałe zwiększanie podaży energii (woda, wiatr, kopaliny, e. jądrowa)
- stały spadek znaczenia rolnictwa na rzecz innych działów produkcji i usług
- czynniki kulturowe
- indywidualizm i głód sukcesu Europejczyków
- likwidacja barier religijnych w życiu społecznym i gospodarczym
- racjonalizm i świecki światopogląd
- oświata, rozwój nauki i techniki (instytucjonalizacja postępu)
- społeczna otwartość na zmiany - przezwyciężanie oporów przed „nowym”
- czynniki społeczno - demograficzne
- wzrost liczby ludności
- migracje i urbanizacja
- emancypacja niższych warstw społecznych i mobilność społeczna
Wolność - Własność - Przedsiębiorczość - Konkurencja - Zysk
Od XVI do końca XIX wieku, w warunkach wolności gospodarczej i konkurencji, ukształtował się i zaczął funkcjonować mechanizm bezustannego odkrywania i wprowadzanie w życie innowacji przyczyniających się do wzrostu gospodarki, poprzez stałe poszerzanie rynku i doskonalenie procesów produkcji i dystrybucji towarów i usług.