Banki

I. Bankowość do końca XVIII wieku.

1. Operacje bankowe

- wymiana pieniędzy

- depozyt (przechowywanie kruszcu, pieniędzy i kosztowności; jako pokwitowanie wydawano tzw. „banker`s notes” - pierwowzór pieniądza papierowego)

- dokonywanie rozliczeń (przelewy z konta na konto, wystawianie i obrót wekslami)

- udzielanie kredytu pod zastaw

2. Rodzaje banków

- kantory wymiany z czasem przekształcają się w domy bankowe (np. Fuggerów) i banki (banco - ława)

- banki żyrowe (zajmujące się przenoszeniem wkładów z konta na konto: rozliczenia, przelewy; giro - krąg)

a) Casa di San Georgio - Genua 1586/ Banco di Rialto - Wenecja 1587/ Banco di San Ambrosio - Mediolan 1593/ Bank Amsterdamski 1609/ Bank Hamburski 1619/

- banki akcyjne (spełniające rolę banku centralnego; monopol emisji banknotów, spełniały rolę banku banków)

a) Bank Szwecji 1657/ Bank Anglii 1694/ 1800 Bank Francji

II. Banki do połowy XIX wieku

1. Operacje bankowe

- obok znanych wcześniej powoli rozwija się kredytowanie handlu i przemysłu

- spekulacje giełdowe i handel pieniądzem na skalę międzynarodową

- ogólna słabość banków, które często zawieszają wypłaty i

bankrutują

2. Rodzaje banków (obok znanych wcześniej)

- pojawiają się banki akcyjne poza bankami centralnymi

- banki depozytowe (nastawione na gromadzenie wolnych

oszczędności)

- banki handlowe (inaczej zwane komercyjnymi, specjalizujące się w

kredytowaniu i obsłudze działalności handlowej

- ziemstwa - długoterminowy kredyt rolny

- wyjątkowa rola wielkich bankierów i domów bankierskich, spekulacje, kredyt, inwestycje kolejowe (Rothschildowie - Londyn, Paryż, Wiedeń/ Baring`s - Londyn/ Parish - Hamburg/ Hope - Amsterdam)

III. Banki do 1914 r.

1. Operacje bankowe

- gwałtowny rozwój działalności kredytowej (przemysł, transport, handel, rolnictwo)

- bezpośrednia działalność inwestycyjna banków (kapitał finansowy)

- narastanie operacji bezgotówkowych - przelewy, rozliczenia, czeki

2. Rodzaje banków

- upowszechnia się spółka akcyjna jako dominująca forma własnościowo - organizacyjna (Credit Mobilier - 1852)

- specjalistyczne banki inwestycyjne

- instytucje oszczędnościowo kredytowe

a) państwowe - pocztowe kasy oszczędnościowe

b) spółdzielczość kredytowa - F.Raiffeisen, F.M.Schulze-Delitsch

- zjawiska w bankowości

a) specjalizacja banków - b. depozytowe, inwestycyjne, dyskontowe, przemysłowe, handlowe, hipoteczne, eksportowe, morskie itd.

b) koncentracja banków - W.Brytania - Barclays Bank, Loyds Bank, Midland Bank, Westminster Bank/ Francja Credit Lyonnais, Societe Generale, Comptair d`Escompte/ Niemcy - Deutsche Bank, Dresdener Bank, Diskonto - Gesellschaft Bank/ Darmstädter Bank/ USA - First National (Morgan), National City Bank (Rockefeller)

IV  Banki po 1914 r.

1. Operacje bankowe

- kredytowanie konsumpcji (kredytowanie sprzedaży ratalnej)

- narastanie operacji bezgotówkowych (czeki, następnie karty

płatnicze i karty kredytowe)

- globalizacja operacji bankowych ( dzięki nowoczesnym systemom łączności rozliczenia oraz handel walutami i innymi produktami bankowymi i giełdowymi nabrał charakteru światowego

2. Rodzaje banków -(obok wymienionych pojawiły się)

- banki państwowe (szczególnie w dobie kryzysu 1929 - 1933)

- międzynarodowe instytucje finansowe, m.in.

a) Bank Rozrachunków Międzynarodowych - 1930

b) Międzynarodowy Bank Odbudowy i Rozwoju - 1946

c) Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju - 1990

- zjawiska w bankowości

a) załamanie banków w dobie Wielkiego Kryzysu (bankructwo Kredit - Anstalt, „wakacje bankowe” - Niemcy 1931, USA - 1933)